جاه‌طلبی‌های اردوغان فراتر از سرکوب کردهای سوریه؛ ترکیه می‌خواهد به "بمب اتم" دست یابد؟
سرویس بین الملل- روزنامه "نیویورک تایمز" با اشاره به سخنان رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه که گفته بود نمی‌تواند محدودیت‌های غرب درباره دستیابی ترکیه به بمب اتمی را بپذیرد، می‌نویسد: "این سخنان یک ماه پیش از حمله به مناطق کردنشین سوریه توسط ترکیه ایراد شدند. اردوغان پنهان نساخت که جاه‌طلبی‌هایی فراتر از ورود به خاک سوریه دارد.
به گزارش آفتابنیوز؛ اردوغان در نشست حزب عدالت و توسعه که خود رهبری‌اش را برعهده دارد، در ماه سپتامبر گفته بود: "برخی از کشورها دارای موشک‌های مجهز به کلاهک هسته‌ای هستند با این وجود، غرب اصرار دارد که ترکیه نتواند آن تسلیحات را داشته باشد و من نمی‌توانم این موضوع را بپذیرم".
نیویورک تایمز نوشته است: با توجه به اینکه ترکیه اکنون در رویارویی آشکار با متحدان خود در ناتو به سر می‌برد و قماری را با حمله نظامی عیله سوریه آغاز کرده است، تهدید اردوغان می‌تواند معنای تازه‌ای داشته باشد. اگر امریکا نتواند مانع از اقدام رییس‌جمهوری ترکیه علیه متحدان کرد واشنگتن شود، چگونه می‌تواند او را از ساخت بمب اتمی بازدارد؟ به نظر می‌رسد مستبد حاکم بر ترکیه استاد نگهداشتن متحدان و دشمنان در وضعیت توازن است. شاید اردوغان نیاز دارد که نشان دهد در دو خط حرکت میکند و می‌تواند به بمب هسته‌ای در هر زمانی که بخواهد دست یابد. با این حال، کارشناسان می‌گویند بعید است اردوغان بتواند سلاحی را مخفی نگه دارد. این اقدام یک بحران تازه را ایجاد میکند. کشور او به اولین عضو ناتو تبدیل خواهد شد که پیمان را نقض کرده و به طور مستقل به تسلیحات هسته‌ای مجهز شده است.
اکنون ترکیه در حال ساخت اولین راکتور بزرگ تامین برق با کمک روسیه است. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد نگرانی شود؛ چرا که اردوغان نگفته با زباله‌های اتمی ترکیه که می‌توانند سوخت سلاح را تامین کنند چه خواهد کرد. روسیه اقدام مشابهی را در زمینه راکتور اتمی بوشهر در ایران انجام داد. کارشناسان می‌گویند چندین سال طول خواهد کشید تا ترکیه به سلاح هسته‌ای دست یابد مگر آنکه اردوغان یکی از آن تسلیحات را خریداری کند.
با این حال، برخی معتقدند که اردوغان با صحبت درباره بمب اتمی با مخاطبان داخلی خود با سر دادن شعار ضدامریکایی بازی میکند. او می‌داند که برنامه‌ای برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای برای ترکیه هزینه‌های اقتصادی فراوانی خواهد داشت و به جیب رای‌دهندگان ترک که به اردوغان رای داده‌اند نیز آسیب می‌رساند. یک موضوع دیگر نیز بر ابهامات اتمی مرتبط با ترکیه می‌افزاید: تقریبا 50 سلاح اتمی امریکایی در خاک ترکیه نگهداری می‌شوند. امریکا هرگز صراحتا وجود این تسلیحات را تایید نکرده بود تا آنکه روز چهارشنبه ترامپ این موضوع را تایید کرد. او گفت: تسلیحات امریکایی در پایگاه تحت کنترل امریکا در اینجرلیک نگهداری می‌شوند. پایگاه هوایی امریکا بسیار قوی و قدرتمند است.
با این حال، ترامپ نباید تا این اندازه اعتماد به نفس داشته باشد چرا که پایگاه هوایی در اصل متعلق به دولت ترکیه است. اگر روابط با ترکیه بدتر شود دسترسی امریکا به آن پایگاه امکان‌پذیر نخواهد بود. ترکیه بیش از شش دهه پایگاهی برای انبار کردن تسلیحات هسته‌ای امریکا بود. در ابتدا، قصد ترکیه مهار اتحاد جماهیر شوروی و افزایش قابلیت بازدارندگی بود.
در سال 1962 میلادی، "جان اف کندی" رییس‌جمهوری وقت امریکا به طور مخفیانه برای حل بحران موشکی کوبا با شوروی توافق کرد موشک‌های امریکایی از ترکیه خارج شوند تا در مقابل شوروی اقدام مشابهی را در کوبا درباره موشک‌های خود انجام دهد. با این حال، سلاح‌های تاکتیکی امریکایی در ترکیه باقی ماندند. مقام‌های امریکایی درباره آینده این تسلیحات نگران هستند. با این حال، حفظ آن تسلیحات بخشی از استراتژی ناتو برای حفظ توازن قوا در منطقه در برابر روسیه بوده است تا ترکیه احساس نکند که نیازمند ساخت بمب اتمی است.
"اویلی هاینونن" بازرس سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی معتقد است که ممکن است آنکارا ظرف مدت چهار تا پنج سال یا شاید زودتر با کمک خارجی به آستانه ساخت بمب اتمی برسد. او می‌گوید مسکو نقش برجسته‌ای در پروژه‌های هسته‌ای ترکیه ایفا میکند. روسیه موافقت کرده که چهار راکتور هسته‌ای در ترکیه بسازد. ترکیه دارای ذخایر اورانیوم است و چندین دهه است که برای تبدیل آن به پلوتونیوم، (ماده اصلی مورد نیاز برای سوخت بمب اتمی) از خود علاقه نشان داده است. گزارش‌های دستگاه‌های اطلاعاتی آلمان نشان می‌دهند که ترکیه می‌تواند تعداد قابل توجهی سانتریفیوژهای با منشاء ناشناخته را در اختیار داشته باشد".
این روزنامه در بخش پایانی مقاله خود می‌نویسد: "آنچه مشخص است اینکه ترکیه برای تکمیل برنامه هسته‌ای خود شریکی پیدا کرده است: "ولادیمیر پوتین" رییس‌جمهوری روسیه. بخش اصلی انگیزه روسیه برای ساخت راکتور در ترکیه مالی است. ساخت نیروگاه هسته‌ای سودآورترین صادرات روسیه است. با این حال، روسیه هدف دیگری نیز دارد: همانند ارسال سیستم دفاع هوایی اس-400 از سوی پوتین به آنکارا، روسیه بار دیگر می‌خواهد رو در روی امریکا بایستد؛ این بار با ساخت راکتور هسته‌ای در یکی از کشورهای عضو ناتو. روسیه نشان خواهد داد که عضوی از ناتو به فناوری روسی وابسته است و این خبر خوبی برای امریکا نخواهد بود".
رئیس جمهوری ناآگاه به مسائل جهان
در همین حال، نشریه امریکایی "نیویورکر" در گزارشی درباره تصمیم اخیر ترامپ پیرامون سوریه و صدور فرمان عقب‌نشینی نیروهای نظامی امریکایی از آن کشور می‌نویسد: "رییس‌جمهوری امریکا تا این اندازه نشان نداده بود که نسبت به اوضاع جهان ناآگاه است. تصمیم او در مورد سوریه مخالفتی بی‌سابقه را در میان جمهوریخواهان و دموکرات‌ها موجب شده است. او با تصمیم اخیر خود راه را برای اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه هموار ساخت تا به شرکای کرد امریکا حمله کند؛ شرکایی که باعث نابودی داعش پس از پنج سال جنگ خونین شدند. نیروهای دموکراتیک سوریه تحت رهبری کردها در این جنگ یازده هزار سرباز از دست دادند در حالی که امریکا تنها شش نفر از نیروهایش را از دست داد.
ترامپ تا به حال تا این اندازه ناآگاهی خود را نسبت به امور مرتبط با سیاست خارجی نشان نداده بود. نمایندگان کنگره از هر دو حزب، اقدام او برای عقب‌نشینی نیروهای امریکایی را با 354 به 60 رای محکوم کردند و در سنا "میت رامنی" جمهوریخواه، رییس‌جمهوری امریکا را سرزنش کرد. اردوغان در این میان از فرصت استفاده کرده است. او در ظاهر به ترامپ گفت که در صورت عقب‌نشینی کردها از مرز سوریه با ترکیه عملیات نظامی را متوقف میکند اما به این حرف عمل نکرد. تاریخ عهدشکنی اردوغان به سال‌ها قبل باز می‌گردد. او به هزاران نیروی سلفی اجازه داد تا از مرز ترکیه عبور کرده و به داعش بپیوندند. اوباما در سال 2014 میلادی پس از شکست شبه نظامیان عرب برای مقابله با داعش به کردها به عنوان آخرین گزینه روی آورد.
اردوغان مدت‌ها بر ترامپ فشار می‌آورد که کردها را حذف کند. مایک پنس معاون ترامپ در نهایت با اردوغان توافق کرد. اکنون اردوغان به آن چیزی که خواستار آن بود دست یافته است. ترکیه می‌گوید نیروهای دموکراتیک سوریه باید به میزان بیست مایل از امتداد سیصد مایلی مرز ترکیه عقب‌نشینی کنند تا منطقه‌ای امن برای ترکیه ایجاد شود. هنوز معلوم نیست کردهای ساکن آن منطقه سرنوشت‌شان چه خواهد شد. جالب آن است که امریکا نیروهایش را از جایی خارج میکند که آنان در کنار کردها علیه داعش جنگیدند و در مقابل، نیروهای امریکایی را به عربستان زادگاه ایدئولوژی جهادگرایی سنی اعزام میکند به جایی که القاعده از آنجا برآمده بود".
در همین حال، روزنامه "نیویورک پست" نزدیک به دست‌راستی‌های امریکا با اشاره به اینکه ترامپ در مورد سوریه مرتکب اشتباه شد به ارائه راهکارهایی برای دولت امریکا می‌پردازد.
این روزنامه می‌نویسد: "اکنون واشنگتن باید چه کند؟ کاخ سفید باید راه‌های تازه‌ای را برای جلوگیری از ظهور دوباره داعش پیدا کند. واشنگتن باید اطمینان کسب کند که جنگجویان داعش در شمال سوریه در بازداشتگاه‌ها باقی می‌مانند و کسانی که فرار می‌کنند کشته خواهند شد. اگر نیروهای کرد سوری توسط ترکیه سرکوب شوند داعش می‌تواند حیات خود را از سر گیرد. این کار برعهده نیروهای امریکایی در عراق است تا جلوی تحقق این سناریو را بگیرند. متحدان اروپایی نیز باید به امریکا در این‌باره کمک کنند. دوم آنکه امریکا باید از دیپلماسی و زور به طور همزمان در قابل ترکیه استفاده کند. اکنون شبه‌نظامیانی به ترکیه کمک می‌کنند که افراط‌گرا هستند. امریکا باید نیروها و تجهیزات خود را از پایگاه‌های ترکیه مانند اینجرلیک خارج کند و مقداری از این تجهیزات و نیروهای هوایی و دریایی را به یونان، کشور رقیب ترکیه انتقال دهد. این اقدام قدرت اعمال نفوذ آنکارا بر واشنگتن را کاهش می‌دهد. این اقدام عزم امریکا برای تقویت روابط با آتن که اشتیاق زیادی برای تبدیل شدن به شریک فعال امریکا را دارد، نشان خواهد داد. سیاست ترامپ کار را به جایی رسانده که کردها محبور شده‌اند با اسد متحد شوند. این موضوع باعث تقویت ایران خواهد شد. ایران سود اصلی را از خروج نیروهای امریکایی از سوریه خواهد برد".
هر روز اخبار بر ضد ترکیه یا حداقل تفاسیر اخبارتان بر علیه اوناست