کاهش کوتاه قدی و کم وزنی در ایرانیان / روند رو به رشد اضافه وزن و چاقی در کشور
دکتر زهرا عبداللهی ضمن بیان شعار امسال روز جهانی غذا، گفت: شعار امسال تعیین شده از سوی سازمان فائو " رفتار ما آینده مارا می‌سازد، رژیم غذایی و تغذیه سالم برای دنیایی بدون گرسنگی" است. هدف از اختصاص دادن روزی به موضوع غذا حساس‌سازی مسئولین کشورها برای کسب حمایت بیشتر در زمینه بهبود و امنیت غذا در کشورها و نیز افزایش آگاهی مردم نسبت به تغذیه سالم است که می‌تواند در توسعه کشورها موثر باشد.
گرسنگیِ ۸۰۰ میلیون و اضافه‌خواریِ ۲ میلیارد تن در دنیا
وی در ادامه با اشاره به آمار ارائه شده از سوی سازمان فائو در خصوص تعداد گرسنگان در جهان، تصریح کرد: ۸۰۰ میلیون نفر در جهان از گرسنگی رنج می‌برند که این رقم معادل ۱۱ درصد جمعیت جهان است. در عین حال نیز حدود دو میلیارد نفر در جهان به دلیل بیش‌خواری دارای اضافه وزن و چاقی هستند. نکته قابل توجه آن است که همانگونه که گرسنگی را سوء تغذیه می‌دانیم، چاقی و اضافه وزن نیز نوعی از سوء تغذیه به حساب می‌آیند.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ضمن تاکید بر اینکه کشورهای جهان باید برای پیشگیری از سوء تغذیه متحد شوند، اظهار کرد: در کشور خودمان معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی برای تحقق این هدف اقدام به برگزاری برنامه‌های آموزشی، جشنواره غذایی با هدف ترویج و شناسایی غذاهای سنتی، آموزش تغذیه صحیح در مدارس، برگزاری غرفه‌های تغذیه در معابر عمومی و پارک‌ها با حضور کارشناسان تغذیه و... کرده‌ایم.
عبداللهی در ادامه در خصوص خدمات آموزشی به مردم، گفت: کارشناسان تغذیه مراکز جامع خدمات سلامت که در قالب طرح تحول سلامت به کار گرفته شده‌اند، برای جمعیت تحت پوشش این مراکز اقدام به ارائه مباحث آموزشی می‌کنند. گروه‌های هدف معمولا گروه‌های آسیب‌پذیر شامل مادران باردار، کودکان، سالمندان و نوجوانان هستند که در قالب آموزش‌های گروهی و انفرادی مورد تعلیم قرار می‌گیرند.
شیوع بیماری‌های غیرواگیر در دنیا و ایران
وی با اشاره به اینکه در کشور ما نیز مانند اکثر کشورهای دنیا بیماری‌های غیرواگیر از شیوع بالایی برخوردار است، افزود: دیابت، بیماری‌های قلبی _ عروقی، سرطان‌ها و... مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر میان افراد است که این موضوع به علت الگوی غذایی نامناسب و مصرف زیاد قند، نمک، مصرف کم سبزی و میوه، حبوبات، نان و غلات سبوس‌دار و... اتفاق می‌افتد.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در خصوص برنامه‌ها و اهداف وزارت بهداشت برای پیشگیری از عوامل خطر تغذیه‌ای، تصریح کرد: کاهش مصرف قند، نمک و چربی با همکاری صنایع غذایی، بازنگری استاندارد محصولات غذایی در جهت پایین آمدن میزان قند و نمک، اجرای بسیج‌های ملی تغذیه سالم برای آگاهی مردم و ارائه خدمات در شبکه‌های بهداشتی کشورمان از اولویت‌های ما است.
کاهش چشمگیر کوتاه قدی تغذیه‌ای و کم وزنی در ایرانیان
روند رو به رشد اضافه وزن و چاقی در کشور
وی با اشاره به اینکه در دو دهه گذشته سوء تغذیه به میزان چشمگیری در کشور کاهش یافته، ادامه داد: دیگر همچون سالیان قبل مشکل سوء تغذیه کودکان زیر پنج سال به شکل کم‌وزنی و کوتاه قدی مشکل عمده ما نیست؛ طبق مطالعات کشوری صورت گرفته در دو دهه گذشته کوتاه قدی تغذیه‌ای از ۲۰ درصد به ۴.۸ درصد و کم‌وزنی از ۱۷ درصد به ۴.۳ درصد رسیده است. این ارقام نشان می‌دهد وزارت بهداشت در کاهش سوء تغذیه کودکان تا چه میزان توانسته موثر عمل کند. البته نباید از این نکته غافل بود که اضافه وزن و چاقی در افراد روبه افزایش است و این موضوع مستلزم آن است که برنامه گسترده‌ای برای کنترل چاقی دنبال شود.
عبداللهی با اشاره به آخرین مطالعات صورت گرفته در حوزه تغذیه و چاقی، اظهار کرد: ۶۰درصد جمعیت بالای ۱۸سال دچار چاقی و اضافه وزن هستند. همچنین ۲۱ درصد افراد در بازه سنی هفت تا ۱۸ سال از اضافه وزن و چاقی شکمی رنج می‌برند. در این میان سهم زنان و مردان از این میزان اضافه وزن به ترتیب ۳۵ و ۳۸ درصد است و چاقی نیز در زنان ۳۰درصد و در زنان ۱۵ درصد است.
برنامه پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان
وی افزود: برنامه پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی برای کودکان و نوجوانان تدوین شده است که ابتدا در مناطق تحت پوشش شش دانشگاه علوم‌پزشکی به شکل پایلوت و سپس به طور کلی در تمام استان‌ها اجرا خواهد شد. پس از معرفی افراد شناسایی شده به کارشناسان تغذیه‌ای، نیاز به مداخلات از بخش‌های خارجی است. در این زمینه وزارت ورزش و جوانان جهت اجرای برنامه‌هایی برای تحرک و ورزش و شهرداری‌ها جهت اختصاص فضای عمومی و استفاده از ظرفیت‌های شهری همکاری می‌کنند. البته بخش دیگر انجام وظایف توسط مهدکودک‌ها با همکاری بهزیستی برای آموزش کودکان و مربیان آن‌ها صورت می‌گیرد. از آنجایی که رفتار و عادت غذایی از کودکی شکل می‌گیرد این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است.
عبداللهی در خصوص ایجاد امنیت غذایی تصریح کرد: از طریق دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی، سند ملی تغذیه و امنیت غذایی با همکاری دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت تدوین شده است که روند اجرای آن در استان‌ها در حال طی شدن است.
