5 روز تا انتخابات زمان باقي است. اصولگرايان احتمالا در اين دوره به جهت تعدد و تكثر ليست انتخاباتي ركوردي تاريخي ميزنند كه با هيچ دورهاي قابلقياس نخواهد بود. 7 فهرست انتخاباتي براي كمرقابتترين انتخابات كه قرار است نمايندگان يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي را راهي «بهارستان» كند.
ليست شوراي ائتلاف اصولگرايان، ليست جبهه پايداري، ليست جبهه جوانان متحد اسلامي با عنوان ياس، ليست انتخاباتي مداحان با محوريت منصور ارضي، ليست جهادگران زيرنظر سيدمحمد حسيني وزير ارشاد دولت احمدينژاد و ليست ائتلاف مردم كه بيش از هر چيز خود را با سمت و منصبشان در دوره رياستجمهوري محمود احمدينژاد معرفي ميكنند؛ بعضي از ليستهاي انتخاباتي اصولگرايان است كه تا اين لحظه حضورشان به نظر قطعي است. علاوه بر اين جبهه پيشرفت، رفاه و عدالت به دبيركلي سيد شهابالدين صدر نيز كه مدعي شدهبود در اين شرايط فهرست انتخاباتي جداگانهاي ارايه خواهد كرد، ديروز فهرستي با سرليستي غلامرضا مصباحيمقدم، سخنگوي جامعه روحانيت منتشر كرد كه البته مشابهتهايي هم با ليستهاي مذكور داشت.
روايت شكستِ يك ائتلاف دستراستي
به نوشته روزنامه اعتماد، همزمان غلامعلي حدادعادل، رييس شوراي ائتلاف هم ديروز طي نشست خبري كه در خبرگزاري فارس برگزار شد، درباره «فهرست ايران سربلند» توضيحاتي ارايه داد. به گفته حدادعادل «وحدت فراگير از همه نيروهاي انقلابي، جوانگرايي، دخالت دادن مردم در فرآيند رسيدن به ليست واحد و مشاركت دادن بيشتر زنان، نفي سهميهبندي، نفي تصميمگيري از بالا به پايين، نفي تصميمگيري از مركز براي شهرستانها و استانها و...» ازجمله مباني ايجابي و سلبي اين شورا براي تهيه و تدوين ليست بوده كه البته اعلام موجوديت 7ليست نشان ميدهد، در تحقق اين اهداف موفق نبودهاند.
او البته تاكيد كرده كه اعتراض قاليباف به عدم حضور فراگير نيروها و چهرههاي اقتصادي بوده كه اين مشكل مرتفع شده است. با اين حال حدادعادل نيز در اين نشست اذعان كرد كه رسيدن به وحدت به دليل اختلافسليقهها ميسر نشده و نميتوان از ارايه ليست هم جلوگيري كرد. محسن پيرهادي، سخنگوي شوراي ائتلاف نيروهاي انقلاب نيز در نشست خبري ديروز بر نقش مردم در انتخاب فهرست نهايي نيروهاي انقلاب تاكيد كرد و گفت: «شاكله ليست شوراي ائتلاف نيروهاي انقلاب اسلامي با نظرسنجي مردم بود و اين دوره متفاوتتر از گذشته و جريانهاي رقيب و حتي گروههاي همسو بود. مشاركت مستقيم مردم در جمعبندي اين ليست، نقطه عطفي در جمعبندي و سياستگذاريهايي بود كه در اين اردوگاه انجام شد.»
با اين حال به نظر نميرسد كه اين ليست به قول پيرهادي «مردمي» همه طيفهاي جريان اصولگرا را راضي كند كه در اين فرصت كوتاه در مسيري مشترك قرار بگيرند. در اين نشست خبري البته مصطفي ميرسليم، عضو حزب موتلفه كه در فهرست انتخاباتي نيروهاي انقلاب گنجانده شده است نيز برخي اهداف و برنامههاي اين ليست را مرور و هشدار داد كه بهلحاظ مناسبات انتخاباتي راي ندادن به كل ليست 30 نفره امكان توفيق را نيز كم خواهد كرد.
اصلاحات و دو ليست حزبي
اصلاحطلبان اما نسبت به اصولگرايان شرايط متفاوتي را تجربه كردهاند. برخلاف اصولگرايان كه تعدد كانديداهاي آنها را به تعدد و كثرت فهرستهاي انتخاباتي رسانده، اصلاحطلبان از فرط نبود كانديداهاي مدنظرشان كنار كشيدهاند و بر همين اساس نيز تصميم كلي شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان عدم ارايه فهرست انتخاباتي ذيل عنوان فهرست انتخاباتي اصلاحطلبان شد. با اين حال از آنجا كه شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان دست احزاب و تشكلها را براي ارايه ليست باز گذاشت، حزب كارگزاران سازندگي اعلام كرد با فهرستي 30نفره در انتخابات حضور پيدا خواهدكرد. علاوه بر اين روز گذشته ليست 8 حزب اصلاحطلب با عنوان «ائتلاف براي ايران» نيز منتشر شد كه شايد نقطه اشتراك آن سرليستي مجيد انصاري، عضو مجمع روحانيون مبارز و عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام بود. با اين حال هيچكدام از اين دو فهرست انتخاباتي، مربوط به جبهه اصلاحطلبان نيست و تنها حضور حزبي را نشان ميدهد. كما اينكه اسماعيل گراميمقدم، سخنگوي حزب اعتماد ملي نيز ديروز در گفتوگو با «باشگاه خبرنگاران جوان» تاكيد كرد «همانطور كه قبلا اعلام شد شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان به نام خود ليستي را منتشر نخواهد كرد و اين صرفا ليست يكي از احزاب اصلاحطلب است. با توجه به اينكه ما در تهران و بسياري از شهرستانها نامزد نداشتيم، ليستي را ارايه نكرديم و در تهران هم به همين دليل، شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان اعلام كرد كه ليستي را ارايه نخواهد كرد.»
البته هيچكدام از احزاب اصلاحطلبي هم كه تصميم به ارايه ليست انتخاباتي گرفتند، 30 نماينده حزبي از تهران معرفي نكردهاند؛ بلكه در دو ليست ارايه شده شاهد تركيبي از تاييد صلاحيتشدگان اصلاحطلبان حزبي و مستقل هستيم؛ چرا كه برخي احزاب با وجود اينكه چيزي كمتر از 100 كانديدا داشتهاند اما تنها چند نفر از آنها تاييد شدهاند. در برخي احزاب البته وضعيت بدتر است. حزب اتحاد ملت هيچ كانديدايي ندارد. از اعتمادملي تنها يك نفر تاييد صلاحيت شده و آنطور كه ديروز رحمتالله بيگدلي، رييس دفتر سياسي حزب جمهوريت گفته اين حزب نيز ازجمله احزابي است كه كانديداهايش از سد نظارت استصوابي سر سلامت به در نبردهاند و 100درصدشان رد صلاحيت شدهاند.اگرچه برخي اصلاحطلبان دست به كار شدند تا ليستي ارايه كنند و گروهي چون كارگزاران ادله خود را در ارگان رسانهايشان يعني روزنامه سازندگي ليست كرده است اما همچنان برخي ديگر معتقدند كه نبايد به هر قيمتي در قدرت ماند. چه آنكه مصطفي معين، وزير دولت اصلاحات نيز به خبرآنلاين در اين مورد گفته: «قدرت و سياست تنها ابزاري براي عمل به وظايف و مسووليت اجتماعي است و نه بالعكس. نبايد با هر شيوه و به هر بهايي به دنبال باقي بودن در قدرت يا به دست گرفتن افسار آن بود. حضور در صحنه ميتواند در عرصههاي آگاهيبخشي، تصميمسازي و ارتقاي توانمنديها باشد.»البته با وجود اينكه اصلاحطلبان تاكيد دارند كه ليست انتخاباتي ارايه نميكنند اما رويكرد آنها به انتخابات نيز تحريمي نخواهد بود و قريب به اتفاق آنها بر حضور موثر و راي دادن در راستاي ارج نهادن به اين رويه دموكراتيك اصرار دارند. همانطور كه محمدرضا عارف، رييس فراكسيون اميد در مورد انتخابات دوم اسفند گفته است: «جمعه آينده نيز يكي از رويدادهاي مهم سال جاري رقم خواهد خورد كه مردم وفاداري خود را به انقلاب نشان ميدهند و بار ديگر سمت و سوي نظام را صندوقهاي راي مشخص خواهد كرد تا مجلس كارآمدتري تشكيل شود.» اين طيف معتقدند حتي در شرايطي كه يك جريان سياسي عملا كانديدايي در انتخابات ندارد نبايد فرصت استفاده از صندوق راي را ناديده گرفت.
برگزاري كارناوال انتخاباتي جرم است
مراسم افتتاح راديو انتخابات شنبه ۲۶ بهمنماه با حضور حميد شاهآبادي معاون صداي رسانه ملي، جمال عرف معاون سياسي وزارت كشور، مديران شبكههاي راديويي و جمعي از مديران ستادي و كاركنان معاونت صدا افتتاح شد. اين شبكه با شعار «راديو انتخابات، صداي جمهور... طنين همدلي، حضور و حماسه» راهاندازي شده است.
جمال عرف، رييس ستاد انتخابات كشور در اين مراسم سخنراني و بر اصل بيطرفي برگزاركنندگان انتخابات تاكيد كرد. او مطرح كرد كه در جلسهاي كه با استانداران و فرمانداران داشته، تاكيد كرده كه «هيچكس حق ندارد دو اصل قانونمداري و بيطرفي را كمرنگ كند و همه مجريان انتخابات در سراسر كشور عهد بستيم كه امانتدار مردم، بيطرف و قانونمدار باشيم.» به گفته عرف به همه كساني كه صندوق در اختيار دارند ابلاغ شده كه بيطرف و قانونمدار باشند. او همچنين در خلال بيان چند توصيه انتخاباتي از همه افرادي كه با افكار عمومي در ارتباط هستند نيز خواست اين دو اصل را رعايت كنند. عرف تاكيد كرد كه كانديداها بايد « حساب بانكي معتبري را به منظور تبليغات انتخاباتي تعيين كنند و خود يا فرد ديگري را به عنوان مسوول حساب مشخص كنند و پولهاي واريزي معلوم باشد» او همچنين از جرم و خلاف قانون بودن برگزاري كارناوالهاي تبليغاتي بر اساس قانون انتخابات گفت كه اگر ازسوي كانديداها صورت گيرد بر اساس جرايم درجه ششم با آنها برخورد خواهد شد.
رقابت داغ اصولگرایان در انتشار فهرستهای متفاوت
روزنامه ایران نیز در همین باره نوشته است: با این وضع اصلاحطلبان در حالی در تهران رقابتی پر لیست را تجربه خواهند کرد که در شهرستانهای دیگر اوضاعی صددرصد متفاوت دارند، هنوز از میان 30 استان دیگر کشور حتی شورای هماهنگی اصلاحات یک استان هم لیستی را بهنام اصلاحطلبان منتشر نکرده است. در چنین شرایطی است که نتیجه این رقابت از همین الان برای خود اصلاحطلبان هم روشن است. چنانچه عبدالواحد موسوی لاری، قائم مقام شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان هم در پیشبینی خود از نتیجهای که این جریان احتمالاً در انتخابات کسب میکند به «ایسنا» گفته است: «اصلاحطلبان اقلیت محدودی از مجلس آینده را در اختیار خواهند داشت.»
اصولگرایان؛ تخت گاز به سمت رقابت داخلی
در اردوگاه اصولگرایان اما همه خوب میدانند که رقابت اصلی انتخابات بین دو لیست جبهه پایداری و شورای ائتلاف خواهد بود. همین هم باعث شده که دو سوی این جریان از هویدا شدن اختلافاتشان بیمی نداشته باشند، چرا که دیگر رقیب مشترک جدی در میدان نیست تا آنها را متحد کند.
از جمله ساعاتی پس از انتشار لیست شورای ائتلاف، مرتضی آقاتهرانی دبیرکل جبهه پایداری در توئیتر خود خطاب به حدادعادل اینگونه نوشت: «مگر در گفتوگوی تلفنی پریشب اسامی ۱۳ نفر از ۲۴ نامزد مشترک را نخواندید و فرمودید این مشترکات را تا آنجا که میتوانید استفاده کنید؟ چه شد که از همان وقت تاکنون همه ظرفیت ائتلاف به جای حرکت سمت وحدت، برای حذف نامزدهای مشترک با تهدید و ارعاب صرف شده؟» لیست شورای ائتلاف در حالی روز جمعه منتشر شد که تنها سه نامزد مشترک با جبهه پایداری در آن به چشم میخورد. تا اینجای کار دست کم 6 لیست قطعی اصولگرا وجود دارد شامل شورای ائتلاف، پایداری، احمدی نژادیها، مصباحی مقدم، لیست ائتلاف «جوانان انقلابی ایران» و لیست متخصصین مرکز پژوهشهای مجلس با هدایت جلیل محبی، دبیر ستاد امر به معروف. چند لیست بالقوه هم وجود دارد که جدیترین آنها لیست قالیباف، لیست عدالتخواهان، لیست مداحان و... است که حتی میتواند تعداد لیستهای اصولگرا را دورقمی کند.
اختلاف اصولگرایانه در مشهد
اما بر عکس اصلاحطلبان همه چیز در این جریان صرفاً معطوف به تهران نیست. خبر اختلافات اصولگرایانه از شهرهای دیگر هم کم کم به گوش میرسد. مهمترینشان اختلاف در خراسان رضوی است. فهرست نهایی شورای ائتلاف در خراسان رضوی طی روزهای گذشته محل انتقادات زیادی بوده. لیستی که شامل 4 نماینده فعلی مشهد یعنی کریمی قدوسی، پژمانفر، امیرحسین قاضیزاده هاشمی و بحرینی به اضافه فاطمه رحمانی، نماینده دور پنجم مجلس میشود. انتشار لیست ائتلاف «جریان مردم» درمشهد از جمله واکنش به لیست شورای ائتلاف اصولگرایان برای حوزه انتخابیه مشهد، انتشار لیستی با نام «ائتلاف بزرگ جریان مردم» با شعار «نه به مجلس تکراری» است. این ائتلاف پنجشنبه شب با برگزاری مراسمی در گلشهر فهرستی را منتشر کرد که در فضای مجازی با نام «اولین لیست رسمی در مقابل شورای ائتلاف» منتشر شد.
شورای تشکلهای فرهنگی اجتماعی در نقد لیست ائتلاف شورای تشکلهای فرهنگی و اجتماعی مشهدالرضا(ع) نیز با انتشار بیانیهای، دلایل خود را در مخالفت با لیست شورای ائتلاف اصولگرایان برای حوزه انتخابیه مشهد و کلات مطرح کرده است. در مشهد جامعه جوانان متحد اسلامی خراسان نیز عصر جمعه لیست مستقل خود را برای کل استان منتشر کرده است و با این ترتیب در مشهد هم اصولگرایان تا اینجا حداقل 4 فهرست انتخاباتی دارند.