مدفوع به طور معمول از بوی خوشایندی برخوردار نیست اما مدفوع بیش از حد بدبو (Foul-Smelling Stool) دارای بویی بسیار قوی و غیرعادی است. در بسیاری از موارد، مدفوع بیش از حد بدبو به واسطه غذاهای مصرفی افراد و باکتری های موجود در روده بزرگ آنها شکل می گیرد.
به گزارش "هلث لاین"، مدفوع بیش از حد بدبو می تواند نشانه ای از مشکلات سلامت جدی نیز باشد. در کنار مدفوع بیش از حد بدبو ممکن است علائم دیگری مانند اسهال، نفخ، یا باد شکم را تجربه کنید. این نوع مدفوع اغلب نرم یا آبکی است.
دلایل مدفوع بیش از حد بدبو
تغییرات در رژیم غذایی یک دلیل شایع مدفوع بیش از حد بدبو هستند. از دیگر دلایل این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سوء جذب
سوء جذب یکی دیگر از دلایل شایع مدفوع بیش از حد بدبو است. این شرایط زمانی رخ می دهد که بدن قادر به جذب مقدار مناسب از مواد مغذی از غذای مصرفی نیست.
به طور کلی، سوء جذب زمانی رخ می دهد که یک عفونت یا بیماری وجود دارد و روده ها را از جذب مواد مغذی غذای مصرفی باز می دارد.
از دلایل شایع سوء جذب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری سلیاک که به واسطه واکنش به گلوتن رخ می دهد و در آن دیواره داخلی روده کوچک آسیب دیده و از جذب مناسب مواد مغذی جلوگیری می شود.
- بیماری التهابی روده که یک اصطلاح کلی برای بیماری های روده مانند بیماری کرون یا کولیت زخمی است
- عدم تحمل کربوهیدرات که یک ناتوانی در پردازش کامل قندها و نشاسته ها محسوب می شود
- عدم تحمل پروتئین لبنیات
- آلرژی های غذایی
بیماری التهابی روده یک شرایط خودایمنی است که می تواند موجب بروز التهاب در روده شود. در صورت ابتلا به این بیماری، مصرف برخی مواد غذایی می تواند محرکی برای ملتهب شدن روده باشد.
افراد مبتلا به بیماری التهابی روده اغلب از اسهال یا یبوست بسیار بدبو شکایت دارند. همچنین، افراد مبتلا به این بیماری نفخ و باد شکم پس از مصرف برخی مواد غذایی را تجربه می کنند. باد شکم ناشی از این شرایط نیز ممکن است بوی بسیار بدی داشته باشد.
عفونت
عفونت هایی که بر روده ها تاثیرگذار هستند ممکن است دلیل مدفوع بیش از حد بدبوی شما باشند. گاستروانتریت، التهاب معده و روده ها، می تواند پس از مصرف غذایی آلوده به موارد زیر رخ دهد:
- باکتری هایی مانند ئی.کولای یا سالمونلا
- ویروس ها
- انگل ها
پس از ابتلا به عفونت، شما ممکن است کرامپ های شکم را تجربه کرده و پس از آن با مدفوع آبکی و بسیار بدبو مواجه شوید.
داروها و مکمل ها
برخی داروها ممکن است موجب ناراحتی گوارشی و اسهال شوند.
مصرف برخی مولتی ویتامین های بدون نسخه نیز ممکن است موجب مدفوع بیش از حد بدبو شود، اگر به مواد موجود در این مکمل ها آلرژی داشته باشید.
پس از یک دوره مصرف آنتی بیوتیک ها، تا زمانی که جمعیت باکتریایی شما به وضعیت عادی باز گردد، ممکن است مدفوع بیش از حد بدبو را تجربه کنید.
اسهال بیش از حد بدبو می تواند یک عارضه جانبی ناشی از مصرف بیش از مقدار توصیه شده یک مولتی ویتامین یا یک ویتامین یا ماده معدنی به تنهایی باشد.
اسهال مرتبط با مصرف یک مولتی ویتامین یا دارویی بیش از دوز توصیه شده نشانه ای از یک وضعیت اضطراری پزشکی است. مصرف بیش از حد ویتامین های زیر می تواند موجب برخی عوارض جانبی شود که زندگی فرد را در معرض خطر قرار می دهند:
- ویتامین A
- ویتامین D
- ویتامین E
- ویتامین K
شرایط دیگر
از دیگر شرایطی که می توانند موجب مدفوع بیش از حد بدبو شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پانکراتیت (التهاب پانکراس) مزمن
- فیبروز سیستیک
- سندرم روده کوتاه
علائم
از علائمی که ممکن است با مدفوع بیش از حد بدبو رخ دهند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مدفوع آبکی یا اسهال
- مدفوع نرم
- اجابت مزاج مکرر
- شکم درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- باد شکم
- نفخ شکم
مدفوع بیش از حد بدبو ممکن است نشانه ای از یک شرایط پزشکی جدی باشد. اگر با هر یک از علائم زیر مواجه شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- خون در مدفوع
- مدفوع سیاه رنگ
- مدفوع رنگ پریده
- تب
- لرز
- شکم درد
- کاهش وزن ناخواسته
مدفوع بیش از حد بدبو چگونه تشخیص داده می شود؟
طی ملاقات با پزشک، وی پرسش هایی درباره شرایط مدفوع شما از جمله میزان قوام آن و این که چه زمانی برای نخستین بار متوجه بوی غیرعادی آن شده اید، مطرح می کند.
اگر قوام مدفوع شما به تازگی تغییر کرده است، پزشک درباره زمان ایجاد چنین تغییری پرسش می کند. پزشک خود را از تغییراتی که به تازگی در رژیم غذایی خود ایجاد کرده اید، مطلع کنید.
پزشک ممکن است برای بررسی عفونت های باکتریایی، ویروسی یا انگلی آزمایش مدفوع را تجویز کند. همچنین، ممکن است آزمایش خون تجویز شود.
چشم انداز بلند مدت
چشم انداز بلند مدت شما به دلیل بوی بیش از حد بد مدفوع بستگی دارد. بیشتر مواردی که موجب این شرایط می شوند قابل درمان هستند.
با این وجود، شرایطی مانند بیماری کرون ممکن است نیازمند تغییرات مادام العمر در رژیم غذایی یا داروهایی برای مدیریت حرکات روده و درد باشند.
پیشگیری
در ادامه چند روش که می توانند به پیشگیری از مدفوع بیش از حد بدبو کمک کنند، ارائه شده اند:
تغییرات غذایی
ایجاد تغییرات غذایی ممکن است به پیشگیری از مدفوع بیش از حد بدبو کمک کند. به عنوان مثال، پرهیز از مصرف شیر خام یا غیرپاستوریزه توصیه می شود.
اگر به یک بیماری که بر جذب غذای مصرفی و روشی که بدن به مصرف مواد غذایی خاص واکنش نشان می دهد، تاثیر می گذارد، مبتلا هستید، پزشک می تواند یک برنامه غذایی مناسب با نیازهای شما را ارائه کند.
دنبال کردن این رژیم غذایی می تواند به کاهش علائمی مانند موارد زیر کمک کند:
- شکم درد
- نفخ شکم
- مدفوع بیش از حد بدبو
به عنوان مثال، برای بیماری التهابی روده، شما می توانید یک رژیم غذایی حاوی FODMAP کم را دنبال کنید.
رسیدگی درست به مواد غذایی
با رسیدگی درست به مواد غذایی می توانید از عفونت های باکتریایی پرهیز کنید. مواد غذایی خام را پیش از مصرف به درستی بپزید. از جمله مواد غذایی که باید به خوبی پخته شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گوشت گاو
- گوشت ماکیان
- تخم مرغ
گوشت و سبزیجات را روی یک تخته خردکن یکسان آماده نکنید زیرا این کار می تواند به پخش شدن باکتری هایی مانند سالمونلا منجر شود.
دست های خود را پیش و پس از کار با گوشت های خام یا پس از استفاده از توالت به خوبی با آب و صابون بشویید.