شاید شما از جمله کسانی باشید که در خوابیدن یا در خواب ماندن مشکل دارید و برای رسیدن به آرامش، سراغ داروهای خواب بروید. اگرچه ممکن است این داروها خوابی آرام را برای شما همراه بیاورد اما نمیتوان عوارض جانبی آنها از جمله تغییرات اشتها، سرگیجه، خواب آلودگی، ناراحتی در شکم، خشکی دهان، سردرد و رویاهای عجیب را نادیده گرفت. مطالعهای در مجله پزشکی بریتانیا نشان میدهد که مصرف برخی از داروی خوابآور از جمله زولپیدم و تمازپام خطر احتمالی مرگ را همراه دارد. پیش از مراجعه به داروهای خوابآور، نکات زیر را امتحان کنید که میتواند به شما در رسیدن به خواب بهتر شب کمک کند.
اختلال در خواب میتواند دلایل بسیاری داشته باشد. در گزارش قبل به تاثیر گرما بر خواب اشاره کردیم و در این گزارش ابعادی وسیعتر برای داشتن خواب خوب شبانه را بررسی میکنیم.
۱. ورزش کنید
رفتن به یک پیادروی سریع روزانه فقط تناسب اندام و حفظ سلامتی را برای شما به ارمغان نمیآورد، بلکه باعث آرامش در طول شب و کاهش شب بیداریها میشود. دکتر کارلسون میگوید: ورزش، هورمونهای خواب طبیعی مانند ملاتونین را تقویت میکند. یک مطالعه در مجله خواب نشان میدهد زنان مسنی که حدود سه ساعت و نیم در هفته ورزش میکنند، نسبت به زنانی که کمتر ورزش میکنند یا اصلا نمیکنند، راحتتر به خواب میروند. البته برای اینکه بتوانید خواب آرامی داشته باشید باید زمان درستی هم برای ورزش انتخاب کنید. انجام تمرینات ورزش نزدیک به زمان خواب میتواند تحریککننده بدن باشد و اجازه خواب به شما ندهد. کارلسون میگوید: یک تمرین صبحگاهی ایدهآل است چراکه قرار گرفتن در معرض نور صبح، به ریتم شبانهروزی طبیعی بدن کمک میکند.
۲. اتاق خوابی آرام و راحت داشته باشید
تلویزیون تنها عامل حواس پرتی در اتاق خواب شما نیست. محیط میتواند بر روی کیفیت خواب شما تأثیر بگذارد. اطمینان حاصل کنید که اتاق خواب شما تا حد امکان راحت و بدون مزاحم باشد. در حالت ایدهآل، اتاق شما باید محیطی آرام، تاریک و خنک باشد. همه این موارد باعث میشود خواب خوبی داشته باشید.
۳. مراسم خواب را شروع کنید
وقتی کودک بودید و مادرتان شما را به امید خواندن داستانی به رختخواب میبرد، در واقع آیینی را برگزار میکرد تا شما به خواب بروید. در بزرگسالی نیز مجموعهای از آیینهای خواب میتوانند تأثیر مشابهی داشته باشند. آیینهای پیش از خواب به بدن و ذهن سیگنالهایی میدهد که زمان خواب فرا رسیده است. یک لیوان شیر گرم بنوشید، حمام کنید یا به یک موسیقی آرامشبخش گوش دهید.
۴. به موقع غذا بخورید
شکم ناله یا صداهایی که از شکم شما در جریان هضم غذا میآبد میتواند عاملی برای بدخوابی شما باشد. دو تا سه ساعت پیش از خواب، از خوردن یک وعده غذایی بزرگ خودداری کنید. اگر درست قبل از خواب گرسنه اید، یک میان وعده غذایی سالم (مانند یک سیب با یک تکه پنیر یا چند کراکر گندم کامل) بخورید تا شما را تا صبح سیر نگه دارد.
۵. از کافئین خودداری کنید
اگر قبل از خواب یک میان وعده میل کنید، شکلات یا مواد کافئیندار نباید بخشی از آن باشد. کافئین یک ماده محرک است که اجازه نمیدهد بدن فرمان خواب را از مغز دریافت کند. همچنین مواد غذایی اسیدی(مانند میوه مرکبات و آب میوه) و تند نیز انتخاب خوبی برای ساعت نزدیک به خواب نیست چراکه میتواند باعث سوزش سر معده شود.
۶. استرس را کنار بگذارید
رخت خواب جای خوبی برای مرور صورتحسابها و لیست کارهای شما نیست. نگرانیهای روزانه میتوانند بدن را از خواب دور کند. دکتر کارلسون میگوید: استرس یک محرک است که هورمونهای مبارز بر علیه خواب را فعال میکند. به خودتان فرصت دهید تا قبل از خواب، افکار استرسزا را کنار بگذارید. پاسخ آرامشبخش به مسائل میتواند باعث خواب خوب شبانه شود و همچنین اضطراب روز را کاهش دهد. برای رسیدن به آرامش، تمرینات تنفس عمیق را امتحان کنید. به آرامی و عمیق نفس بکشید و سپس بازدم کنید. این کار به شما در داشتن خوابی خوش یاری میرساند.
۷. بررسی پزشکی کنید
حرکت ناخودآگاه پاها، خروپف و درد و سوزش در معده، قفسه سینه یا گلو، همه از علائم بالینی اختلالاتی شایع (سندرم پاهای بیقرار، آپنه خواب و بیماری ریفلاکس معده) است که اجازه خواب راحت به شما را نمیدهد. اگر این علائم شما را در شب بیدار میکند یا باعث خواب آلودگی شما در طول روز میشود، به پزشک مراجعه کنید.