تفاوت استرس با اضطراب را بشناسیم
کنکور، به خودی خود استرس زا است، در شرایط کنونی و شیوع ویروس کرونا استرس این آزمون دو چندان شده است. بنابر گفته اکثر داوطلبان کنکور امسال، تعویق چندین باره این آزمون و اخبار و حواشی پیرامون آن هم استرس مضاعف به داوطلبان این آزمون بزرگ، تحمیل کرده و خیلی از دانش آموزان با ترس و نگرانی این روزهای پایانی و نزدیک به این آزمون سرنوشت ساز را می گذرانند. شناخت استرس و تفاوت های آن با اضطراب و تنش کمک بسیاری در مقابله با آن خواهد کرد.
ساحل جوانبخت - مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان در گفت و گو با ایسنا، در تعریف استرس، اظهار کرد: استرس، شرایط یا احساسی است که در آن فرد از لحاظ ادراکی بر این باور است که مجموع خواسته ها و انتظاراتی که از او وجود دارد، فراتر از منابع، امکانات و توانمندی های در اختیار اوست.
وی افزود: زمانی که از استرس حرف می زنیم، ممکن است ۲ مفهوم کاملا متفاوت مد نظر باشد. اول اینکه وقتی می گویید به من استرس وارد شده، ممکن است منظورتان این باشد که یک عامل بیرونی وجود دارد که برای شما تنش ایجاد کرده است. اگر بخواهیم دقیق تر صحبت کنیم، بهتر است در این موارد از اصطلاح عامل استرس بیرونی(stressor) استفاده کنیم.
مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان، ادامه داد: در خصوص مورد دوم گاهی اوقات، منظور از استرس، پاسخ ذهنی یا رفتاری به عامل استرس زا و فشارهای روانی است.
جوانبخت افزود: اضطراب، واکنشی عادی است که انسان ها در برابر خطرها و تهدیدها از خود نشان می دهند. در حقیقت، اضطراب معمول ترین پاسخ به محرک تنش زاست.
وی اضافه کرد: منظور از اضطراب، هیجانی است ناخوشایند که همه ما درجاتی از آن را در قالب کلمه هایی مانند "دلشوره"، "نگرانی"، "تنش" و "ترس" تجربه کرده ایم. اضطراب در واقع حاصل یک سری احساسات و افکار است که برای لحظه ای ما را در بر می گیرند.
مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان، تاکید کرد: اضطراب زمانی نگران کننده تلقی می شود که عملکرد طبیعی روزانه را مختل کند و سبب ناراحتی و عصبانیت قابل توجه شود.
جوانبخت خاطرنشان کرد: اگر چه اغلب مردم تفاوتی میان استرس و اضطراب قائل نیستند و آنها را به صورت مترادف به کار می گیرند، اما می توان گفت اضطراب، واکنشی هیجانی در برابر موقعیت های تنش زا یا همان استرس هایی است که فرد در طول زندگی آنها را تجربه می کند.
به گفته مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان داشتن برخی از ویژگی های شخصیتی، میزان استرس شما را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
وی در این خصوص اظهار کرد: همه ما در طول زندگی خود استرس را تجربه می کنیم، اما افراد بدبین، کمال گرا و افراد با تیپ شخصیتی "الف"، میزان بیشتری از استرس را تجربه می کنند.
جوانبخت با بیان اینکه برخی از انواع استرس می تواند مفید باشد، گفت: نوع خاصی از استرس که به نام "Eustress" شناخته می شود، واقعا برای داشتن یک زندگی متعادل و هیجان انگیز لازم و مفید است. یواسترس(Eustress) سبب می شود که احساس نشاط و سرزندگی کنیم.
وی با تاکید براینکه شخص می تواند واکنش خود در برابر موقعیت تنش زا یا استرس را کنترل کند، تصریح کرد: به هنگام تجربه استرس، تغییرات فیزیولوژیکی مشخصی رخ می دهد تا شما را در حالت بدنی مناسب برای ستیز یا گریز قرار دهد. اگر خودتان را آرام نکنید، می توانید به مدت طولانی در همین حالت باقی بمانید و این می تواند به سلامتی شما آسیب برساند.
به گفته مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان حتی مقادیر اندک استرس نیز می تواند بر سلامتی تاثیر گذار باشد.
وی خاطرنشان کرد: بدانید که ماه ها زندگی کردن در شرایط پر استرس می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری قرار دهد، اما باید بدانید که در واقع، دوره های نسبتا کوتاه استرس نیز می تواند بر سیستم ایمنی اثرات نامطلوبی بر جای گذاشته و خطر ابتلا به بیماری را بالا ببرد.
جوانبخت افزود: طرز تفکر نیز می تواند سبب بیمار شدن شخص شود. داشتن الگوی تفکر منفی و استرس عاطفی می تواند سبب ایجاد بیماری های روان-تنی شود. اگرچه این بیماری ها تا حدودی بر اثر استرس ایجاد می شوند اما دارای علائم جسمی اند که باید مانند هر بیماری دیگری درمان شوند.
به گفته وی پاسخ همه افراد به یک موقعیت تنش زا یکسان نیست و برخی از ویژگی های شخصیتی ذاتی، الگوهای تفکر آموخته شده و شرایط ویژه سبب می شوند که ادراک دو نفر از یک تجربه یکسان متفاوت باشد؛ یعنی یکی از آنها، آن را بسیار استرس زا بداند در حالی که دیگری هیچ استرسی را تجربه نکند.
مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان به بحران ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: در این شرایط افرادی که ممکن است واکنش شدیدتری به استرس ناشی از بحران نشان دهند عبارت از، افراد مسن و مبتلایان به بیماری های مزمن، کودکان و نوجوانان، افرادی که از نظر سلامت روان دچار مشکل اند و پزشکان، ارائه دهندگان خدمات درمانی هستند.
