نشانه‌ها و راه‌های درمان سرطان پروستات
دکتر محمد حسین سلطانی - متخصص اورولوژی با اشاره به میزان شیوع سرطان پروستات، اظهار کرد: سرطان پروستات بعد از سرطان پوست به عنوان شایع‌ترین سرطان در مردان بالای ۷۰ سال شناخته می‌شود.
وی با اشاره به رشد آرام سرطان پروستات، گفت: اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود معمولا کشنده نیست و حتی از میزان مرگ پایینی نیز برخوردار است.
سلطانی انجام تست‌های غربالگری در سنین پایینتر را راه حل موثری برای کنترل و پیشگری از پیشروی سرطان پروستات دانست و توصیه کرد: افرادی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات هستند بهتر است از سنین پایینتر غربالگری و انجام آزمایشات دوره‌ای را انجام دهند. اگر چنانچه این بیماری در سنین پایینتر تشخیص داده شود، طول عمر این بیماران به شکل قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
هشدار به مردان؛ سرطان پروستات ارثی هم هست
وی با بیان این که ریسک فاکتورهای خاصی برای بروز سرطان پروستات وجود ندارد، توضیح داد: بروز این سرطان دلیل خاصی ندارد و تقریبا علت بروز آن ناشناخته است و تنها علتی که شانس ابتلا به این سرطان را بالا می برد، عوامل ارثی و ژنتیکی است. افرادی که فامیل و یا اعضای خانواده درجه یک در سنین پایین (کمتر از ۵۵ تا ۶۰سال) به این سرطان مبتلا شده‌اند، در این افراد احتمال بروز این سرطان به مراتب بیشتر از سایرین است.
این دانشیار دانشگاه درباره روش‌های تشخیص این بیماری نیز توضیح داد: تست psa از جمله تست‌های غربالگری است که برای تشخیص این بیماری از سنین ۵۰ سالگی انجام می‌شود و اگر چنانچه سابقه سرطان پروستات در خانواده درجه یک وجود داشته باشد نیز توصیه می‌شود اولین تست های غربالگری از سنین ۴۰ سالگی آغاز شود.
سونوگرافی معیاری برای تشخیص سرطان پروستات نیست
این متخصص اورولوژی با بیان این که تست‌هایی همانند سونوگرافی معیاری برای تشخیص سرطان پروستات نیست، خاطرنشان کرد: سرطان پروستات، سرطان خاموش و پنهان شناخته می‌شود. معاینات بالینی نیز در تشخیص این سرطان کاربرد چندانی ندارد؛ چرا که اگر پروستاتی تبدیل به سرطان شده باشد و در معاینه بالینی تشخیص داده شود، سرطانی بسیار پیشرفته است و سرطان‌های درجه پایین و متوسط معمولا در معاینات بالینی قابل شناسایی نیستند.
وی با بیان اینکه مصرف برخی مواد غذایی مثل گوجه فرنگی و یا گیاهان دارویی در درمان و یا ابتلا به سرطان پروستات تاثیری ندارد، گفت: راه پیشگیری خاصی برای عدم ابتلا به سرطان پروستات وجود ندارد و تنها راه تشخیص این بیماری در مراحل زودرس، تست های غربالگری است.
تشخیص سرطان پروستات با تست‌های غربالگری
سلطانی درباره علائم اولیه این بیماری نیز توضیح داد: بخش عمده افرادی که مبتلا به سرطان پروستات می‌شوند هیچ علامت بالینی ندارند ولی با کمک تست‌های غربالگری که دارای حساسیت‌های بالایی نیز هستند می‌توان این سرطان را تشخیص داد.
این دانشیار دانشگاه یادآور شد: این بیماری علامت مشخصه و اختصاصی خاصی ندارد به این معنی که فردی که بزرگی خوش خیم پروستات هم دارد همان علائم ادراری را دارد که ممکن است فردی مبتلا به سرطان پروستات داشته باشد؛ چرا که هیچ علامت اختصاصی برای سرطان پروستات وجود نداشته و فقط و فقط در تست‌های غربالگری سریع و ساده این بیماری تشخیص داده می‌شود.
انواع روش‌های درمانی سرطان پروستات
سلطانی با اشاره به روش‌های درمانی و دارویی سرطان پروستات خاطرنشان کرد: بر اساس نمونه‌برداری که در سرطان پروستات انجام شده تصمیم گیری می‌شود که برای بیماران چه درمان‌هایی انتخاب شود، بنابراین درمان‌ها یا بصورت اعمال جراحی هستند و یا درمان‌های ترکیبی از پرتودرمانی و یا هورمون درمانی انتخاب می‌شوند.
وی ادامه داد: به طور کلی افرادی که سن زیر ۷۵ سال دارند و یا با استیجهای پایین و یا متوسط بیماری روبرو هستند و یا بطور کلی هر فرد زیر سن ۷۵ سال مبتلا به سرطان پروستاتی که امکان عمل جراحی برای وی وجود دارد، اولویت جراحی است و بسته به این که پاتولوژی بعد از عمل درگیری پروستات و یا فراتر از پروستات را گزارش دهد، ممکن است ترکیبی از پرتو درمانی و یا هورمون درمانی را در نظر بگیریم.
وی گفت: برخی از بیماران نیز از اعمال جراحی خودداری و یا در مقابل عمل جراحی مقاومت می‌کنند، در مواقعی که سطح بیماری بالاتر باشد باید درمان‌های ترکیبی طولانی مدت پرتودرمانی و هورمون درمانی انجام شود که ممکن است این درمان‌ها در بازه زمانی بیش از دو تا سه سال بطول انجامد.
سلطانی در ادامه درباره افرادی که مبتلا به بیماری‌های سیستمیک هستند نیز توضیح داد: در مواردی که فرد مبتلا به بیماری‌های سیستمیک است به این معنی که بعد از ابتلا به سرطان پروستات ستون فقرات و یا استخوان‌ها درگیر بیماری شده باشد، درمان‌های دیگری همانند برداشتن همزمان دو بیضه و شیمی درمانی زودرس در دستور کار است.
وی در مورد افرادی که پس از ابتلا به سرطان پروستات تحت درمان قرار گرفته اند نیز خاطرنشان کرد: در این بیماران پس از طی کردن مراحل درمان و انجام اعمال جراحی لازم است پاتولوژی نهایی نیز انجام شود، این اقدام نشان می‌دهد که بیماری در چه سطحی قرار دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تاکید کرد: بطور نرمال یکماه بعد از عمل جراحی باید تست های psa مجداد تکرار شود و با توجه به این که چه میزان بیماری به پایین‌ترین حد خود رسیده باشد تصمیم گیری‌های بعدی انجام خواهد شد.
وی ضرورت انجام آزمایشهای دوره‌ای در افراد درمان شده را در بازه زمانی بین ۵ تا ۱۰ سال ضروری دانست و خاطرنشان کرد: بعد از انجام عمل جراحی در صورتیکه بیماری عود نکند باید با اقداماتی نظیر آزمایشهای psa، آنزیم‌ها، عکس قفسه سینه، اسکن استخوان وضعیت بدن و اطمینان از درمان پیگیری و انجام شود.
سلطانی تاکید کرد: به طور کلی نحوه درمان و پیگیری‌های بعد از عمل به جواب پاتولوژی بعد از جراحی بستگی دارد؛ ولی قالب کلی به این شکل است که باید بیماران در بازه زمانی پنج تا ۱۰ ساله بعد از عمل تحت نظر باشند.
