چین، هندوستان، ایران و پاکستان منافع متفاوتی در افغانستان دارند و همه آنان اکنون به دنبال برقراری روابط خوب با حاکمان تازه آن کشور یعنی طالبان هستند.
به گزارش آفتابنیوز؛ شبکه خبری "دویچه وله" آلمان در گزارشی با اشاره به پیامدهای کنترل طالبان بر افغانستان برای کشورهای منطقه مینویسد: "به نظر میرسد دولت چین تاکنون با فروپاشی دولت افغانستان و تصرف آن کشور توسط طالبان در آرامش بوده است. سخنگوی وزارت خارجه چین گزارش داده که سفارت آن کشور در افغانستان به فعالیت عادی خود خود ادامه داده و کارکناناش در کابل باقی خواهند ماند. او همچنین تاکید کرده که پکن روابط تثبیت شدهای با طالبان دارد و اشاره کرده که طالبان تمایل به رابطهای خوب با چین دارند و متعهد شدهاند تا اجازه ندهند هیچ نیرویی از خاک افغانستان برای آسیبرساندن به چین استفاده کند.
با این وجود، آشکار است که رهبران چین نگران هستند افغانستان بار دیگر به پناهگاهی امن برای گروههای شبه نظامی از جمله گروه جدایی طلب موسوم به جنبش اسلامی ترکستان شرقی تبدیل شود که هدف آن ایجاد دولتی خودمختار به نام ترکستان شرقی در استان شین جیانگ چین است.
"اندرو اسمال" کارشناس سیاست خارجی میگوید: "آشکار است که جنگجویان جنبش اسلامی ترکستان در افغانستان بودهاند و نگرانی جدی ضد تروریسم در چین در مورد افغانستان وجود دارد.
اسمال میگوید: "پرسش این است که آیا طالبان فعلی همان طالبان ۲۰ سال پیش است؟ این گروه روابط ریشهدار و پیچیدهای با گروههای افراطی و تروریستی دارد و هنوز زود است که بگوییم چین تا چه میزان باید نگران باشد".
این شبکه خبری در ادامه مینویسد: هندوستان روز سه شنبه تمام کارکنان خود در افغانستان از جمله بیش از ۱۹۰ پرسنل را از کابل خارج کرد. اکنون "نارندرا مودی" نخست وزیر هند با قدرتگیری طالبان در تنگنا قرار گرفته است؛ چرا که دهلی نو برای دو دهه سیاست مداوم ضدطالبان خود را حفظ کرده بود.
یک مقام ارشد دولت هند میگوید: ما رویکرد بازی داریم و منتظر خواهیم ماند تا ببینیم طالبان پس از روند انتقالی چه خواهند کرد.
ناظران امریکایی معتقدند که سرمایهگذاری حدودا ۳ میلیارد دلاری هندوستان در افغانستان شامل ۴۰۰ پروژه در آن کشور با قدرتگیری طالبان در معرض خطر است مگر آن که هندوستان رویکرد عملگرایانهای را در پیش گیرد.
این در حالی است که طالبان میتواند چالشهای امنیتی برای دهلی نو ایجاد کند چرا که سالها در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان میزبان اعضای گروههای شبه نظامی ضدهند مانند لشکر طیبه و جیش محمد بوده که در اردوگاههای آن منطقه آموزش نظامی دیدهاند.
همه چیز بستگی به رابطه طالبان با پاکستان و چین دارد؛ اگر آن گروه از جنگ نیابتی پاکستان در کشمیر حمایت کند این چالشی برای هند خواهد بود.
این شبکه خبری در ادامه با اشاره به تاثیر پیروزی طالبان بر پاکستان مینویسد: مدیحه افضل" کارشناس مسائل جنوب آسیا در اندیشکده بروکینگز معتقد است که از زمان دستیابی طالبان به توافق با امریکا در دوحه و کسب مشروعیت بینالمللی از سوی طالبان، پاکستان در حال حاضر نفوذ کمتری بر آن گروه در مقایسه با سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی دارد. پاکستان خواستار رابطهای با کابل است که بتواند دغدغههای آن کشور در مرز غربی خود را برطرف کرده و از حملات تروریستی در آن ناحیه از درون افغانستان جلوگیری نماید. پاکستان همچنین مایل است تا افغانستان به پروژه مسیر کمربند اقتصادی چین و پاکستان بپیوندد و این موضوع بستگی به رابطه طالبان با چین دارد.
ایران نیز نسبت به موج تازه پناهجویان افغان نگران است؛ از یک سو، تهران از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان خوشحال است و از سوی دیگر نگران امنیت و ثبات در افغانستان است. ایران مرز ۹۵۰ کیلومتری مشترک با افغانستان دارد و نگران موج تازه پناهجویان افغان پس از قدرتگیری طالبان در افغانستان است. همچنین، ایران و طالبان روابط صمیمانهای با یکدیگر در طول تاریخ نداشتهاند.