واکنش خطیب‌زاده به ماجرای سوخت‌گیری هواپیمای ایران در لبنان و رزمایش آذربایجان

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تأکید کرد: ایران در خصوص موضوع امنیت ملی خود هیچ گاه با کسی شوخی نداشته و ندارد و همسایگان ما به خوبی این قضیه را می‌دانند و پیام‌های قاطعی در این زمینه از سوی ایران به همسایگانش ارسال شده است.

سعید خطیب زاده در نشست رسانه‌ای خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه طی دو روز گذشته مباحثی مطرح شده مبنی بر اینکه فرودگاه بیروت سوخت به هواپیمای حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه برای پرواز به تهران نداده بنابراین هواپیمای او برای دریافت سوخت عازم سوریه شده است،‌ اظهار کرد:‌ این مسائل خبرسازی است و سفر آقای امیرعبداللهیان به سوریه از قبل تنظیم شده بود. اگر به گفت وگوی هفته پیش‌مان دقت کنید من اعلام کردم که بعد از سفر مسکو ایشان در دو ایستگاه دیگر توقف خواهند داشت که برخی از دوستان در مورد این دو ایستگاه نیز از من پرسیدند.

وی افزود: این دو ایستگاه لبنان و سوریه بودند. سفر آقای امیرعبداللهیان به سوریه از قبل تنظیم شده بود. گویی برخی دوست ندارند که این سفرها موفقیت خود را داشته باشد و این حواشی درست می‌شود.

سخنگوی وزارت خارجه در همین ارتباط تأکید کرد:‌ هیچ درخواستی برای سوخت‌گیری در لبنان وجود نداشته و احتیاج به سوخت‌گیری نبوده است.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق و تأثیر آن بر روابط تهران-بغداد اظهار کرد:‌ آنچه که دیروز در عراق رخ داد ادامه پروسه مردم‌سالاری در این کشور است. از برگزاری موفقیت آمیز انتخابات در عراق استقبال می‌کنیم و فکر می‌کنیم این کشور در مسیر درست دموکراسی قرار دارد.

خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با روابط ایران و لبنان نیز گفت:‌ در خصوص گفت‌وگوهای بین ایران و لبنان ما و لبنان رابطمان را هیچ وقت براساس خواست طرف ثالث تنظیم نکرده‌ایم. این سفر و گفت‌وگوهای صورت گرفته در آن درباره این بود که چگونه پروژه های فی مابین را بدون توجه به فشارها و تحریم های طرف ثالث پیگیری کرد. اراده دو پایتخت بر این است که گفت‌وگوها گسترش پیدا کند و لذا تاکنون روابط به سطح خوبی رسیده است.

این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با فعالیت برخی از گروهک‌های تروریستی در اقلیم کردستان و عراق علیه ایران و اقدامات‌شان علیه تهران گفت:‌ ما بارها به دوستان خود در اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق گفته‌ایم که فعالیت های این گروهک‌های تروریستی با حسن همجواری همخوانی ندارد. من هفته پیش در ارتباط با این موضوع به صورت مفصل صحبت کردم. تأکید کردم که ما پیام قاطعی را از سوی ایران در این زمینه ارسال کرده‌ایم و تأکید کرده ایم که باید پایگاه‌های فعالیت ‌های این گروهک‌های تروریستی جمع شود و این اقدامات با حسن همجواری همخوانی ندارد.

سخنگوی وزارت خارجه کشورمان افزود:‌ این پایگاه دیگر نمی‌تواند منبع ناامنی علیه ایران باشد و هرجا لازم باشد به این گروهک‌ها پاسخ داده می‌شود.

وی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آقای ظریف در گفت‌وگوی کلاب هاوس اعتراف کردند که سه‌، چهار بار در برجام واژه تعلیق به کار گرفته شده است و این عجیب است که یک مذاکره‌کننده از محتوای آنچه که در یک سند آمده اطلاع دقیقی ندارد،‌ گفت:‌ من همه دوستان را دعوت می‌کنم به عدم انتخاب گزینشی از صحبت‌هایی که گفته می‌شود. وزارت خارجه یک وزارتخانه تخصصی است و تمام امور در این وزارتخانه نیز تخصصی و به صورت دقیق پیگیری می‌شود. آقای دکتر ظریف نیز در مقام وزیر خارجه چند بار در مجلس و در مصاحبه‌های اخیرشان در این زمینه توضیح دادند و برداشت شما، برداشت دقیقی از صحبت‌های ایشان نیست.

خطیب زاده ادامه داد:‌ ما در ادامه مسیر و برای پیشبرد منافع کشور باید از این فضاسازی‌ها عبور کنیم و اجازه دهیم که دولت جدید در مسیر خود گفت‌وگوهای وین را به پیش ببرد.

سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آقای امیرعبداللهیان در سفر به مسکو در جمع خبرنگاران اعلام کردند که نشست بعدی وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان با حضور مسکو برگزار می‌شود و آیا زمان این نشست مشخص است و از طرف دیگر گویی مسکو نیز فرمتی را برای موضوع افغانستان در نظر گرفته است و آیا از ایران برای حضور در این نشست و فرمت دعوت شده است یا خیر، گفت:‌ در اولین جلسه‌ وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان که به صورت آنلاین برگزار شد این توافق صورت گرفت که نشست بعدی با حضور وزرای خارجه در تهران برگزار شود که اجرای آن منوط به آماده شدن مقدمات است.

این دیپلمات ارشد کشورمان با تأکید بر اینکه این موضوع در دستور کار و پیگیری است و البته نمی‌دانیم که چه زمانی امکان برگزاری حضوری آن را در تهران خواهیم داشت، گفت:‌ در واقع این نشست ادامه همان نشست قبلی است که به صورت آنلاین برگزار شد. در آن نشست توافق شد که روسیه به این جمع اضافه شود و به پیشنهاد ایران، روسیه هم در نشست بعدی حاضر خواهد شد.

وی در پاسخ به سوال دوم نیز گفت:‌ دعوت روسیه در دست بررسی است و انشاءالله پاسخ آن را می‌دهیم.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه از گفت‌وگوهای وزیر امور خارجه در سوریه این جمع‌بندی وجود دارد که ایران به دنبال حضوری فعال‌تر در عرصه اقتصادی در این کشور است و آیا توافقات و تحولات خاصی در این زمینه صورت گرفته است،‌ تصریح کرد:‌ روابط ایران و سوریه وارد یک فاز راهبردی ممتاز شده است. در حوزه اقتصادی کار با سوریه دچار عقب‌ماندگی‌هایی هستیم که تلاش داریم آن را جبران کنیم و بخش عمده‌ای از گفت‌وگوهای ما با مقامات سوریه معطوف به این موضوع و اجرایی کردن پروژه‌هایی است که قبلا در مورد آن صحبت شده است.

وی افزود: ابعاد روابط ایران و سوریه مختلف است و جنس روابط راهبردی الزامش این است که در همه ابعاد اعم از اقتصادی، فرهنگی و نظامی و... این روابط برقرار شود.

خطیب زاده با بیان اینکه چندی پیش بخش خصوصی ایران نمایشگاه بزرگی را در سوریه برگزار کرد و اکنون بخش خصوصی این مطالبه را دارد که توافقاتش در ابعاد مختلف از جمله حوزه‌های IT و خدمات فنی و مهندسی با این کشور عملیاتی و اجرایی شود، گفت:‌ در همین چارچوب مأموریت خاصی به سفیر ایران در سوریه داده شده است و همان طور که اشاره شد در این سفر هم تمرکز ویژه‌ای بر موضوعات اقتصادی و اجرایی شدن توفقات قبلی وجود داشت.

در این نشست به مانند نشست‌های اخیر از سخنگوی وزارت خارجه در مورد گفت‌وگوهای صورت گرفته بین ایران و عربستان پرسیده شد و اینکه وزیر امور خارجه اعلام کرده که این گفت‌وگوها در مسیر درست خود در حال طی شدن است که خطیب‌زاده در پاسخ گفت:‌ توافق هیأت ایرانی و عربستانی این بود که مذاکرات که در پشت درهای بسته انجام می‌شود در فضای عمومی پیگیری نشود. آنچه که می‌توانم به شما بگویم این است که چهار دور مذاکره با عربستان در بغداد انجام شده است و آخرین دور زمانی انجام شد که ما در نیویورک بودیم. تماس‌ها و دریافت پیام‌ها بین دو کشور بدون انقطاع ادامه داشته و دارد. همان طور که پیش از این گفتم در این رایزنی‌ها بیشترین تمرکز درباره موضوعات دوجانبه و منطقه‌ای و به تخصیص حوزه خلیج فارس بوده است. در همین چارچوب یمن هم بخشی از این گفت‌وگوهاست.

وی با تأکید بر اینکه سرنوشت یمن باید از طریق مردم یمن و اعمال اراده آن‌ها تعیین شود،‌ گفت:‌آنچه که ما می‌توانیم در این زمینه انجام دهیم تسهیل این گفت‌وگوهاست و عربستان نیز باید جنگ یمن و ادامه محاصره ظالمانه مردم این کشور را متوقف کند.

خطیب زاده ادامه داد: تلاش داریم که روابط ایران و عربستان به تحقق آرامش، صلح و ثبات در منطقه خلیج فارس کمک کند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در این نشست در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با روابط ایران و آذربایجان نیز گفت:‌ روابط ایران و آذربایجان یک رابطه طبیعی است و برهم زدن آن غیرطبیعی است. روابط ایران و آذربایجان همواره از یک منطق درستی پیروی کرده است.

وی با اشاره به برخی از نگرانی‌های ایران نیز گفت:‌ در عین حال برخی از نگرانی‌های ایران به مقامات آذربایجان منتقل شده است و این هم در چارچوب حسن همجواری و روابط خوب بین دو کشور بوده است.

خطیب‌زاده با بیان اینکه نگرانی‌های ما به باکو گفته شده است و دوستان‌مان در باکو گفته‌اند که این نگرانی‌ها را مرتفع و رفع می‌کنند و امیدواریم این مسائل در جریان گفت‌وگوهای دوجانبه حل شود، افزود:‌ در مورد برخی از موضوعات و نکات انتظاری که از آذربایجان داشتیم برآورده نشده است.

وی با بیان اینکه یک اصل اساسی جمهوری اسلامی ایران داشتن روابط برادرانه با همسایگان از جمله آذربایجان است و ما در قبال این کشور رفتار برادرانه‌ای داشته‌ایم،‌ گفت:‌ ما از آذربایجان رفتاری که متناسب با حسن همجواری است انتظار داریم.

خطیب‌زاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود تأکید کرد: ما هیچ وقت حریم هوایی، فضایی و زمینی خود را به روی آذربایجان نبسته‌ایم. مراودات انجام می‌شود. رفت‌وآمدها در حال صورت گرفتن است و در عین حال دو طرف باید مراقب باشند و اجازه ندهند که طرف‌های ثالث بر این روابط تأثیر بگذارند و تلاش‌هایشان برای خدشه وارد کردن به این روابط به موفقیت برسد.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گفته شده که این احتمال وجود دارد دور بعدی مذاکرات ایران و عربستان در کشوری غیر از عراق برگزار شود،‌ گفت:‌ در خصوص مذاکرات ایران و عربستان،‌ بغداد میزبان خوبی بوده و تا جایی که امکان داشته باشد ضرورتی برای تغییر مکان گفت‌وگوها وجود ندارد. گفت‌وگوها به مسیر جدی‌تر وارد شده است و باید اجازه دهیم که گفت‌وگوها مسیر خود را طی کنند.

خطیب زاده گفت: ایران تداوم سیاستش همواره وجود داشته است و معتقد است که گفت‌وگو بین کشورهای منطقه از جمله ایران و عربستان می‌تواند یکی از ستون‌های مهم صلح و ثبات در منطقه خلیج فارس باشد.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد سفر استاندار خراسان به افغانستان و نگاه ایران در مورد به رسمیت شناختن طالبان به عنوان گروه حاکم بر این کشور گفت:‌ به نظرم اخبار به اندازه کافی در مورد این سفر منتشر شده است. ما با افغانستان روابط تجاری و مردمی بسیار خوبی داریم. یکی از ویژگی‌های روابط تجاری ما با افغانستان مردمی بودن و حضور بخش خصوصی در این روابط است و سفر اخیر استاندار خراسان به این منطقه نیز برای اطمینان از ادامه این مراوداتی است که بسیاری از آن خواست مردم افغانستان است.

سخنگوی وزارت خارجه با تأکید بر اینکه ایران با تمام طرف‌ها در افغانستان به شمول طالبان در تماس است، تصریح کرد: اکنون بسیار زود است که در مورد دولت فراگیر در افغانستان اظهار نظر کنیم و همواره تأکید ما این بود که باید دولت فراگیر در افغانستان تشکیل شود که بازتاب دهنده ترکیب قومیتی،‌ جمعیتی و خواسته مردم افغانستان باشد.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد بحث مذاکرات وین و برخی از اخبار منتشر شده در ارتباط با ترکیب تیم مذاکراتی ایران گفت: علاقه رسانه‌ها به جزئیات را متوجه می‌شوم. همان طور که بارها گفته‌ایم مذاکرات وین انجام می‌شود و روند این موضوع در داخل وزارت خارجه در حال پیگیری است. این مذاکرات (مذاکرات وین) گفت‌وگوهای فنی برای اطمینان از اجرای کامل برجام از سوی تمامی طرف‌هاست لذا قرار نیست که هیچ متن و توافقنامه جدیدی مذاکره شود. اینکه تیم مذاکره‌کننده چگونه است همان طور که می‌دانیم در دوره‌های قبل نیز بنا به نیاز نمایندگانی از دستگاه‌های مرتبط و دخیل از جمله بانک مرکزی، وزارت نفت در این مذاکرات بوده‌اند و اکنون نیز همین گونه است. مهم این است که تداوم از حیث گفت‌وگوها انجام خواهد شد. شبانه روز دوستان ما در حال مرور مباحث هستند. ما حتی یک ساعت را بعد از اینکه فرایند بررسی داخلی در مورد مذاکرات به جمع‌بندی برسد از دست نخواهیم داد که تاریخ مذاکرات را نهایی کنیم.

وی افزود:‌ روزهای آتی، روزهایی خواهد بود که فعالیت‌ها و تعاملات دیپلماتیک بیشتری را در حوزه برجام و گفت‌وگوهای وین شاهد خواهیم بود.

سخنگوی وزارت خارجه در مورد اظهارات اخیر مرکل صدراعظم آلمان در مورد اینکه ایران باید هر چه زودتر به مذاکرات وین برگردد،‌ گفت:‌صدراعظم آلمان و مقامات دیگر کشورهای اروپایی باید توجه داشته باشند که اگر بی عملی اروپا نبود جسارت ترامپ نمی توانست اتفاق بیفتد چنانکه از برجام خارج شود و قطعنامه 2231 شورای امنیت را نقض کند. ترامپ این اقدام را انجام داد و در برابر این اقدامات پایتخت‌های کشورهای اروپایی از جمله برلین تماشاچی بی عملی در برابر این اتفاقات بودند.

وی ادامه داد:‌ طرف هایی که به مذاکرات وین می‌آیند باید با این درس بیایند که راه فراری برای اجرای تعهدات‌شان ذیل برجام ندارند. باید اطمینان کامل به ایران بدهند که این بار هیچ طرفی نقض برجام را نخواهد کرد و به بهانه‌های واهی تعهدات خود را زیر پا نمی‌گذارند.

خطیب زاده افزود: آلمان بسیاری از توافقاتی که در دوران برجام با ایران انجام داده بود را انجام نداد و مطمئن هستم که صدراعظم آلمان از همه این جزئیات خبر ندارد و اگر هم ندارد وزارت خارجه آلمان این موارد را به اطلاع وی خواهند رساند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اقدام تروریستی صورت گرفته در قندوز افغانستان که منجر به کشته شدن تعداد زیادی از مردم از جمله شیعیان افغانستان شده است، افزود:‌ آنچه که در قندوز افغانستان رخ داد یک اقدام تروریستی بی سابقه بود و ما به اشد وجه این اقدام تروریستی را محکوم می‌کنیم. ما معتقدیم طالبان مسئولیت مستقیم حفظ امنیت را بر عهده دارد با توجه به در دست گرفتن نهادها و مراکز قدرت در افغانستان.

وی با بیان اینکه ایران بارها تأکید کرده است که باید افغانستانی داشته باشیم که عاری از خشونت و تروریسم باشند، ادامه داد:‌ مردم افغانستان از تروریسم و کشتار خسته شده‌اند. آنچه که در افغانستان باید اتفاق افتد و افغانستان به آن نیاز دارد تحقق اراده مردم این کشور برای تشکیل دولتی فراگیر است که بازتاب دهنده ترکیب قومیتی و جمعیتی افغانستان باشد و تنها از این مسیر است که افغانستان را کشوری آرام در همسایگی و کنشگری سازنده در روابط بین المللی می‌دانیم.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه با توجه به صحبت‌های شما و وزیر خارجه در ارتباط با موضوع مذاکرات وین آیا زمان برگزاری دور جدید مذاکرات مشخص شده است، گفت:‌همانطور که پیش از این اشاره کردم دوستان ما شبانه روز در حال مرور مباحث هستند. اجازه بدهیم که بر این موضوع بار دیگر تأکید کنم که ما حتی یک ساعت را بعد از اینکه فرایند بررسی داخلی در مورد مذاکرات به جمع‌بندی برسد از دست نخواهیم داد که تاریخ را نهایی کنیم. روزهای آتی روزهایی خواهد بود که شما فعالیت‌ها و تعاملات دیپلماتیک بیشتری را در حوزه گفت‌وگوهای وین و برجام مشاهده خواهید کرد.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد رزمایش جمهوری آذربایجان در منطقه خزر تصریح کرد:‌ منطقه ما منطقه‌ای بسیار حساس است. برخی تحولات نیز این منطقه را حساس‌تر کرده است. ما با تمامی طرف‌های این رزمایش روابط کاملا نزدیکی داریم و جای نگرانی خاصی نبوده است. مسئله مهم در این زمینه درک شرایط منطقه‌ای و همچنین رعایت اصول و توافقات قبلی در خصوص خزر است. این‌ها مواردی است که باید به آن توجه کرد. در چند وقت اخیر چندین رزمایش در این منطقه برگزار شده است که برخی از این رزمایش‌ها نمایشی بوده است و این درست نیست.

وی ادامه داد: منطقه ما احتیاج به آرامش دارد و ما در زمانی که می‌خواستیم رزمایش در مرزهای شمال غربی‌مان انجام دهیم این موضوع را به اطلاع کشورهای منطقه و همسایه از جمله آذربایجان رساندیم و تأکید بر این داریم که رعایت این مسائل از بدیهیات همسایگی و نشانه رفتار مبتنی بر بلوغ است.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با روابط ایران و آذربایجان نیز گفت:‌ ما تمامی اجزای یک رابطه راهبردی و مشارکت جامع با آذربایجان را داریم. امیدواریم این روابط بیش از پیش گسترش پیدا کند و گفت‌وگوها بین دو کشور در زمینه‌های گوناگون افزایش پیدا کند.