بیتالله ستاریان در تشریح طرح جهش تولید و تامین مسکن اظهار کرد: در احداث یک میلیون واحد مسکونی در سال باید این موضوع را مدنظر قرار دهیم که حل مشکلات بخش مسکن در کوتاهمدت میسر نیست و دست کم ۱۰ سال زمان میبرد. حتی اگر بتوانیم سالیانه یک میلیون واحد بسازیم که البته تقریبا محال است، باز هم زودتر از ۱۰ سال به نتایج مورد نظر در بازار مسکن دست پیدا نمیکنیم؛ زیرا در بخش عرضه کسری بسیار بالایی داریم.
سازندگان خارجی قهر کردند و رفتند
وی افزود: از طرف دیگر وقتی با شروع یک پروژه وعده داده میشود که قیمت خانه پایین میآید یا بالا میرود بازار دچار تنش میشود و هردو به یک اندازه مخرب است. مسکنسازهای کشور ما خردهساز هستند؛ کسانی که در حد ۵، ۱۰ یا نهایتا ۱۰۰ واحد میسازند. این افراد مثل کمپانیهایی که چند ده هزار واحد احداث میکنند تحلیل روشنی از تمام جوانب بازار مسکن ندارند. بنابراین وقتی مسئولی اعلام میکند که قرار است قیمت مسکن پایین بیاید (وعدهای که در طول ۵۰ سال گذشته هیچ وقت محقق نشده) نتیجه این میشود که این خردهسازها مثل گنجشک از بازار مسکن پر میزنند و میروند.
این کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه قول و قرارهای غیراجرایی میتواند تولید مسکن را از حد فعلی به نصف برساند گفت: مسکن را همین سازندگان کشور خودمان احداث میکنند. کمتر سازندهای از خارج برای پروژههای ساختمانی به ایران میآید. این تجربه را قبلا داشتیم. سازنده خارجی تا میخواست کلنگ بزند سه سال طول میکشید، بعد قهر میکرد و میرفت؛ چون با قوانین دست و پاگیر کشور ما نمیتوانست کنار بیاید.
ثبات بازار مسکن فقط در بازه قبل از انتخابات بود
ستاریان در تشریح وضعیت فعلی بازار مسکن خاطرنشان کرد: فقط در دو سه ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری بازار مسکن در حالت ثبات قرار داشت؛ آن هم به این دلیل که بازار املاک همیشه دنبال یک ثبات سیاسی است.
وی تصریح کرد: با وجود آنکه بخش مسکن پتانسیل سیاسی دارد نباید مورد بهرهبرداری سیاسی قرار گیرد. اگر برخورد سیاسی با مسکن شود کار پیش نخواهد رفت. در پروژه مسکن مهر تبلیغات جناحی و نگاههای سیاسی بر نگاههای فنی غلبه کرد و دیدید که طرح دچار چه مشکلاتی شد. متاسفانه در طی ۵۰ سال گذشته تمامی دولتها با بخش مسکن برخورد سیاسی کردهاند. البته وقتی مسکن ساخته میشود یک رضایتمندی و رفاه در جامعه به وجود میآید و از نظر سیاسی برای جناح مدنظر خوب است اما حین اجرای طرح نباید نگاه سیاسی داشته باشیم؛ به گونهای که حتی افراد فنی را کنار بگذاریم.
ستاریان همچنین با بیان اینکه تولید مسکن نیاز به برنامهریزی فرابخشی دارد گفت: مسکن صرفا محدود به زمین، مصالح ساختمانی و سازنده نیست. بخش ساختمان یک زنجیره صنعت است که از زمین گرفته تا مصالح، مواد اولیه حمل و نقل، تجهیزات، زیرساختها، منابع مالی، گردش پول، نیروی انسانی و غیره را شامل میشود. شما نمیتوانی چشمت را به روی صنعت و اقتصاد کشور ببندی و بگویی میخواهم مشکل مسکن کشور را حل کنم.
یک میلیون واحد یعنی ۴ درصد کل خانههای کشور
این کارشناس بازار مسکن یادآور شد: وقتی میگوییم قرار است یک میلیون مسکن بسازیم یعنی حدود ۴ درصد به تعداد ۲۸ میلیون خانهی کشور اضافه کنیم. این ۴ درصد نیاز به زیرساخت دارد. آیا بودجه وزارتخانهها و دستگاههای مرتبط ۴ درصد افزایش یافته است؟ تازه این تمام ماجرا نیست. شهرسازی، زیرساختهای شهری، آموزش، درمان، فضای سبز، بازار، حمل و نقل، صنعت و اشتغال میخواهد. برای این منظور باید حداقل ۴۰۰۰ هزار میلیارد تومان به اندازه کل نقدینگی کشور پول تزریق کنیم. اگر این تولید به سرانجام نرسد و ابتر بماند به شدت عوارض اقتصادی به بار میآورد.