عوامل موثر بر یائسگی زودرس و راه‌های جلوگیری از آن
دکتر سودابه درویش با اشاره به این که یائسگی (پساقاعدگی) یک مرحله طبیعی از زندگی زنان است، اظهار کرد: یائسگی قطعی، هنگامی اتفاق می افتد که یک سال از آخرین قاعدگی گذشته باشد.
وی با بیان اینکه منظور از یائسگی زودرس، قطع شدن پریود بیش از یکسال در خانمهای زیر ۴۵ سال است، گفت: در صورتی که این اتفاق در خانم های زیر ۴۰ سال رخ دهد به آن نارسایی زودرس تخمدان گفته می شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به این که عوامل متعددی در بروز یائسگی زودرس اثرگذار هستند، خاطرنشان کرد: ژنتیک، استرس‌های محیطی، سبک زندگی وغیرفعال شدن تخمدان‌ها از مهمترین علت‌های یائسگی زودرس هستند.
جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه با تاکید براین که علامت‌های یائسگی زودرس با یائسگی طبیعی تفاوت چندانی ندارد، گفت: به طور کلی در سنین نزدیک به یائسگی، داشتن قاعدگی‌های متفاوت با قاعدگی معمول از نظر میزان، مدت و تداوم خونریزی‌ها، از دست دادن یک یا چند پریود و شروع علائمی مثل احساس گرگرفتگی از نشانه‌های ورود به دوران یائسگی محسوب می‌شود.
گرگرفتگی شایع‌ترین علامت یائسگی
درویش با بیان این که گرگرفتگی شایع‌ترین علامتی است که اکثر زنان در دوران یائسگی تجربه می‌کنند، گفت: این حالت با گرم شدن شدید قسمت بالایی بدن (سر، صورت، گردن و قفسه سینه) شروع می‌شود و ممکن است مثل موجی کل بدن را فرا گیرد.
وی به برخی دیگر از عارضه‌های یائسگی اشاره کرد و افزود: خشکی واژن که تحت عنوان تحلیل بافت واژن از آن نام برده می شود از دیگر علامت‌های کاهش استروژن در دوران یائسگی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: از آنجایی که استروژن بافت های واژن را مرطوب و انعطاف پذیر می کند، دوره های پیوسته کاهش استروژن موجب خشکی و انقباض بافت واژن می‌شود و زنان با احساس اصطکاک و نزدیکی دردناک، به وجود خشکی واژن پی می برند.
اثرات یائسگی از کاهش تراکم استخوان تا تغییرات خلق و خو
وی ادامه داد: یائسگی همچنین بر روند کلاژن سازی پوست، تراکم استخوان، تغییرات وزن و خلق و خو نیز اثر گذار است.
پوکی استخوان؛ اختلال اسکلتی که جان‌تان را هدف قرار می‌دهد
جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه با اشاره به این که به طور کلی یائسگی روند طبیعی است و نمی‌توان از بروز آن پیشگیری کرد، توضیح داد: کاهش استرس محیطی، انجام ورزش‌های آرامبخش مثل یوگا و شنا، استفاده از آنتی اکسیدان‌ها و مصرف فراوان میوه و سبزی و پیروی از سبک زندگی سالم می‌تواند از بروز یائسگی زودرس پیشگیری کند.
یائسگی طبیعی، بیماری نیست
درویش با بیان این که یائسگی یا همان پساقاعدگی، بیماری نیست و نارسایی یا نقص تلقی نمی‌شود، تاکید کرد: در واقع یائسگی تغییری طبیعی و لازم در زندگی زنان به شمار می‌آید و مثل هر دوره دیگر زندگی از جمله دوران بلوغ، جوانی یا بارداری چالش‌ها و مزایای خود را دارد، با این تفاوت که در دوران یائسگی فرد با تجربه است و توانایی برخورد با مشکلات و حل و فصل مسائل را دارد.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه، در یائسگی زودرس پزشک با همکاری فرد رژیم دارویی مناسبی را برای هورمون درمانی انتخاب می‌کند تا علائم یائسگی به حداقل برسد و فرد بتواند بهتر و راحت‌تر با تغییرات ناگهانی ناشی از یائسگی زودرس مواجه شود.
ضرورت درمان‌های هورمونی در یائسگی زودرس
وی با بیان این که با بروز یائسگی زودرس درمان‌های هورمونی برای داشتن سیکل‌های قاعدگی حداقل به مدت پنج سال باید دنبال شود، تاکید کرد: هورمون درمانی حاوی هورمون‌های زنانه است و زمانی که بدن قادر به ساخت این هورمون‌ها نیست، این داروهای هورمونی جایگزین هورمون‌های طبیعی از دست رفته می‌شوند.
جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: هورمون درمانی در یائسگی‌های زودرس عموما درمان استاندارد برای کاهش گرگرفتگی و سایرعلامت‌های آزار دهنده یائسگی است.
وی با اشاره به این که فقط در موارد خاص و با تشخیص پزشک از درمان‌های هورمونی، در درمان یائسگی زودرس صرف‌نظر می شود اضافه کرد: زمانی که فرد سابقه ابتلا به سرطان پستان، سرطان تخمدان، سرطان اندومتر، ابتلا به لخته های خونی در ریه ها و یا سکته مغزی را دارد، معمولا نباید از هورمون درمانی استفاده کند، همچنین زنانی که تحت درمان‌های هورمونی هستند نباید سیگار بکشند.
یوگا و شنا بهترین ورزش‌های کنترل کننده علائم یائسگی
بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، وی در پایان با بیان این که ورزش‌هایی همانند یوگا و شنا در دوران یائسگی بهترین روش برای کنترل علائم این دوران است تاکید کرد: یوگا بهترین ورزش برای یائسگی است در این ورزش شما روش درست نفس کشیدن را می‌آموزید و استرس بدن شما کاهش پیدا می‌کند؛ همچنین یوگا می‌تواند علائمی نظیر گرگرفتگی، تحریک پذیری و خستگی را از بین ببرد.
وی در خاتمه یادآور شد: در نارسایی تخمدان‌ها که پایین‌تر از سنین ۴۰ سال رخ می‌دهد، حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد زنان سیکل‌های تخمگذاری را دارند و ممکن است بین ۱۰ تا ۱۵ درصد این افراد بارداری را تجربه کنند.
