اهمیت پاکسازی بدن در فصل بهار
آزاده زارعی اظهار کرد: اولین وظیفه طب سنتی حفظ سلامتی و آموزش رعایت اصول حفظ سلامتی در امور زندگی و در سنین مختلف است، در زمان بیماری وظیفه طبیب درمان بیمار است نه بیماری، پس ممکن است یک توصیه یا دارو برای یک شخص در جهت برگرداندن سلامتی و برای شخص دیگر مشکل‌ساز باشد. رویکرد طب سنتی به هیچ وجه تقابل با طب رایج نیست بلکه رویکرد تعاملی و در کنار هم برای کمک به سلامتی جامعه است.
وی ادامه داد: فراموش نکنیم که ۶ اصل آب و هوا، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها، حرکت و سکون، خواب و بیداری، استفراغ و احتباس و اعراض نفسانی بر شخص حاکم است که در زمان بیماری با اصلاح هر یک از این موارد می‌توانیم به برگرداندن سلامتی شخص کمک کنیم.
این متخصص طب سنتی خاطرنشان کرد: بوعلی سینا گفته است «مهم‌ترین اصول تندرست ماندن سه چیز است:«ورزش کردن، رعایت اصول خوردن و آشامیدن» و «رعایت شرایط درست خوابیدن». البته باید بگوییم که دستورهای کلی روش زندگی صحیح شامل «دستورهای عمومی» و «دستورهای مخصوص هر مزاج» است.
وی اشاره کرد: دستورهای عمومی زندگی، خوردن غذا هنگام گرسنگی و نوشیدن مایعات هنگام تشنگی است و فعالیت جسمی به اندازه کافی ضروری است. همچنین استراحت و خواب باید به اندازه کافی باشد، هیجانات و عواطف نباید سرکوب شوند، ادرار نباید حبس شود، پاک نگه داشتن روده بزرگ و تعریق به اندازه کافی برای حفظ سلامتی ضروری است.
زارعی تصریح کرد: اثر حرکت سیارات و موقعیت آن‌ها در آسمان بر آب و هوای کره زمین تأثیر دارد، همچنین آلاینده‌های فیزیکی و شیمیایی و تغییرات فصول در تغییرات آب‌وهوا موثر هستند.
هر فصل مزاج خاص خود را دارد
وی تشریح کرد: هر فصل مزاج خاص خود را دارد؛ در زندگی‌های امروز آنقدر از وسایل گرمایشی یا سرمایشی استفاده می‌کنیم که متوجه تابستان و زمستان نمی‌شویم و بدن فرصت تعریق متعادل را در تابستان ندارد؛ تعریق جزو موارد دفعی و زائد بدن است که مواد زائد باید خارج شوند درغیر این‌صورت برای ما مشکل‌ساز خواهد شد؛ همچنین در شهرهای سردسیر آنقدر از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنند که بدن برخوردی با سرما نداشته باشد، سرما باعث ترشح آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن و خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد می‌شود که این رادیکالها پیش‌ساز هستند.
این متخصص طب سنتی اشاره کرد: در فصول تغییرات تقویمی مدنظر نیستند بلکه تغییرات طبی مدنظر هستند، یعنی از نظر تقویمی ممکن است در روزهای آخر فصل زمستان باشیم ولی نشانه‌های وارد شدن بهار را در منطقه زندگی خود ببینیم، این تغییرات مشخص می‌کند که به فصل بهار وارد می‌شویم.
وی در خصوص ویژگی‌های فصل بهار بیان کرد: در کیفیات چهارگانه گرمی، سردی، خشکی و تری فصل بهار مرطوب و معتدل است، در این فصلی نیازی به پوشش از سرما و تهویه به خاطر گرما وجود ندارد. بهار با همه افراد و سنین به ویژه افراد در دوران سالمندی و میان‌سالی و نیز دارندگان مزاج سرد و خشک متناسب است. بهار فصل رویش گیاهان و سرسبزی زمین است و در انسان نیز موجب تغییرات بدنی نظیر سرخی رنگ و فربهی می‌شود. فصل بهار موجب تقویت قوا و تحریک آن جهت دفع مواد زائد و محبوس در بدن می‌شود.
زارعی در خصوص تغییرات بدن در فصل بهار اظهار کرد: بعد از سرمای زمستان، فصل بهار موجب گرمای تدریجی در طبیعت و بدن انسان می‌شود، در این فصل مواد زائدی که از زمستان در بدن مانده دفع می‌شود بنابراین اگر پاکسازی بدن به خوبی رخ ندهد انسان به یکسری از بیماری‌ها مانند ورم‌های چرکی، جوش و خارش‌های پوستی، صرع و سکته در افراد مستعد، درد و وروم مفاصل دچار می‌شود.
وی در خصوص تدابیر فصل بهار خاطرنشان کرد: در بهار حتماً باید ورزش انجام شود اما باید اعتدال داشته باشیم و از ورزش‌های سنگین پرهیز کنیم، استحمام باید از نظر تعداد دفعات و میزان گرمی یا سردی آب به حد اعتدال باشد؛ از پرخوری و درهم خوری پرهیز شود؛ پاکسازی بدن به روش‌های مختلف انجام شود، پاکسازی دستگاه گوارش، کبد و کلیه‌ها انجام و در صورت نیاز فصد و حجامت متناسب با شرایط بدنی فرد صورت گیرد.
این متخصص طب سنتی مطرح کرد: در فصل بهار از انواع شیرینی، غذاهای چرب و شیرین، مصرف زیاد گوشت و غذاهای چرب و سرخ‌کردنی پرهیز شود چون تولید خلط دم در بدن زیاد است و با پاکسازی بهاره بدن در تضاد است، ضمن اینکه در این فصل مصرف آجیل‌ها و مغزها توصیه می‌شود.
در بهار چه بخوریم؟
وی در خصوص غذاهای مفید در فصل بهار بیان کرد: بهتر است در فصل بهار سوپ جو، آش به ویژه آش‌های ترش، چلوگشنیز با گوشت جوجه، شربت سکنجبین، شربت زرشک، عرق کاسنی و شاهتره مصرف شود، البته این غذاها را باید افراد سالم استفاده کنند.
زارعی در خصوص آلرژی بهاره توضیح داد: حساسیت در فصل پاییز، بهار و حتی تابستان رخ می‌دهد که به‌صورت حساسیت تنفسی و عطسه‌های پشت‌سر هم، حساسیت و جوش پوستی و خشکی پوست بروز پیدا می‌کند، هر وقت فرد دچار حسایت شود باید از مصرف گردو، خرما، کیوی، خربزه، انگور و انجیر تازه، ادویه تند و گرم مانند دارچین و زعفران، کنجد و فرآورده‌های آن و حتی ارده کنجد پرهیز کند.
این متخصص طب سنتی در اشاره به پاکسازی فصل بهار تشریح کرد: قوای هاضمه در زمستان قوی‌تر از سایر فصول بوده و کسی که سالم است میل به غذاهای سنگین و حجم بیشتر دارد، بنابراین اگر در زمستان غذاهای سنگین استفاده کرده باشیم با شروع فصل بهار باید پاکسازی بهاره را با شروع بهارِ طبی انجام دهیم، برای این پاکسازی آش‌ها و سوپ‌های ساده بدون گوشت یا مقدار اندک گوشت سبک مناسب هستند و در پخت این آش‌ها از حبوبات، جو، نخود وعدس و برای هم چاشنی از سماق، رب انار، آلو بخارا و تمرهندی ملس استفاده کنیم. شربت ریواس و شربت لیمو، بهارنارنج، زرشک، سکنجبین با عرق کاسنی و شاهتره از نوشیدنی‌های مناسب فصل بهار هستند.
