مدیریت استرس و کاهش اضطراب در سایه‌سار موسیقی
بی گمان بشر پیش از آنکه برای انتقال مفاهیم به کلمات برسد، اخطار و اعلام و رساندن هر گونه پیام به دیگری را با صداها و آواها آغاز کرده است و شاید بتوان از این نظر موسیقی را پیشگام زبان دانست. مثال بارز این پیشگامی آوای موسیقی طبیعت است که آشکارترین جلوه های موهبت الهی است.
قدرت آرامش بخش موسیقی به خوبی ثابت شده است چراکه موسیقی یک پیوند منحصر به فرد با احساسات انسان دارد، بنابراین می تواند ابزاری بسیار مؤثر برای مدیریت استرس و کاهش اضطراب باشد. آنجا که موسیقی توجه ما را به خود جلب می کند، به طور همزمان به عنوان یک حواس پرتی عمل کرده و در عین حال به کشف احساسات ما نیز کمک می کند. این به معنی است که می تواند کمک بزرگی در جلوگیری از سرگردانی ذهن باشد.
کارشناسان مقالات مختلفی در تاثیرات موسیقی بر کاهش درد مزمن و درد بعد از عمل جراحی منتشر کرده اند، آنها معتقدند موسیقی باعث ایجاد دلبستگی بین مادر و فرزند است، گواه این مدعا لالایی هایی است؛ تحقیقاتی نشان دادند که زمزمه این موسیقی مادرانه برای فرزند علاوه بر القای آرامش به کودک، می گوید که موسیقی می تواند در برقراری یک ارتباط خوب بین مادر و فرزند و رشد هوش او موثر باشد.
علاوه بر گوش دادن به موسیقی، نواختن ساز نیز می تواند تاثیرات مشابه استرس زدا و آرامش بخشی را در فرد ایجاد کند که البته این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد.
محسن زرین کلام، عضو کانون نوازندگان کلاسیک کشور در گفت و گو با ایسنا درباره تاثیرات موسیقی بر کاهش تنش و استرس و کمک به بهبودی احوالات افراد اظهار کرد: فاعل اجرای موسیقی در هر زمانی با اجرای ساز به چیزی فکر نمی‌کند و این می تواند در کاهش استرس فرد کمک کند اما اینکه نواختن ساز یک فرد به کاهش استرس اطرافیان چقدر می تواند کمک کند هنوز مشخص نیست و بستگی به اطرافیان دارد.
زرین کلام درباره اثرات گوش دادن به موسیقی بر جنین مادران باردار گفت: این ثابت شده است که گوش دادن به موسیقی های کلاسیک برای مادران باردار مخصوصا نوزادان، تاثیر شگرفی روی آن فرزند جدا از نوع جنسیت دارد. تحقیقات نشان داده آن نوزاد به دنیا آمده دارای گوش مسلح است؛ برای نمونه مادری که در دوران بارداری به موزیک کلاسیک گوش داده، فرزندش یکی از نوازندگان چیره دست پیانو و ویلون است و نمونه های دیگری از این موارد وجود دارند.
وی با بیان اینکه موزیک استرس را برطرف می کند اما برخی از موسیقی ها استرس زا هستند تاکید کرد: نمی توان به صورت مستقیم گفت که موزیسین هیچ استرسی ندارد و این کاملا اشتباه است. موزیسین هایی هستند که دچار مشکلات روحی و افسردگی حاد هستند و این ناشی از نادیده شدن فعالیت ها و در شمار نیاوردن آنان است.
این آموزگار موسیقی و عضو کانون نوازندگان کلاسیک کشور در رشته گیتار گفت: گوش دادن خوب به موسیقی خوب مخصوصا که به آن علاقمند باشند تاثیر بسیاری در کاهش استرس و تنش و نیز آرامش شدن فرد دارد، زیرا گوش دادن باعش می شود موسیقی از اعصاب گوش وارد عصب مغز شود و باعث ارام شدن عضلات و فکر فرد شود.
زرین کلام با ذکر مقایسه ای گفت: چون بیشتر حجم بدن از آب تشکیل شده است و از آنجاکه موسیقی و آب با هم همخونی بسیاری دارند، یک موسیقی خوب باعث فروکش کردن ناراحتی و عصبانیت و در نتیجه آرامش می شود.
نظر یک روان شناس نیز درباره تاثیر موسیقی بر روان و استرس مشابه است، مریم اسدی در گفت و گو با ایسنا می گوید: به طور کل هر صدا و آوای آرامش بخش در هر دوره ای از رشد به انسان کمک می کند که بهتر فکر کرده و تصمیم بگیرد و باعث آرامش روح و روان فرد می شود.
اسدی با بیان اینکه صداها و نواهای طبیعی و آنچه با روح انسان سازگار است بهتر به ایجاد آرامش و کاهش استرس کمک می کنند گفت: موسیقی هایی مثل آواز پرنده ها و صدای آب دریا و رودخانه و از همه آرامش بخش تر، طنین تلاوت آیاتی است که خداوند خالق انسان ها بر بشر نازل کرده می تواند بهترین و موثرترین گزین ها باشند.
این کارشناس ارشد روانشناسی با اظهار به اینکه اکثر موسیقی های ساخت بشر ابتدا مغز را گرم کرده و بعد باعث سرد شدن مغز می شوند گفت: به همین علت بیشتر خودکشی ها و مرگ زودرس در افراد موسیقی دان اتفاق می افتد؛ فقط کافییست نگاهی در آمار بیندازید که قاریان قرآن عمر طولانی تری داشته اند یا نوازندگان موسیقی که به این اثبات برسید.
