یک پژوهش بینالمللی نشان میدهد که تنفس در هوای آلوده میتواند انتقال ذرات سمی از ریهها به مغز را از طریق جریان خون در پی داشته باشد و به بروز اختلالات مغزی و آسیبهای عصبی منجر شود.
به گزارش نیوز مدیکال نت، دانشمندان، یک مسیر مستقیم احتمالی را کشف کردهاند که ذرات ریز استنشاقی از طریق گردش خون از آن استفاده میکنند. ذرات پس از رسیدن به این مسیر، برای مدت طولانیتری در مغز باقی میمانند.
یک گروه بینالمللی از متخصصان "دانشگاه بیرمنگام"(University of Birmingham) انگلستان و موسسات پژوهشی چین، در این پژوهش مشترک، ذرات ریز مختلفی را در مایعات مغزی-نخاعی انسان یافتهاند که از بیماران مبتلا به اختلالات مغزی گرفته شده بودند. آنها فرآیندی را کشف کردند که ممکن است به پایان یافتن حضور ذرات سمی در مغز بیانجامد.
"ایزولت لینچ"(Iseult Lynch)، استاد دانشگاه بیرمنگام و از پژوهشگران این پروژه گفت: دانش ما در مورد اثرات مضر ذرات ریز معلق در هوا بر سیستم عصبی مرکزی، با کمبودهایی همراه است. این پژوهش، ارتباط بین استنشاق ذرات مضر و نحوه حرکت آنها در بدن را نشان میدهد.
وی افزود: دادههای این پژوهش نشان میدهند تعداد ریزذراتی که ممکن است با کمک جریان خون از ریهها به مغز برسند، تا هشت برابر بیشتر از تعدادی است که مستقیما از بینی عبور میکنند. این پژوهش، شواهد جدیدی را در مورد ارتباط بین آلودگی هوا و اثرات مضر چنین ذراتی بر مغز نشان میدهد.
آلودگی هوا، ترکیبی از مولفههای سمی است اما ذرات معلق از نظر ایجاد اثرات مضر بر سلامتی، بیشترین نگرانی را به همراه دارند. ذرات بسیار ریز میتوانند از سیستمهای محافظتی بدن مانند سلولهای ایمنی نگهبان و موانع بیولوژیکی فرار کنند.
شواهد اخیر، ارتباط قوی میان افزایش سطح آلودگی هوا و بروز التهاب عصبی، آلزایمر و مشکلات شناختی را در افراد مسن و حتی در کودکان نشان دادهاند.
این گروه پژوهشی دریافتند که ذرات استنشاقشده میتوانند پس از عبور از "سد خون-هوا"(Blood–air barrier)، به جریان خون وارد شوند. آنها در نهایت به مغز میرسند و به سد خونی مغز و بافتهای اطراف آن آسیب میرسانند. زمانی که ذرات به مغز وارد میشوند، به سختی میتوان آنها را پاکسازی کرد. بدین ترتیب، ذرات برای مدت طولانیتری نسبت به سایر اندامها، در مغز باقی میمانند.
یافتههای این پژوهش، شواهد جدیدی را برای اثبات خطراتی ارائه میدهند که ذرات معلق برای سیستم عصبی مرکزی به همراه دارند اما پژوهشگران توصیه میکنند که بررسیهای بیشتری در مورد چگونگی رسیدن ذرات ریز استنشاقی به مغز مورد نیاز است.
این پژوهش، در مجله "PNAS" به چاپ رسید.