خطر مصرف داروهای مجازی
«یکی از نگرانی‌های اساسی در حوزه سلامت به‌خصوص در مورد داروهای گیاهی، تبلیغات غیرواقعی و نادرستی است که از طریق شبکه‌های مجازی و ماهواره‌ای پخش می‌شود که معمولا در پشت پرده فروش اغلب این قرص‌ها و مکمل‌ها و بسته داروهای گیاهی مسائل اقتصادی و سودجویی‌های کلان نهفته است. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به دلیل مشغله کاری یا دوری راه و نبود دسترسی به متخصصان مجرب برای رفع یکی از مشکلاتی که برایتان پیش آمده، دست به دامن فضای مجازی و وبگاه‌ها و صفحات تبلیغاتی فروش اینترنتی داروهای گیاهی شده و برای رفع لاغری، چاقی، تقویت‌حافظه، آلزایمر، پرفشاری خون، دیابت و ... به سفارش و خرید اینترنتی برخی بسته‌های داروهای گیاهی اقدام کرده باشید اما پرسشی که اغلب خانواده‌ها مطرح می‌کنند این است که آیا بسته داروهای گیاهی که به‌صورت اینترنتی خریداری می‌شود از نظر قانونی، مجوزهای دارویی و بهداشتی لازم را دارد یا خیر؟ برای رسیدن به پاسخ چنین پرسش‌هایی با محمدعلی زارعیان، متخصص طب سنتی گفت‌وگو کرده‌ایم که خلاصه آن را در ادامه می‌خوانید.
آنچه به‌عنوان نماد اعتماد روی بسته‌های داروهای گیاهی می‌تواند اطمینان ما را جلب کند درج نماد سیب سلامت سازمان غذاودارو است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
سیب سلامت، نماد اعتماد
درج این نماد، نشان‌دهنده آن است که تولید داروی مورد نظر، روند قانونی را طی کرده و دارای مجوز است. همچنین روی بسته یک فرآورده گیاهی باید به طور شفاف اجزا و ترکیبات مورد استفاده در فرمولاسیون دارو درج شود همان طور که ترکیبات به‌کاررفته در داروهای شیمیایی روی بسته‌بندی آنها نوشته شده است. داروهای گیاهی بی‌نام‌ونشان، فاقد ترکیبات مصرفی و بدون تاریخ تولید و انقضا و نشان سیب سلامت وزارت بهداشت، هرگز مورد اعتماد نبوده و نباید به آنها به‌عنوان یک فرآورده دارویی یا غذایی اطمینان کرد.
خطر بسته‌های دارویی
این روزها در فضای مجازی، بسته‌های مختلف داروهای گیاهی لاغری، چاقی و ... در حال تبلیغ است و متاسفانه طرفداران زیادی را به خود جلب کرده و فروش بالایی دارند. زارعیان می‌گوید: «بسته‌های دارویی که برای بیماران چاق، لاغر، آلزایمری، دیابتی، مبتلایان به پرفشاری‌خون و چربی بالا و ... به صورت گسترده تبلیغ و عرضه می‌شود، به هیچ عنوان برای همه بیماران مناسب نبوده و توصیه نمی‌شود. تفاوت‌های فردی و مزاجی، بیماری‌های زمینه‌ای و همراه و شدت و ضعف علائم و نشانه‌های بیماری در افراد مختلف، متفاوت است و پیش از مصرف هرگونه داروی گیاهی اعم از قرص، مکمل و بسته‌های دارویی، بیمار باید از سوی متخصص ویزیت شده و با مشورت پزشک از چنین محصولاتی استفاده کند.»
بعضی از این داروها کورتونی هستند
این متخصص طب سنتی می‌افزاید: «در مقابل، داروهای دیگری هم در بازار موجود است که سبب افزایش وزن و چاقی می‌شود. این بسته‌های گیاهی هم محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند اما نتایج تحقیقات نشان داده که یکی از ترکیبات به‌کاررفته در این داروها می‌تواند مواد کورتونی باشد. کورتون به مدد احتباس آب و نمک در بدن سبب افزایش وزن و چاقی می‌شود. برخی مسکن‌های گیاهی هم در بازار قابل مشاهده است که حاوی ترامادول بوده و عوارض تهدیدکننده دارند. داروهای ترک اعتیاد بی‌نام‌ونشانی هم وجود دارد که اغلب حاوی متادون و ترکیبات مشابه هستند. در نتیجه اعتماد به هر دارویی به‌خصوص در فضای مجازی کار اشتباهی است و تبعات آن می‌تواند سلامت مصرف‌کننده را به مخاطره اندازد.»
زارعیان یادآوری می‌کند: «عطاری‌های تازه‌تاسیس و بدون مجوز که این روزها در سطح شهرها قارچ‌گونه در حال رشد هستند و همچنین تعداد زیادی از صفحات مجازی فروش داروهای گیاهی، اغلب غیر مجازند و نباید به آنها اعتماد کرد. البته آن دسته از عطاری‌های سنتی و قدیمی دارای مجوز به دلیل تجربه کاری بالا و تعهدپذیری و پایبندی اخلاقی مورد تایید است. این قبیل عطاری‌ها معمولا ارائه‌دهنده داروهای ترکیبی نیستند و در صورت لزوم در مقابل مشتری چند نوع ترکیب دارویی را مخلوط یا به‌طور مجزا به مشتری ارائه کرده و طریقه مصرف و کاربرد درمانی آن را می‌گویند.
داروهایی با اثرات شگفت‌انگیز!
جالب اینجاست که برخی بیماران مصرف‌کننده بسته داروهای گیاهی که اغلب به‌صورت اینترنتی این داروها را سفارش داده و خریداری کرده‌اند از عملکرد این داروها راضی‌اند و اغلب به افراد دیگر هم توصیه می‌کنند. زارعیان در این خصوص می‌گوید: «داروهای ترکیبی گیاهی که بیش از حد انتظار اثرات عجیب‌وغریب دارند اگر فاقد سیب سلامت و مجوز قانونی باشند بدون شک می‌توانند دارای یک یا چند ترکیب غیرمجاز و ممنوعه باشند. مثلا چندی پیش نوعی داروی لاغری با اثرات کاهش‌دهندگی سریع وزن به محبوبیت رسید. از این دارو تعداد زیادی از افراد استقبال کردند و به کاهش وزن چشمگیری هم رسیدند، غافل از اینکه این دارو حاوی ماده اعتیادآور به نام شیشه یا مت‌آمفتامین بود که مخدر و محرک بسیار قوی است و مصرف آن عوارض خطرناک و جبران‌ناپذیری دارد. لاغری ناشی از مصرف شیشه نوعی لاغری غیر طبیعی و بیمارگونه است که بعد از مدتی باعث بدهیکلی و از دست دادن عضلات فرد می‌شود.»
