قدم‌هایی برای داشتن تغذیه سالم
فرهاد غیبی، در خصوص هدف سازمان خواربار و کشاورزی از تعیین روز جهانی غذا افزود: هدف این سازمان پیشگیری از فقر و گرسنگی در جهان است که هر سال این روز در سراسر جهان با توجه به یک شعار خاص گرامی داشته می‌شود و توجه جهان را به پیشگیری از فقر و گرسنگی جلب می‌کند.
وی با اشاره به اصول یک تغذیه‌ی سالم ادامه داد: تغذیه‌ای سالم است که شامل مواد غذایی متعادل، متناسب و متنوع باشد، اگر مواد غذایی مصرفی ما متنوع باشد و صرفاً، از یک یا دو ماده‌ی غذایی نباشد بلکه از مواد غذایی تمامی گروه‌ها استفاده شده باشد، مواد مورد نیاز بدن ما تامین خواهد شد.
وی افزود: دومین اصل، تعادل به معنای اندازه استفاده کردن، یعنی هر چیز را به اندازه نیاز بدن مصرف کنیم، استفاده اندازه از مواد غذایی سبب تامین تمام نیازهای بدن و دریافت ریزمغذی و درشت مغذی‌های مورد نیاز می‌شود ، سومین اصل تناسب هم به وضعیت افراد بستگی دارد.
بهترین راهنمای تغذیه، هرم غذایی است
غیبی گفت: هرم غذایی شش گروه دارد که هر سه اصل تناسب، تعادل و تنوع در مواد غذایی آن موجود است که می‌توانیم با استفاده از این هرم این اصول را رعایت کنیم، اولین گروه آن را کربوهیدرات‌ها (نان ، برنج،ماکارونی) تشکیل می‌دهد که توصیه می‌شود از این گروه ۶ الی ۱۱ واحد استفاده شود.
وی در ادامه‌ی تشریح هرم غذایی افزود: اما دومین گروه میوه‌ها و سبزیجات، گروه سوم گوشت و تخم مرغ، چهارم حبوبات و گروه بعدی شیر و لبنیات است که با توجه به اصول ذکر شده توصیه می‌شود که روزانه از این مواد غذایی استفاده شود، یک گروه متفرقه نیز وجود دارد که شامل چربی‌ها و چاشنی‌ها .... است، که توصیه می‌شود از این مواد غذایی کمتر مصرف شود.
این متغصص تغذیه، بیان کرد: بهتر است از سایر گروه‌های هرم غذایی به اندازه‌ای که مطرح شده است استفاده شود تا در کنار تغذیه‌ی سالم نیازهای بدن نیز تامین شود، روز جهانی غذا هر سال یک شعار دارد که با توجه به شعار سال جاری، نکته‌ی جالب اشاره به غذای مغذی است.
وی متذکر شد: غذاهای ما دو نوع هستند، غذاهای مغذی و غذاهای مقوی، غذای مغذی شامل پروتئین و ریز مغذی‌ها است، زمانی که بخواهیم غذاهایمان انرژی بیشتری به ما بدهند، می‌توانیم از برخی چربی‌ها یا کربوهیدرات‌ها استفاده کنیم که باعث افزایش انرژی دریافتی ما می‌شود.
وی با اشاره به کمبود پروتئین و ریز مغذی در مردم خاطر نشان کرد: یکی از مشکلاتی که در سراسر دنیا وجود دارد کمبود پروتئین و ریز مغذی‌ها است، وقتی که پروتئین و مواد ریز مغذی دریافتی در انسان کم می‌شود به صورت طبیعی مقاوت بدن کاهش می‌یابد و بدن توانایی مقابله با میکروب‌ها و بیماری‌ها را از دست می‌دهد و در نتیجه ابتلاء به بیماری‌ها افزایش پیدا می‌کند.
غیبی، تاکید کرد: بنابراین دریافت مواد مغذی، در نوجوانان و سالمندان و کودکانی که در سن رشد و تکامل هستند بسیار مهم است و اگر مواد مغذی مورد نیاز را دریافت نکنند، احتمال کاهش رشد و حتی در برخی موارد توقف رشد نیز وجود دارد، در بانوان باردار، سالمندان و بیماران نیز اگر این مواد دریافت نشود باعث بروز مشکلات جدی تر می‌شود.
وی با اشاره به مزایای تغذیه سالم گفت: تغذیه‌ی سالم ضمن بهبود و تامین سلامتی، رشد و نمو انسان را نیز تعیین می‌کند، و اگر تغذیه سالم نباشد سلامت انسان به خطر می‌افتد و رشد و نمو در کودکان کاهش یافته و یا متوقف می‌شود، به خصوص در سنین زیر دو سال اگر تغذیه سالم نباشد احتمال کاهش ضریب هوشی کودکان نیز وجود دارد و همچنین ضریب هوشی دانش آموزان مدارس که دچار کمبود آهن و روی هستند نیز کاهش می‌یابد.
این مدرس دانشگاه، ادامه داد: تغذیه‌ی ناسالم یعنی استفاده از مواد غذایی که برای بدن ما مضر هستند، از جمله فست فودها که سرشار از چربی‌ها و مواد غذایی مضر هستند که برای بدن مشکلات زیادی ایجاد می‌کنند و مصرف فست فود اصل اندازه استفاده کردن مواد غذایی را نقض می‌کند، زیرا فست فودها سرشار از چربی مضر هستند.
وی افزود: در تهیه بسیاری از مواد غذایی مضر مانند فست فودها اصول بهداشتی نیز رعایت نمی‌شود که این عوامل باعث بالا رفتن مواد مضر در مواد غذایی از جمله آکرولئین، پراکسید که به بدن آسیب می‌رساند و این مواد غذایی بیان کننده‌ی یک تغذیه ناسالم است.
وی با اشاره به گرایش جوانان و نوجوانان به مصرف غذا خارج از محیط خانه بیان کرد: نوجوانان و جوانان گرایش بیشتری به مصرف غذا در خارج از خانه دارند که ممکن است در مکان‌هایی از غذا استفاده کنند که در آن مکانها اصول صحیح تغذیه رعایت نمی‌شود و غذاهای ناسالم تولید می‌شود که خوردن این مواد که فاقد مواد مغذی هستند، باعث چاقی در کودکان و حتی بزرگسالان می‌شود.
وی اظهار کرد: استفاده از غذاهای خانگی که در فضای بهداشتی تهیه شده است توصیه‌می‌شود و از مصرف غذاهایی که حاوی چربی‌های مضر و قندهای ناسالم هستند پرهیز شود.
این متغصص تغذیه، با اشاره به تغییرات وزنی در اثر تغذیه تاکید کرد: اگر در یک فرد مواد غذایی دریافتی برابر با مواد غذایی مصرفی باشد وزن ثابت می‌ماند، ولی اگر مواد غذایی دریافتی بیش از مواد غذایی مصرف شده باشد باعث افزایش وزن می‌شود، و به ازای دریافت هر ۵۰۰ کالری انرژی دریافتی اضافی در هفته وزن ما ۴۶۰ گرم معادل یک پوند افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: بالعکس اگر ما ۵۰۰ کالری کمتر از انرژی مورد نیاز بدن را دریافت کنیم یک پوند وزن ما کاهش می‌یابد که البته در تغییرات وزنی ژنتیک و فعالیت های بدنی نیز موثر است، مثلا می‌توان فردی را در نظر گرفت که با وجود بالا رفتن انرژی‌های دریافتی وزن او به سبب ژنتیک خود ثابت می‌ماند همچنین ممکن است فردی با وجود انرژی دریافتی بیشتر فعالیت‌های بدنی خود را نیز بالا ببرد که سبب ثابت ماندن وزن او شود ولی اگر ژنتیک و فعالیت‌ها را حذف کنیم ، میزان انرژی دریافتی در میزان تغییر وزن اثر مستقیم می‌گذارد.
وی با اشاره به رژیم غذایی اشتباه و حذف خودسرانه‌ی وعده‌های غذایی افزود: وعده‌های غذایی نباید حذف شود و کالری مورد نیاز بدن باید بین سه وعده‌ی غذایی صبحانه، ناهار، شام تقسیم شود و همچنین، دو الی سه میان وعده که بهتر است از میوه‌ها و مغزها در آن استفاده شود مصرف شود و وعده‌های اصلی حتما به اندازه مصرف شوند .
وی تاکید کرد: مراجعه به مشاورها و متخصص‌های تغذیه و پرهیز و از گرفتن رژیم‌های خود سرانه و حذف وعده‌های غذایی توصیه می‌شود، زیرا باعث آسیب رساندن به بدن و کاهش عملکردهای فیزیکی و همچنین آسیب‌های عاطفی مانند افسردگی شوند.
غیبی، یادآور شد: ممکن است فرد بدون آگاهی و خود سرانه در رژیم غذایی خود مواد مورد نیاز بدن خود را حذف کند و باعث آسیب جدی به بدن خود شود، به همین دلیل توصیه می‌شود که وعده‌های اصلی به همراه میان وعده مصرف شوند و با مراجعه به متخصص می‌توان مواد غذایی مورد نیاز را در بین این وعده‌ها تقسیم کرد .
وی در پایان سخنان خود بیان کرد: توصیه می‌شود غذا حتماً دو ساعت قبل از خواب مصرف شود، اگر مواد غذا را در وقت مناسب و به اندازه مصرف کنیم هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید.
