اهمیت مصرف نان سبوسدار در برنامه غذایی
نان قوت غالب سفره‌های خانوار، بخش قابل توجهی از انرژی و پروتئین موردنیاز روزانه و همچنین برخی از ویتامین‌های گروه B، آهن و فیبر غذایی را تامین می‌کند؛ بنابراین مصرف نان سالم می‌تواند تا حد زیادی در سلامت جامعه تاثیرگذار باشد.
در کشور ما انواع مختلف نان مانند سنگگ، لواش، تافتون، بربری و نان‌های حجیم و نیمه حجیم (که به اشتباه به آن‌ها نان‌های فانتزی گفته می‌شود) با آرد مخصوص طبخ می‌شود و هر کدام ویژگی‌های خاصی دارد.
تفاوت اساسی این آرد‌ها در مقدار سبوس موجود در آنهاست؛ همچنین به دلیل اهمیت تغذیه‌ای سبوس و خواص فیزیولوژیکی آن، متخصصان تغذیه مصرف مرتب و روزانه آن را توصیه می‌کنند؛ از بین نان‌های سنتی، نان سنگک با آرد تقریبا کامل پخته می‌شود، به این معنا که آرد آن بیشترین مقدار سبوس را داراست؛ از این رو در مقایسه با نان‌های دیگر از ارزش غذایی بالاتری برخودار است.
هر چه میزان سبوس آرد بالاتر باشد نان تیره‌تر می‌شود، بنابراین از این طریق می‌توان تشخیص داد که مقدار سبوس کدام نان بیشتر است؛ به همین دلیل نان سنگگ در مقایسه با لواش بسیار تیره‌تر است که این امر در ارتباط با مقدار سبوس موجود در نان سنگک است.
سبوس چیست؟
سبوس، جدار خارجی گندم را تشکیل می‌دهد که دارای مقادیر زیادی از ویتامین هاست؛ به طور میانگین، ویتامین، مواد معدنی و فیبر در نان سبوس دار (مانند سنگک) دو برابر نان سفید (مانند لواش) است؛ سبوس موجود در نان از یبوست پیشگیری می‌کند، علاوه بر این باکتری‌های مفید روده را برای تقویت سیستم ایمنی بدن فعال می‌سازد.
فیبر موجود در نان سبوس دار، کلسترول و مواد سمی حاصل از تجزیه مواد غذایی را جذب کرده و از روده دفع می‌کند؛ نان‌هایی که خمیر آن به حد کافی تخمیر نمی‌شود، از جوش شیرین در به عمل آوردن خمیر استفاده می‌کنند که به صورت فطیر و یا خمیر به دست مردم می‌رسد که هم هضم آن را سخت‌تر می‌کند و هم جوش شیرین موجود در آن جذب آهن، روی و کلسیم را کاهش می‌دهد.
نان سبوس دار در پیشگیری از بیماری‌هایی مانند سوء تغذیه، سرطان‌های دستگاه گوارش به ویژه روده بزرگ، یبوست، دیابت، پوکی استخوان، اختلالات چربی خون، کم خونی و چاقی موثر است.
توصیه‌هایی برای نگهداری نان در بلند مدت
- در زمان خرید به نان تازه و داغ کمی فرصت دهید تا خنک شود.
- هرگز از روزنامه برای حمل نان استفاده نکنید و از کیسه یا سفره‌های پارچه‌ای استفاده کنید.
- از قرار دادن نان‌های داغ در کیسه‌های نایلونی خودداری کنید، زیرا این عمل باعث می‌شود که نان عرق کند و زودتر بیات شود. همچنین شرایط مناسب برای کپک زدن فراهم شده و دور ریز نان افزایش یابد.
- می‌توانید در منزل نان‌ها را به اندازه دلخواه برش داده و در کیسه‌های مخصوص فریزر قرار دهید و در فضای مناسبی از فریزر که از سایر بسته‌های فریزری دورباشد به مدت طولانی نگهداری کنید.
- تا جایی که می‌توانید نان تازه مصرف کنید و از خرید بیش از اندازه نان خودداری کنید.
