هندوانه؛ میوه تابستانی شگفت‌انگیز
فهرست بلند خواص تغذیه‌ای هندوانه تاثیر شگفتی در سلامت دارد؛ از سلامت قلب و چشم گرفته تا کاهش درد.
ندا فرح‌بخش کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: هندوانه میوه‌ای خوشمزه و گوارا است که مخصوصا در فصل تابستان محبوبیت زیادی دارد. اصلی‌ترین خاصیت هندوانه این است که حجم آب بالایی دارد و این موضوع موجب آبرسانی به بدن و ایجاد احساس سیری می‌شود.
هندوانه، خطر ابتلا به سرطان را کم می‌کند
وی افزود: مواد مغذی موجود در هندوانه شامل ویتامین C، ویتامین A، پتاسیم، منیزیم و برخی ویتامین‌های گروه B است. هندوانه دارای مقدار زیادی کاروتنوئید از جمله بتاکاروتن و لیکوپن است.
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: هندوانه همچنین حاوی ترکیباتی است که می‌تواند به جلوگیری از ابتلا به سرطان کمک کند. مصرف لیکوپن با کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها همراه است اما بر اساس مطالعات جدید، لیکوپن بیش از هر چیز می‌تواند در مقابل انواع سرطان‌های دستگاه گوارش از بدن محافظت کند.
فرح‌بخش ادامه داد: به نظر می‌رسد این ماده با کاهش فاکتور رشد شبه انسولین (IGF) – پروتئینی که در تقسیم سلولی نقش دارد، خطر سرطان را کاهش می‌دهد زیرا سطح بالای IGF با ابتلا به سرطان ارتباط دارد.
هندوانه می‌تواند سلامت قلب را بهبود بخشد
وی با بیان اینکه بیماری قلبی نخستین عامل مرگ در سراسر جهان است، افزود: مواد مغذی موجود در هندوانه فواید خاصی برای سلامت قلب دارد. ویتامین‌ها و سایر مواد معدنی موجود در هندوانه نیز برای قلب مفیدند؛ این مواد شامل ویتامین‌های A، B۶ و C، منیزیم و پتاسیم هستند.
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: مطالعات نشان می‌دهد که لیکوپن ممکن است به کاهش کلسترول و فشار خون کمک کند. همچنین می‌تواند از آسیب اکسیداتیو به کلسترول نیز جلوگیری کند.
وی عنوان کرد: هندوانه همچنین حاوی سیترولین، یک اسید آمینه بسیار مفید است که می‌تواند سطح اکسید نیتریک را در بدن افزایش دهد. اکسید نیتریک به انبساط رگ‌های خونی کمک می‌کند و فشار خون را کاهش می‌دهد.
فواید هندوانه؛ از کاهش التهاب تا تاخیر در ابتلا به آلزایمر
فرح‌بخش با بیان اینکه هندوانه می‌تواند التهاب و استرس اکسیداتیو را کاهش دهد، عنوان کرد: التهاب، عامل اصلی بسیاری از بیماری‌های مزمن است. هندوانه ممکن است به کاهش التهاب و آسیب اکسیداتیو کمک کند زیرا این ماده غذایی سرشار از آنتی اکسیدانهای ضدالتهابی مانند لیکوپن و ویتامین C است؛ لیکوپن به عنوان یک آنتی اکسیدان، ممکن است به سلامت مغز، مثل به تاخیر انداختن شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر کمک کند.
وی افزود: لیکوپن در چندین قسمت چشم نیز یافت می‌شود که به محافظت از آن در برابر آسیب اکسیداتیو و التهاب کمک می‌کند.
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه هندوانه ممکن است به جلوگیری از تخریب ماکولای شبکیه چشم کمک کند، گفت: ممکن است هندوانه از تخریب ماکولای وابسته به سن جلوگیری کند. ماکولا، یک بیماری شایع چشمی است که دید مرکزی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند موجب کوری در افراد مسن شود.
فرح‌بخش عنوان کرد: لیکوپن به عنوان یک ترکیب آنتی‌اکسیدان و ضد التهاب می‌تواند از ابتلا و پیشرفت بیماری ماکولا جلوگیری کند.
هندوانه به رفع درد عضلات کمک می‌کند
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه یکی دیگر از خواص هندوانه رفع درد عضلات است، افزود: سیترولین و اسید آمینه موجود در هندوانه، ممکن است درد عضلات را کاهش دهد. به نظر می‌رسد مصرف آب هندوانه جذب سیترولین را هم افزایش می‌دهد.
وی افزود: در یک تحقیق به تعدادی ورزشکار، آب هندوانه ساده، آب هندوانه مخلوط با سیترولین یا یک نوشیدنی حاوی سیترولین دادند؛ محققان مشاهده کردند مصرف آب هندوانه به خودی خود منجر به کاهش درد عضلانی و بهبود سریع ضربان قلب در ورزشکاران شد.
فرح‌بخش بیان کرد: آب هندوانه نوشیدنی مناسبی برای بعد از ورزش است و سیترولین موجود در آن ممکن است تا حدی در کاهش درد عضلات بدن موثر باشد.
اثر هندوانه برای پوست و مو
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: دو ویتامین موجود در هندوانه یعنی ویتامین A و C برای سلامت پوست و مو بسیار مهم هستند . ویتامین C به بدن کمک می‌کند که کلاژن تولید کند؛ کلاژن پروتئینی است که پوست را نرم و موها را مقاوم و سالم نگه می‌دارد.
وی افزود: ویتامین A نیز برای سلامت پوست مهم است زیرا به ایجاد و ترمیم سلول‌های پوستی کمک می‌کند. بدون ویتامین A کافی، پوست خشک و پوسته پوسته می‌شود. لیکوپن و بتاکاروتن نیز ممکن است به محافظت از پوست انسان در برابر آفتاب سوختگی کمک کنند.
بهبود هضم با هندوانه
فرح‌بخش بیان کرد: یکی دیگر از خواص هندوانه، کمک به هضم غذا است. هندوانه حاوی مقدار زیادی آب و مقدار کمی فیبر است که برای بهبود هضم غذا مهم هستند؛ مصرف آب و فیبر به کارکرد دستگاه گوارش کمک و دفع را آسان‌تر می‌کند.
وی عنوان کرد: خوردن میوه‌ها و سبزی‌های سرشار از آب و فیبر، از جمله هندوانه می‌تواند برای تقویت حرکات طبیعی روده بسیار مفید باشد.
خواص تخمه هندوانه
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: تخمه هندوانه کالری کم و مواد مغذی زیادی از جمله منیزیم، روی و آهن دارد؛ این آجیل می‌تواند جای سایر میان وعده‌های ناسالم را در رژیم غذایی را بگیرد.
وی افزود: یکی از مواد معدنی موجود در تخمه هندوانه، منیزیم است. منیزیم برای بسیاری از عملکردهای متابولیکی بدن ضروری است و برای حفظ عملکرد عصب، عضله، قلب و سلامت استخوان لازم است.
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه تخمه هندوانه دارای آهن نیز هست، گفت: آهن از اجزای مهم هموگلوبین است که اکسیژن را در بدن حمل می‌کند. آهن به بدن کمک می‌کند کالری را به انرژی تبدیل کند.
وی افزود: تخمه هندوانه منبع خوبی از روی یا همان زینک است. روی یک ماده مغذی مهم است که برای سیستم ایمنی بدن ضروری است و برای سیستم‌های هضم و عصبی بدن، رشد و تقسیم سلول، حس چشایی و بویایی لازم است.
هندوانه ضرر هم دارد؟
فرح‌بخش گفت: اگر هندوانه به مقدار مناسب مصرف شود، هیچ عارضه جانبی جدی برای بدن ایجاد نمی‌کند اما اگر هر روز مقدار خیلی زیادی از این میوه خورده شود ممکن است به دلیل داشتن بیش از حد لیکوپن یا پتاسیم مشکلاتی بروز پیدا کند.
وی افزود: افرادی که دچار هایپرکالمی جدی (میزان زیاد پتاسیم در خون) هستند، احتمالا نباید بیش از یک فنجان هندوانه در روز مصرف کنند که کمتر از ۱۴۰ میلی گرم پتاسیم دارد. طبق اطلاعات موسسه ملی بهداشت، هایپرکالمی می‌تواند منجر به بینظمی ضربان قلب و سایر مشکلات قلبی عروقی و همچنین کاهش کنترل عضلات شود.
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: مصرف غذاهای پر آب مانند هندوانه برای کسانی که رژیم دارند و به دنبال کاهش وزن هستند می‌تواند وسوسه‌انگیز باشد زیرا به آن‌ها کمک می‌کند احساس سیری کنند اما محققان می‌گویند باید از افراط و تفریط پرهیز کرد.
وی عنوان کرد: خوردن میوه و سبزی‌ها در رژیم غذایی خیلی خوب است اما نباید تنها با هندوانه خود را سیر کرد زیرا این ماده غذایی نمی‌تواند تمام نیازهای ضروری بدن را تامین کند.
فرح‌بخش بیان کرد: افرادی که در خوردن هندوانه افراط می‌کنند باید مراقب قند خود باشند. اگر چه قند هندوانه، طبیعی است و با شکر و سایر شیرین‌کننده‌های مصنوعی تفاوت دارد اما با این حـال در صورت مصرف بیش از حد می‌تواند قند خون را افزایش دهد.
خواص هندوانه برای مردان
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: هندوانه هم برای زنان و هم برای مردان مفید است. با این حال برخی کارشناسان می‌گویند خواص هندوانه برای مردان می‌تواند بیشتر باشد. نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۰۸ نشان داد که هندوانه می‌تواند به سلامت جنسی مردان کمک کند که این موضوع این به دلیل وجود ماده سیترولین در هندوانه است.
وی افزود: البته باید یه این نکته توجه کرد که سیترولین موجود در هندوانه می‌تواند جریان خون را بهبود ببخشد اما مستقیما روی میل جنسی تاثیر ندارد. تحقیقات نشان می‌دهد سیترولین موجود در هندوانه در نزدیکی پوست آن بیشتر است بنابراین بهتر است ته هندوانه دور ریخته نشود و می‌توان با پوست آن مربا و ترشی تهیه کرد.
کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: علاوه بر سیترولین، هندوانه حاوی لیکوپن هم هست و این ماده یک کاروتنوئید بسیار مفید برای سلامت قلب و عروق به شمار می‌رود. البته این خاصیت هندوانه هم برای مردان مفید است و هم برای زنان زیرا همه افراد برای حفظ پمپاژ خون و رسیدن به ارگاسم، به سلامت قلبی عروقی نیاز دارند.
فرح‌بخش عنوان کرد: برخی مطالعات نشان می‌دهد که افزایش مصرف لیکوپن ممکن است از بروز سرطان پروستات جلوگیری کند. تخمه هندوانه نیز می‌تواند برای سلامت جنسی مردان مفید باشد.
