دکتر پژمان بختیارینیا با اشاره به آغاز هفته جهانی شیردهی (World Breastfeeding Week) از اول تا هفتم آگوست، اظهار کرد: شعار امسال هفته جهانی شیر مادر که از ۱۰ تا ۱۶ مردادماه برگزار میشود "نگاهی نو به شیردهی مادران شاغل در خانواده، محل کار و جامعه" تعیین شده است.
فواید شیردهی برای سلامت مادران
وی با اشاره به مزایای شیردهی برای مادر، گفت: تغذیه با شیر مادر بر سلامت، حال و آینده مادر و کودک اثر بسیار مهمی دارد. شروع تغذیه نوزاد با شیر مادر بلافاصله پس از تولد، موجب جمع شدن رحم و در نتیجه کاهش خونریزی و کاهش کم خونی مادر میشود.
بختیارینیا بیان کرد: مادرانی که شیرخوارشان را با شیر خود تغذیه میکنند کمتر به سرطان پستان، رحم و تخمدان مبتلا میشوند، قند خونشان بهتر کنترل میشود و زودتر هم به وزن قبل از بارداری برمیگردند. این مادران هنگام کهولت سن به پوکی استخوان و شکستگی استخوان ران که در افراد مسن شایع است، گرفتار نمیشوند.
وی عنوان کرد: تغذیه با شیر مادر منجر به ایجاد رابطه عاطفی مستحکم و دوطرفه بین مادر و فرزند میشود و هر دو از نظر عاطفی ارضا میشوند و احتمال کودکآزاری و خشونت مادر بسیار کمتر میشود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: مطالب مهمی در مورد تغذیه با شیر مادر و احکام آن، در قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم(ص) و معصومین(ع) و در کتب فقهی بیان شده است. شیر مادر به ویژه آغوز، حق نوزاد و اولین تغذیه حلال از مائده الهی برای شیرخواران است. در قرآن کریم اهمیت تغذیه با شیر مادر مطرح شده که مهمترین آنها آیه ۲۳۳ سوره بقره است؛ طبق این آیه، مادرانی که میخواهند به طور کامل به فرزندان خود شیر دهند، لازم است دو سال تمام آنها را از پستان خود شیر دهند. شیر مادر امانتی الهی در وجود مادر است و نباید آن را از فرزندان خود دریغ کنند و امام جعفر صادق(ع) هم میفرماید زن در دوران بارداری، زایمان و شیر دادن اجر مجاهد در راه خدا را دارد و اگر در این دوران بمیرد برای او اجر شهید در نظر گرفته میشود.
آنچه اولین شیر مادر به کودک میدهد
بختیارینیا با اشاره به مزایای تغذیه با شیر مادر برای کودک، عنوان کرد: شیر مادر در روزهای اول حاوی کلستروم، آغوز یا ماک است و بسیار مغذی است. شیر مادر حاوی بیشترین مواد ایمنیزا و حفاظتی برای مقابله در برابر بیماریها است و اولین ایمنساز کودک محسوب میشود؛ آغوز ملین است و به دفع مدفوع سیاه و چسبنده ابتدایی (مکونیوم) کمک و از زردی نوزاد پیشگیری میکند.
وی بیان کرد: شروع تغذیه با شیر مادر در ساعت اول تولد، امکان برقراری تماس پوستی مادر و نوزاد را فراهم میکند و این مهم در گرم نگهداشتن و بهبود رشد و تکامل به ویژه برای نوزادان نارس و بیمار نقش حیاتی دارد.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان اینکه تغذیه نوزادان با شیر مادر باید در ساعت اول تولد شروع شود، گفت: شیر مادر تمام نیازهای تغذیهای شیرخواران را در شش ماه اول تأمین میکند و شیرخوار حتی به آب هم نیاز ندارد.
شیردهی؛ پل رابطه عاطفی بین مادران و کودکان
وی افزود: تغذیه با شیر مادر رابطه عاطفی و صمیمی بین مادر و فرزند فراهم میکند که منجر به ارتقای تکامل عاطفی روانی کودک و در دوران بلوغ موجب امنیت روانی بیشتری میشود. همچنین تغذیه با شیر مادر سبب رشد و تکامل مطلوب و بقای کودک میشود.
تاثیر شیر مادر بر سلامت کودک
بختیارینیا گفت: تغذیه با شیر مادر بروز سرطانهای دوران کودکی، آسم، اگزما، آلرژی و بسیاری بیماریهای دیگر را کاهش میدهد. شیر مادر از سوءتغذیه پیشگیری میکند و احتمال چاقی کودک و چاقی مراحل بعدی زندگی در آینده را کاهش میدهد. همچنین شیر مادر احتمال بروز دیابت نوجوانان، پرفشاری خون و چاقی که نشانگرهای بیماریهای قلبی و عروقی در سنین بزرگسالی هستند را کاهش میدهد.
وی افزود: مرگ ناگهانی در کودکانی که شیر مادر میخورند، بسیار کمتر است. تکامل بینایی و تکامل راه رفتن نیز در کودکانی که از شیر مادر تغذیه میشوند، خیلی سریع تر و ضریب هوشی این کودکان نیز بالاتر است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان اینکه ترکیب شیر مادر همراه با رشد شیرخوار و نیازهای تغذیهای و در هر وعده شیردهی تغییر میکند، گفت: تغذیه با شیر مادر منجر به کاهش بروز عفونتهای تنفسی میشود و از عفونتهای کلیه و مجاری ادراری نیز پیشگیری میکند.
مرگ و میر کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، کمتر است
وی بیان کرد: مرگ و میر ناشی از عفونتهای گوارشی و بیماریهای اسهالی بین شیرخوارانی که از پستان مادر تغذیه میکنند تا ۲۵ برابر کمتر از شیرخوارانی است که با شیر مصنوعی تغذیه میشوند و میزان ابتلا به اسهال و بیماریهای انگلی نیز در آنان کمتر است.
بختیارینیا گفت: کودکی که با شیر مادر تغذیه میشود، کمتر دچار ناهنجاریهای فک، رویش نابجا و پوسیدگی دندانها میشود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز افزود: تغذیه با پستان مادر به دلیل عملکرد زبان و عضلات دهانی صورت، تکامل دهان را تقویت میکند و این امر به ویژه برای شیرخوارانی که مشکل ضعف عضلانی دارند مفید است. سلامت دهان و دندان، کاهش عفونت گوش و تکلم بهتر از دیگر مزایای تغذیه از پستان مادر است.
بختیارینیا عنوان کرد: شروع خودسرانه تغذیه کودک با شیر مصنوعی (شیرخشک)، میتواند منجر به قطع زودرس و غیرضروری تغذیه شیرخواران با شیر مادر و افزایش خطر ابتلا به بیماریها شود.