بعضی از مواد غذایی افسردگی را از شما دور میکند، دردهایتان را تسکین میدهد و مانند آرام بخش عمل میکنند. واقعیت این است که مواد غذایی بر روی سلامت و آرامش اثر گذار است. برای همین گفته میشود از این به بعد زمانی که یک درد ناگهانی به سراغ تان میآید بی خیال مسکن و آرام بخش شوید و یک فنجان چای، یک عدد هویج یا یک تکه شکلات میل کنید.
تمامی کربوهیدراتها (اعم از ساده و پیچیده)، مغز را تحریک میکنند تا سروتونین بسیاری تولید کند. برای تنظیم میزان سروتونین بهتر است کربوهیدراتهای پیچیده مصرف شود که آرامتر هضم میشوند.
بهترین منابع این مواد، غلات و نانهای سبوس دار است. مصرف قندها همینطور موجب تولید ترکیبات شیمیایی به نام اپیوئیدها در بدن میشود. کمبود ملاتونین سبب بالا رفتن بی خوابی است ضمناً استرس، موجب کم شدن سطح ملاتونین در بدن میشود. این نوع خوردنیها سبب آرامش جسمی هم هستند.
اپیوئیدها ترکیبات آرام بخشی هستند که نه تنها خاصیت ضد درد دارند، بلکه بر روحیه هم اثر مطلوب میگذارند. همینطور تحقیقات نشان میدهد مصرف حتی مقدار کمی قند، قدرت یادگیری و حافظه انسان را بهبود میبخشد و مصرف یک تا ۲ قطعه کوچک شکلات در روز میتواند اثر خوبی بر روحیه فرد داشته باشد.
ویتامین B۱۲
کمبود این ویتامین سبب رفتارهای روانی، جنون، کم شدن حافظه و هذیان گویی میشود. منابع غذایی آن عبارتند از جگر، قلوه، شیر، پنیر، تخم مرغ و ماهی، گوشت قرمز و مرغ.
ویتامین B۱
علائم کمبود این ویتامین عبارتند از افسردگی، بداخلاقی، کم شدن تمرکز و حافظه و احساس خستگی. این ویتامین در غلات صبحانه نخود فرنگی، تخمه آفتابگردان، ارزن، جوانه گندم، کنجد، سویا و آجیل (به خصوص بادام هندی، بادام و گردو) موجود است.
پیش ساز ناقلان عصبی
زیر واحدهای اسیدآمینه پروتئینها منبع غنی از پیش سازهای ناقلان عصبی است. میتوان به اسید آمینه تریپتوفان، گلوتامات و تیروزین اشاره کرد که به ترتیب پیش ساز سروتونین، دوپامین و GABA هستند و به وفور در پروتئینهای حیوانی و گیاهی پراکنده اند.
مواد معدنی، تقویت کننده اعصاب
یکی از مواد معدنی که در سلامت جسمی و روحی تاثیر زیادی دارد، آهن است. آهن اکسیژن را از ریه به بافتها و اندامهای بدن میرساند و کم خونی ناشی از فقر آهن، اکسیژن رسانی به بافت ها، از جمله مغز و اعصاب را مختل میکند. به علاوه، آهن در ساخت و عملکرد میانجیهای عصبی هم دخالت دارد. غذاهای سرشار از آهن مانند جگر، گوشت، مرغ، ماهی و حبوبات هستند و بهتر است همراه منابع ویتامین C مصرف شوند تا آهن آنها بهتر جذب شود.
ویتامینهای روحیه بخش
ویتامینهای E و C: آسیبهایی که اکسیدانها به سلولهای مغز وارد میکنند میتواند موجب به ناهنجاریهای عصبی و افسردگی شود. به همین خاطر، مصرف از ویتامینهای E و C که آنتی اکسیدانهایی قوی هستند در حفظ سلامت سیستم عصبی بسیار مفید خواهد بود. انواع میوهها و سبزیها منابع سرشار از ویتامین C هستند (به ویژه فلفل، مرکبات، گوجه فرنگی و کلم بروکلی). ویتامین E هم در روغنهای گیاهی به وفور یافت میشود. ولی مهمترین ویتامینهایی که کمبود آنها موجب ناکارآمدی مغز انسان میشود، عبارتند از:ویتامین گروه B (به ویژه ویتامینهای B۱,B۶,B۹,B۱۲.
ویتامین B۶
کمبود این ویتامین موجب سلب جنون و افسردگی میشود و منابع غذایی آن عبارتند از جوانه گندم، آرد جو، آجیل (مخصوصا گردو)، حبوبات، (سویا، عدس و لوبیا)، جو، موز، بادام زمینی، کره بادام زمینی، آووکادو، گندم و کشمش.
اسیدفولیک
نشانه کمبود اسیدفولیک خستگی مزمن، پریشانی، بی خوابی فراموشی و گیجی هستند. منابع غذایی آن عبارتند از مخمر، لوبیا، کلم بروکلی، کاسنی، حبوبات (به خصوص نخود)، سویا، سبزیها (مخصوصا اسفناج، کلم و بامیه)، بادام، چغندر، هویج، گردو، برنج قهوهای و ذرت.
بیوفلاونوییدها، هدیه گیاهان
این ترکیبات طبیعی که به وفور در میوهها و سبزی ها، چای سیاه و سبز، شکلات و... یافت میشوند، به واسطه خاصیت آنتی اکسیدانی خود از سیستم عصبی در برابر آسیبها محافظت میکنند. همینطور، از بسیاری بیماریهای عصبی پیشگیری کرده و در بهبود روحیه و خلق و خو اثر بخش است.
چربیهای ضدافسردگی
چربی ها، به ویژه چربیهای غیراشباع مانند اسیدهای چرب امگا -۳ و امگا -۶ در ساختمان سلولهای عصبی است. به همین خاطر مصرف مقدار مناسبی از روغنهای گیاهی مایع مانند روغن ذرت، سویا، کانولا، روغن زیتون و همینطور روغن ماهی برای سلامت و عملکرد سیستم عصبی ضروری است. مطالعات جدید نشان میدهد که مصرف روغن ماهی و یا مکمل اسیدهای چرب امگا - ۳ در جلوگیری و درمان افسردگی و پریشانی تاثیر شگفت انگیزی دارد.