چگونه شکلات بر مغز ما تأثیر می‌گذارد؟
در طبیعت کمتر ماده غذایی را می‌توان شناسایی کرد که به اندازه شکلات چنین حجمی از مواد غذایی ارزشمند را در فضای کوچکی به اندازه دانه کاکائو متمرکز کرده باشد. شما اگر در قسمت فروش شکلات‌های یک فروشگاه قدم بزنید، انواع شکلات‌ها را پیدا خواهید کرد که اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها شامل شکلات‌های شیری هستند. اگر دقت کنید، مجموعه کوچکی را نیز خواهید دید که حاوی غلظت بالایی از کاکائو بوده و معمولا با عنوان شکلات تلخ معرفی شده و درصد کاکائوی آن بین ۷۰ تا ۹۰ درصد متغیر است. باید اذعان داشت که این نوع شکلات‌ها به اندازه شکلات‌های شیری محبوب نیستند و به همین دلیل محققان این موضوع را بررسی کردند که چرا ما شکلات‌های شیری را به شکلات‌های تلخ ترجیح می‌دهیم.
به طور کلی ترکیب کاکائو، شکر و چربی در شکلات زمینه ساز توانایی این ماده غذایی در کاهش تنش، بهبود خلق و خو و ایجاد واکنش اعتیاد آور در خوردن است. بررسی‌ها نشان می‌دهد کاکائو حاوی حداقل ده ترکیب روان گردان مختلف مانند متیل گزانتین‌ها (کافئین و تئوبرومین)، PEA (مشابه آمفتامین) و آناندامید (یک نوع کانابینوئید) است.
با این حال، سایر ویژگی‌های شکلات، مانند شیرینی و بافت آن نیز در افزایش علاقه مردم به این ماده غذایی مهم هستند. جذابیت شکلات احتمالاً به دلیل تعامل هم افزایی چربی، قند و این مولکول‌های روان گردان در سیستم‌های پاداش درون زا در مغز انسان است.
محققان در مطالعات جدید خود تلاش کردند تا مشخص کنند کدام عامل بیشترین نقش را در افزایش میل به شکلات دارد. دانشمندان فرض کردند که مقدار شکلات مصرفی با افزایش محتوای قند و کاهش کاکائو و محتوای چربی شکلات مرتبط است. به همین دلیل مشارکت کنندگان در این مطالعه پنج گرم شکلات با مقادیر مختلف کاکائو با درصد‌های ۷۰، ۸۵ و ۹۰ و البته شکلات شیری ۳۰ درصد کاکائو ترکیب شده با شکر و چربی خوردند.
این مطالعه رابطه دوز ترکیبات شکلات و اثر روانی قابل توجه مواد تشکیل دهنده آن بر ذهن شرکت کنندگان را نشان داد: بر این اساس مشخص شد افراد با افزایش محتوای قند و کاهش محتوای کاکائو و چربی، ولع و تمایل بیشتری را برای خوردن شکلات گزارش کردند. به طور کلی، محتوای قند که نقش کلیدی در طعم لذت بخش شکلات ایفا می‌کند، مهم‌ترین عامل در تعیین پتانسیل تقویت کننده اعتیاد به شکلات بود.
از سوی دیگر در این مطالعه مشخص شد مصرف شکلات شیری که دارای محتوای قند بالاتر و کاکائو کمتری است، در مقایسه با سایر شکلات ها، بیشترین افزایش را در احساس خوشحالی و سرخوشی ایجاد کرد. مطالعات قبلی گزارش داده اند که این احساسات نوعی فعال شدن سیستم انتقال دهنده عصبی دوپامینرژیک و اوپیوئیدی است.
از سوی دیگر محققان دریافتند: مصرف شکلات تلخ حاوی ۹۰ درصد کاکائو نیز پاسخ‌های مثبت را در میان داوطلبین افزایش داد که این مساله با توجه به طعم تلخ آن تعجب آور است. به باور محققان، غلظت بالاتر ترکیبات روانگردان موجود در شکلات تلخ ممکن است این موضوع را توضیح دهد.
در پایان، باید توجه داشت که جذابیت شکلات به دلیل فعل و انفعالات کل مولکول‌های مختلف موجود در این ماده غذایی است، با این حال، محتوای قند شکلات، بیش از هر مولکول دیگری، مستقیماً با میل ما به شکلات شیری مرتبط بود و توضیح می‌دهد که چرا ما بیشتر این نوع از شکلات را خریده و مصرف می‌کنیم.
