بررسیها بیانگر این است که چاقی و اضافه وزن در حال افزایش است. افراد مبتلا به اضافه وزن به منظور کاهش وزن باید از یک رژیم غذایی علمی پیروی کنند تا میزان وزن کاهش یافته، برگشت نداشته باشد.
رژیمهای غذایی نادرست و خودسرانه که در آن مقدار نان و برنج و کیک و شیرینی و ... بیش از حد محدود شود باعث کاهش آب بدن میشوند نه چربی بدن.
میزان آب بدن به راحتی و به سرعت کم میشود؛ هنگامی که افراد به صورت سرخود رژیم میگیرند در نگاه اول احساس میکنند که کاهش وزن اتفاق افتاده است؛ این درحالیست که میزان آب کاهش یافته به سرعت به حالت قبلی بازمیگردد و از طرفی هم هنگامی که آب بدن کم شود اختلالات زیادی در اعصاب و روان، پوست و مو و ... اتفاق میافتد؛ بنابراین از آنجا که مشکل اصلی اضافه وزن به دلیل زیاد بودن میزان چربی بدن است، میزان آب بدن نباید کم شود بلکه میزان چربی بدن باید کاهش یابد.
نوع غذای مصرفی در یک رژیم غذایی علمی و اصولی به منظور کاهش وزن از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ بنابراین رژیمهای غذایی که برنامه غذایی روزانه ارائه میدهند و از فرد خواسته میشود تا هر روز یک غذای معینی را مصرفی کند از نظر علمی اعتبار ندارند. رژیمهای غذایی از این دست سبب میشوند که افراد به دلیل اینکه باید مقدار معینی غذا در روز دریافت کنند، آزار دهنده هستند و از طرفی هم این رژیمها دوام چندانی ندارند.
یک برنامه غذایی علمی نباید فرد را مجبور به صرف غذای خاص در یک روز معین کند؛ بلکه بر اساس تنوع غذایی که خود فرد مصرف میکند، برنامه غذایی تنظیم شود تا افراد بتوانند غذایی که به خوردن آن تمایل دارند، میل کنند. در چنین شرایطی، رژیم غذایی خستهکننده نیست.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، یک برنامه رژیم غذایی علمی به مراجعه هفتگی نیاز ندارد. برنامه غذایی فرد باید به صورت ماهانه و برمبنای میزان وزن کاهش یافته، تغییر کند. بنابراین، هفته به هفته مراجعه کردن و صرف هزینههای زیاد در هر مراجعه در یک کاهش وزن علمی جایگاهی ندارد.
رژیمهای غذایی پر پروتئین که مقادیر زیادی تخممرغ، انواع گوشتها، حبوبات، آجیل و لبنیات دارند به علت تسریع در تخلیه آب بدن باعث کاهش وزن سریع میشوند. افراد ناآگاه، با تجویز چنین برنامههای غذایی سعی در جلب توجه بیمار به علت سرعت کاهش وزن دارند؛ این در حالی است که این وزن کاهش یافته، چون بعلت کاهش آب بدن رخ میدهد نه چربی بدن؛ به راحتی قابل برگشت است. از طرف دیگر به طور معمول، وزن اضافه شده در برگشت بسیار بیشتر از وزن کاهش داده شده خواهد بود.