پیش دیابت را جدی بگیریم
دکتر نسرین بابازاده متخصص داخلی و غدد در گفتگو با ایسنا درباره سبک زندگی، عدم تحرک و رژیم‌های غذایی نامناسب که باعث بیماری گوناگون از جمله دیابت می‌شود و یکی از چالش‌های مهم حوزه سلامت در سراسر دنیا است، گفت: دیابت تبدیل به یک معضل جهانی شده است. در حال حاضر در دنیا چیزی حدود ۵۰۰ میلیون بیمار دیابتی وجود دارد، یعنی از هر ۱۰ نفری که در کره زمین هستند، یک نفر آن‌ها مبتلا به دیابت است. عدد، عدد زیادی است، به نظر می‌رسد طی ۲۰سال آینده این ۵۰۰ میلیون تبدیل به چیزی حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ میلیون بیمار دیابتی شود، که آمار بالایی است.
این متخصص در ادامه گفت: دیابت یک بیماری متابولیکی است، که قند خون بیمار به صورت مزمن بالاست و این بالا بودن قند خون بیمار در طول زمان، یک سری عوارضی را در بدن او ایجاد می‌کند؛ که مهم‌ترین این عوارض، عوارض قلبی و عروقی، کلیوی و چشمی است. اما در کنار این عوارض می‌تواند باعث آسیب به اعصاب محیطی شود. خیلی وقت‌ها بیماران دیابتی اگر دقت کرده باشید می‌گویند، پاهایمان حس ندارد یا گزگز یا درد شدید دارد در حدی که بیمار نتواند حتی شب‌ها بخوابد، این‌ها باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن‌شان می‌شود. ممکن است باعث ایجاد یک سری زخم‌ها در پاهایشان شود که در نهایت منجر به قطع عضو منجر شود. دیابت بیماری است که شاید خیلی از وقت‌ها، بیماران آن را جدی نمی‌گیرند، اما در نهایت موقعی متوجه اهمیت این بیماری و درمان آن می‌شوند که عملا عوارض اتفاق افتاده است و دیگر در آن فاز خیلی کار زیادی نمی‌شود برای این بیمار انجام داد.
مکانیزم دیابت در بدن
وی افزود: وقتی غذا می‌خوریم و قند خون ما بالا می‌رود از لوزالمعده یا همان پانکراس هورمون انسولین ترشح می‌شود، اگر به هرعلتی پانکراس نتواند انسولین ترشح کند یا نه، پانکراس انسولین را ترشح کند، اما سلول‌های بدن نسبت به این پانکراس مقاوم باشند در واقع انسولین نتواند روی آن سلول‌ها اثر بگذارد که بتوانند قند را از خون وارد سلول کنند، دیابت اتفاق می‌افتد.
عوامل موثر در ایجاد دیابت
بابازاده خاطر نشان کرد: چاقی، سبک زندگی بی‌تحرک، رژیم غذایی نامناسب و ژنتیک (خیلی نقش مهمی دارد)، نارسایی پانکراس یا لوزالمعده (به هر علتی که باشد)، یک سری از بیماری‌های خودایمنی (یعنی این‌که خود سیستم ایمنی بدن باعث آسیب به سلول‌های لوزالمعده می‌شود تا نتواند انسولین ترشح کند) و در نهایت یک سری از دارو‌ها می‌توانند قند خون فرد را بالا ببرند.
وی در ادامه می‌گوید: مهم‌ترین عاملی که می‌تواند نشان بدهد فرد در سال‌های آینده مبتلا به دیابت می‌شود یا نه، پیش دیابت بودن است افرادی که مبتلا به پیش دیابت هستند سالانه چیزی حدود ۱۰ درصد این افراد تبدیل به بیماران دیابتی می‌شوند؛ و در نهایت ۷۰ درصد بیمارانی که مبتلا به پیش دیابت هستند، تا آخر عمرشان در نهایت به دیابت مبتلا می‌شوند. در ایران آماری که از افراد پیش دیابتی داریم، تقریبا ۲۵ درصد است، که باز عدد قابل ملاحظه‌ای است، یعنی تقریبا از هر چهار فردی که در ایران زندگی می‌کنند یک فرد مبتلا به پیش دیابت است.
پیش دیابت چیست؟
این متخصص در تعریف پیش دیابتی گفت: وضعیتی است، که قند خون فرد نرمال نیست، اما در حدی هم نیست که ما بخواهیم لفظ بیمار دیابتی را به این فرد اطلاق کنیم، چیزی ما بین این دو است. تشخیص پیش دیابت را ما بر اساس قند خون ناشتا، قند خون سه ماهه یا بر اساس تست تحمل گلوکز می‌گذاریم. در این تست، یک محلول شیرینی که حاوی ۷۵ گرم گلوکز است به مریض می‌دهیم تا بنوشد، دو ساعت بعد قند خون‌اش را چک می‌کنیم و بر اساس آن می‌توانیم بگوییم که فرد مبتلا سالم یا مبتلا به پیش‌دیابت است.
اهمیت شناسایی بیماران پیش دیابتی
وی در پایان تاکید کرد: به خاطر این که اگر در این مرحله بیمار شناسایی شود با یک سری از اقدامات می‌تواند قند خون‌اش را نرمال کند و احتمال ابتلا به دیابت را کم یا صفر کند. مسئله دومی که وجود دارد این است که مطالعاتی که طی سال‌های اخیر انجام شده است نشان داده است که یک سری از عوارض مثل بیماری‌های قلبی یا عروقی یا بیماری‌های کلیوی از زمانی که فرد مبتلا به دیابت می‌شود، شروع نمی‌شود از زمانی شروع می‌شود که فرد مبتلا به پیش دیابت است یعنی هنوز بیمار قندش به ۱۲۶ نرسیده، شاید یک قند معمولی‌تر در حد مثلا ۱۱۰ یا ۱۰۵ داشته باشد، اما از همان زمان آن روند تصلب شرایین فرد شروع شده است، پس شناسایی زود هنگام از این جهت هم اهمیت دارد.
