ولادیمیر پوتین عصر جمعه در نشستی با مدیران برخی رسانههای کشورهای عضو گروه بریکس در اقامتگاه خود، وضعیت در مناسبات طرفین مناقشه را کاملا متشنج توصیف کرد و افزود: ما با ایران و اسرائیل در تماس هستیم، (با آنها) روابط کاملاً قابل اعتمادی داریم؛ به نظر میرسد که این تبادل بی پایان ضربات باید در مقطعی متوقف و راههایی هرچند دشوار برای حل و فصل این وضعیت پیدا شود که رضایت هر دو طرف را به همراه داشته باشد.
به گزارش ریانووستی و تاس، رئیسجمهور روسیه با بیان اینکه این کشور نمیتواند در روابط ایران و اسرائیل دخالت کند، ابراز امیدواری کرد که بتوان از درگیری در مقیاس بزرگتر در منطقه خاورمیانه جلوگیری کرد.
پیش از این، سخنگوی کرملین در پاسخ به پرسشی درباره اقدام رژیم اسرائیل در به شهادت رساندن یحیی سنوار رئیس دفتر سیاسی حماس گفت: روسیه، نگران پیامدهای این اقدام برای منطقه خاورمیانه است.
دیمیتری پسکوف روز جمعه در پاسخ به این سوال که کرملین به اقدام اسرائیل چه واکنشی نشان میدهد، گفت: نکته اصلی برای ما پیامدهایی است که ما شاهد آن هستیم. فاجعه انسانی و پیامدهای آن برای غیرنظامیان در نوار غزه و لبنان بیشترین نگرانی را در خاورمیانه برای مسکو ایجاد کرده است.
سخنان زلنسکی، تحریکآمیز است
رئیسجمهور روسیه در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: اظهارات زلنسکی درباره احتمال ساخت سلاح هستهای در اوکراین، اقدامی تحریک آمیز است و با واکنش مناسب مسکو روبرو خواهد شد. روسیه تحت هیچ شرایطی اجازه نخواهد داد که اوکراین سلاح هستهای تولید کند.
این سخنان پس از آن مطرح شد که ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین در کنفرانس مطبوعاتی در بروکسل گفت: اگر ناتو نباشد، سلاحهای هستهای تنها گزینه برای اوکراین است.
احتمال مشارکت روسیه در نشست عربستان؟
پوتین در پاسخ به پرسش دیگری نیز اظهار داشت: روسیه آماده گفتگو در مورد پایان صلح آمیز درگیری در اوکراین است، اما تنها بر اساس سند حاصله در سال ۲۰۲۲ میلادی در استانبول.
وی اظهار داشت: طرف اوکراینی اصلاً انجام هیچ مذاکرهای را ممکن نمیداند، به سادگی برخی از خواستههای خود را فرموله میکند که بر اساس قواعد مذاکره نیستند؛ آنها پس از توافق در استانبول، اجرای آن را متوقف کردند و همین اواخر (رئیسجمهور اوکراین) زمانی که در نیویورک بود، دوباره علناً اعلام کرد که ما هیچ مذاکرهای انجام نخواهیم داد. جنگ در اوکراین در واقع در سال ۲۰۱۴ آغاز شد، یعنی زمانی که غرب به رهبری ایالات متحده از کودتا حمایت کرد.
رئیسجمهور روسیه درباره احتمال مشارکت روسیه در نشست عربستان درباره حل و فصل مناقشه اوکراین هم اظهار داشت: مشکلی با محل کنفرانس نداریم، اما موضوع مورد بحث در نشستها مهم است.
همچنین بنا بر گزارش سایت کرملین، رئیسجمهور روسیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برگزاری اجلاس سران گروه بریکس در کازان به میزبانی این کشور گفت که در حاشیه این رویداد بینالمللی، حدود ۱۷ ملاقات دوجانبه با سران دیگر کشورها خواهد داشت.
وی در ادامه با اشاره به ظرفیتهای گروه بریکس گفت: کشورهای عضو این گروه، ۴۵ درصد از جمعیت و ۳۳ درصد کره زمین را به خود اختصاص دادهاند.
پوتین با اشاره به سخنرانی روز جمعه خود در جمع فعالان اقتصادی و کارآفرینان کشورهای عضو گروه بریکس در قالب شورای تجاری گفت: بررسی آمار سالهای ۱۹۹۲ و ۲۰۲۲ میلادی کشورهای بریکس نشاندهنده آن است که رشد تولید ناخالص داخلی کشورهای بریکس دو برابر شده است، در حالی که رشد این شاخص در کشورهای عضو گروه ۷ کاهش یافته است.
به گفته وی، نرخ متوسط رشد تولید ناخالص داخلی کشورهای بریکس تا پایان سال جاری میلادی، چهار درصد پیش بینی شده است که بالاتر از نرخ جهانی ۳.۲ درصدی است. بر اساس این شاخص، کشورهای بریکس از کشورهای گروه ۷ جلوتر هستند و تا سال ۲۰۲۸ میلادی، این روند آشکارا به نفع کشورهای بریکس ادامه خواهد داشت.
رئیسجمهور روسیه با طرح این پرسش که چه چیزی بریکس را از بسیاری از سازمانهای بین المللی دیگر متمایز میکند؟، اینچنین به این سؤال پاسخ داد: بریکس هرگز علیه دیگران ساخته نشد. نخست وزیر هند اخیرا به نکته خوبی اشاره کرده است که بریکس تنها غربی نیست و در عین حال، یک انجمن ضد غربی نیست؛ این نکته بسیار مهم و منطقی است، یعنی بریکس، خودش را با کسی مخالف نمیکند. بریکس، گروهی متشکل از دولتهایی است که بر اساس ارزشها و دیدگاههای مشترک در زمینه توسعه و مهمتر از همه، اصل در نظر گرفتن منافع یکدیگر با هم کار میکنند؛ این رویکرد، مبنای کار ما در اجلاس سران بریکس در کازان خواهد بود.
پوتین تصریح کرد: هرچند کشورهای بریکس ۴۵ درصد از جمعیت کره زمین را تشکیل میدهند و از این منظر، اکثریت جهان را تشکیل نمیدهد، اما قطعا نماینده بیشتر مردم جهان هستند، زیرا بسیاری از کشورها، حتی کشورهایی که عضو گروه بریکس نیستند، از موفقیت این گروه حمایت میکنند.
رئیسجمهور روسیه در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به پرسشی درباره هماهنگیها با اعضای جدید بریکس، شکلگیری اساس این گروه در نشست «ریک» با حضور روسیه، هند و چین در سنپترزبورگ را یادآور شد و گفت: پس از آن، شاهد توسعه همکاریها بودیم، امروز نیز همه اعضای بریکس باید به منافع کشورهای جدید احترام بگذارند.
وی با اشاره به برنامهریزی حدود ۲۵۰ رویداد در چارچوب بریکس در سال ۲۰۲۴ همزمان با ریاست دورهای روسیه بر گروه بریکس گفـت: از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون، ۲۰۰ رویداد برگزار شده است.
پوتین با اشاره به تصمیم سران گروه بریکس برای دعوت از کشورهای جدید در نشست تابستان ۱۴۰۲ خود در آفریقای جنوبی اظهار داشت: اینکه اعضای جدید را پذیرفتیم، اتفاقی نبود؛ سران این کشورها را قبلا به خوبی میشناختیم و مدت زیادی در زمینههای مختلف با آنها کار کرده بودیم.
وی ادامه داد:اکنون که با این کشورها شروع به همکاری در یک انجمن مشترک کرده ایم، بسترهایی برای تبادل نظر و جستجوی طرحهای مشترک احتمالی فراهم کردهایم. البته، تعامل اقتصادی اولویت نخست بوده، اما تنها اولویت نبوده است و در این زمینه ما توجه زیادی به توسعه روابط بین فردی و انساندوستانه در زمینه فرهنگ، سینما، تبادلات جوانان و ... داشتهایم.
وی ادامه داد: نتایج کار مشترک نشان میدهد که ما در مسیر درستی قرار داریم و من متقاعد شدهام که این روند، علاقه به بریکس، نفوذ و اقتدار آن در جهان را افزایش خواهد داد. پیش از این گفتهام که امروز ۳۰ کشور تمایل خود را برای همکاری با بریکس اعلام کردهاند تا به هر شکلی به فعالیتهای آن بپیوندند. بلافاصله پس از این موج، شکلگیری موج بعدی را شاهد خواهیم بود. اما در اینجا باید به همراه همه اعضای بریکس، به دقت چگونگی رویکرد توسعه بریکس را بررسی کنیم. ما هیچ کشوری را بیگانه با بریکس نخواهیم پنداشت، درها کاملا باز هستند؛ نحوه سازماندهی این کار به همکاران و دوستان من در کازان بستگی خواهد داشت؛ زمانی که ما (در اجلاس سران) با یکدیگر ملاقات کنیم درباره همه چیز صحبت خواهیم کرد.
این نشست در حالی برگزار شد که روسیه از اول تا سوم آبانماه ۱۴۰۳ در شهر کازان، میزبان اجلاس سران کشورهای عضو بریکس است.
دستیار رئیسجمهور روسیه در امور سیاست خارجی پیش از این با اشاره به اجلاس سران گروه بریکس در کازان گفت: مسکو به موضع خود در زمینه گسترش گروه بریکس در چارچوب کشورهای شریک (و نه اعضای جدید) پایبند است و این موضوع در دستور اجلاس آتی سران قرار دارد.
یوری اوشاکوف در نشستی خبری افزود: ما معتقد هستیم که فرمول کشور شریک در شرایط کنونی، بسیار مناسب است.
وی با اشاره به افزایش شمار کشورهای عضو گروه بریکس در اجلاس سال ۱۴۰۲ سران این گروه در آفریقای جنوبی گفت: شمار اعضای بریکس در آن اجلاس، افزایش زیادی داشت، اکنون ۱۰ کشور در این گروه عضو هستند.
دستیار ریاستجمهوری روسیه با اشاره به اینکه این کشور همزمان با پیوستن پنج عضو جدید (جمهوری اسلامی ایران، مصر، اتیوپی، امارات متحده عربی و عربستان سعودی) از ابتدای سال ۲۰۲۴ میلادی (دیماه ۱۴۰۲) ریاست گروه بریکس را برعهده داشته است، به اجرای رویدادهای مختلف با حضور اعضای قدیم و جدید بریکس در روسیه در حوزههای مختلف اشاره کرد.
اوشاکوف افزود: روسیه تمام تلاش خود را انجام داد تا اطمینان حاصل شود که اعضای جدید به راحتی در همه اشکال همکاری در چارچوب بریکس قرار میگیرند.
دستیار رئیس جمهور فدراسیون روسیه افزود: در حال حاضر، ما معتقدیم که پیوستن کشورهای جدید به گروه بریکس از طریق ایجاد دسته دولتهای شریک راحتتر است.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، پیشتر اعلام کرده بود که در نشست وزرای خارجه کشورهای گروه بریکس، تصمیم گرفته شد پذیرش اعضای جدید این گروه متوقف شود.
به گفته سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، بریکس اکنون در حال توسعه معیارهایی برای یک دسته جدید - کشورهای شریک - است. انتظار میرود که چنین معیارهایی به همراه فهرستی از کشورهایی که میتوانند به آنها تبدیل شوند، برای تصویب توسط رهبران بریکس در اجلاس کازان در ماه اکتبر ۲۰۲۴ ارائه شود.