هر آنچه لازم است در مورد یبوست بدانید

کم شدن حرکت روده را یبوست می‌گویند. به صورت طبیعی روده روزی سه مرتبه یا یک مرتبه در سه روز باید کار کند، ولی با وجود یبوست مدفوع سخت و خشک شده است و به درستی سیستم بدن کار نمی‌کند. حتی اگر سیستم گوارش و دفع بدنتان مثل ساعت کار کند باز هم مواقعی پیش می‌آید که همه چیز کند می‌شود و به مشکل می‌خورید. هر آنچه برای شکست دادن و جلوگیری از این مشکل شایع را باید بدانید برایتان لیست کردیم.

لوله کشی داخل بدن

برای اینکه درک کنیم یبوست چگونه اتفاق می‌افتد، باید بفهمیم که مدفوع چگونه ساخته می‌شود. از شروع ساخته شدن تا خروج ۲۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد.

غذایی که می‌خورید وارد معده می‌شود، جایی که به ذرات کوچک خرد می‌شود.

این ذرات به روده کوچک می‌روند، جایی که آنزیم‌ها پروتئین و چربی را می‌شکنند، تا آن‌ها نیز مانند دیگر مواد مغذی جذب شوند.

ترکیبی مایع از فیبر، باکتری، چربی‌های هضم نشده، و مخاطی که از مسیر گوارشی آمده باقی می‌ماند که به طرف روده بزرگ حرکت می‌کند، که آب را خارج کند و مدفوعی جامد بسازد.

مدفوع از راست روده عبور می‌کند، در پایان روده بزرگ، جایی که فشرده می‌شود.

وقتی راست روده ظرفیتش پر شد، مغزتان سیگنالی ارسال می‌کند که دیگر وقتش است! وقتی آماده بیرون راندن مدفوع می‌شوید، عضلات شکم و رکتوم فعال می‌شوند، در حالی که عضلات اسفنکتر در حالت استراحت هستند.

مشکل چیست؟

گاهی مسائل مکانیکی باعث به وجود آمدن یبوست می‌شود، برای مثال عضله داخل روده دچار مشکل شده و نمی‌تواند به صورت طبیعی حرکت کند. دفع مدفوع هرچقدر طول بکشد یعنی روده بزرگ آب بیشتری جذب کرده است؛ بنابراین مدفوع خشک و سخت شده و بیرون آمدنش نیز دشوارتر است.

علت یبوست

این مشکل در بدن شما می‌تواند در اثر عوامل زیر به وجود بیاید:

بیماری که اعصاب را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مانند ام اس یا پارکینسون

مشکلات رکتوم مانند زخم‌های کوچک یا بواسیر

سندروم روده تحریک پذیر و رشد سرطانی که می‌توانند مسیر روده را ببندند.

اما مواردی دیگر هم وجود دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

 نقش استرس در بروز یبوست

انتقال دهنده‌های عصبی که مغز، هنگام استرس آزاد می‌کند با گیرنده‌های عصبی داخل روده بزرگ نیز ترکیب می‌شوند. همین کار باعث تنبلی عضلات داخل روده شود.

نقش مسافرت در بروز یبوست

در هنگام مسافرت، شاید برنامه غذایی تان بسیار سالم و مناسب نباشد و یا به اندازه کافی آب نخورده باشید. همچنین باید بی حرکت داخل ماشین یا هواپیما بنشینید. تغییر موقعیت زمانی نیز می‌تواند روی عادات روده تاثیر بگذارد و هم زمانی که وارد فضایی متفاوت شده باشید احساس راحتی نداشته باشید.

نقش دارو در بروز یبوست

گاهی اوقات دلیل این مشکل در شما به خاطر عوارض دارو‌های جدیدی است که استفاده می‌کنید. اگر فکر می‌کنید که علت را درست تشخیص داده اید حتما با پزشک خود درباره عوارض جانبی آن‌ها صحبت کنید، اگر تاثیر داشت بخواهید که جایگزینی برای دارو شما معرفی کنند، تا مشکل برطرف شود.

 تغییر در هورمون‌ها

هر نوع تغییر در هورمون ها، به علت عادت ماهیانه، بارداری یا یائسگی می‌تواند روی روده نیز تاثیر داشته باشد. بسیاری از زنان قبل از عادت ماهیانه دوره‌ای از یبوست را تجربه می‌کنند و هنگام عادت ماهیانه مشکلشان حل می‌شود. هم چنین تیروئید و دیابت هم می‌تواند باعث یبوست شوند.

برای درمان یبوست چه کنیم؟

بازگرداندن اوضاع به روال عادی شاید به نظر کاری دشوار بیاید، اما می‌توانید طوری عمل کنید که چنین نباشد. شما می‌توانید غذا‌ها و عادات بدی که در ادامه برایتان توضیح داده می‌شود را کنار بگذارید تا دوباره روده‌ای سالم داشته باشید.

 درمان یبوست با موادغذایی سرشار از فیبر

موادغذایی سرشار از فیبر مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و آجیل‌ها در سیستم گوارشی شکسته نمی‌شوند، بنابراین به سرعت از روده عبور می‌کند. خانم‌ها روزانه ۲۵ گرم فیبر نیاز دارند و آقایان هم کمی بیشتر، اما متاسفانه بسیاری از ما خیلی کمتر از این میزان فیبر مصرف می‌کنیم.

درمان یبوست با نوشیدن آب به اندازه کافی

برای بیرون راندن ضایعات از بدن به مقدار زیادی آب نیاز دارید. همچنین نوشیدن آب باعث مرطوب ماندن مدفوع می‌شود که کار دفع را ساده می‌کند.

از دارو‌های اسهال آور استفاده نکنید

استفاده مرتب از دارو‌های اسهال آور بدون نیاز به نسخه می‌تواند یکی از دلایل اصلی یبوست باشد. اگر مشکلتان برنامه غذایی ضعیف، عوارض جانبی یک دارو و یا حتی بیماری جدی هم که باشد بهتر است از این نوع دارو‌ها استفاده نکنید. مصرف داروی اسهال آور می‌تواند تعادل باکتری‌های سالم داخل روده را برهم بزند.

برای رفع یبوست ورزش کنید

عضلات داخل روده از دیگر اعضای بدنتان پیروی می‌کند. در طول روز هرچقدر بیشتر حرکت داشته باشید این عضلات نیز بیشتر حرکت کرده و زباله‌های بدن را تخلیه می‌کنند.

دستشویی خود را نگه ندارید

به تاخیر انداختن حرکت روده می‌تواند باعث یبوست شود. همچنین در دراز مدت این کار می‌تواند باعث کندی سرعت عمل روده شود.

پروبیوتیک‌ها را امتحان کنید

مصرف مکمل‌های پروبیوتیک به هضم بهتر غذا و کاهش یبوست و نرم شدن مدفوع کمک می‌کند.

در دستشویی شبکه‌های اجتماعی را چک نکنید!

حتی اگر فشار هم وارد نکنید، نشستن می‌تواند فشار روی راست روده را بالا ببرد. این فشار عضلات را ضعیف می‌کند. اگر این کار آنقدر طول می‌کشد که باید گوشی همراه خود را با خود ببرید نشانه‌ی خوبی نیست. دفع مدفوع راهی سریع و البته بی عوارض است.

برای شما طبیعی است؟

یک نگاهی به مدفوع خود بکنید. در ادامه می‌توانید با موارد زیر فرق مدفوع طبیعی و غیر طبیعی را متوجه شوید.

 رنگ مدفوع

چه رنگی طبیعی است؟ انواع رنگ قهوه‌ای را طبیعی می‌گوییم.

چه رنگی طبیعی نیست؟ قرمز و سیاه می‌توانند نشان از خون داشته باشند – البته مدفوع سیاه رنگ گاهی به خاطر خوردن آهن است و مدفوع قرمز رنگ نیز می‌تواند به دلیل خوردن زیاد چغندر باشد. مدفوعی که به سفیدی یا زردی بزند نشانه آن است که بدن نمی‌تواند به خوبی مواد مغذی غذا‌ها را جذب کند.

ثبات

چه چیز طبیعی است؟ مدفوع باید به اندازه کافی صاف و نرم باشد که بتواند به سادگی عبور کند، اما همچنان باید تراکم داشته باشد.

چه چیز غیر طبیعی است؟ مدفوع کوچک و سخت نشان از این دارد که به اندازه کافی فیبر مصرف نمی‌کنید. مدفوع خمیری یا آبکی نشان دهنده‌ی التهاب است که می‌تواند به دلیل مصرف برخی دارو‌های خاص، عدم تحمل مواد غذایی، حساسیت و یا عفونت اتفاق بیافتد.

بوی مدفوع

چه بویی طبیعی است؟ غذا‌ها در معده شکسته می‌شود و این کار باعث آزاد شدن گاز می‌شود. پس بویی که از مدفوع خارج می‌شود اجتناب ناپذیر و البته ناخوشایند است. بوی طبیعی کمی اذیت کننده است.

چه بویی غیر طبیعی است؟ اگر بو به شدت غیر قابل تحمل و تیز باشد، غیر طبیعی است. در بیشتر مواقع بوی خیلی قوی نشان از برنامه غذایی سرشار از چربی و قند است. همچنین این نوع بو می‌تواند به علت عفونت نیز باشد.

شکل مدفوع

چه شکلی طبیعی است؟ مدفوع بلند و سوسیسی شکل.

چه شکلی غیر طبیعی است؟ مدفوع نازک درست مانند مداد – مخصوصا اگر به مرور نازک‌تر شود، می‌تواند نشان از رشد سرطانی داخل روده بزرگ باشد.

منبع: سیمرغ