محققان میگویند با پیر شدن، اسکلت صورت است که پیر میشود و تغییر میکند. با تغییر شکل استخوانهای صورت زیر ساخت پوست و عضلات صورت دچار اختلال شده، پوست و بافتهای نرم صورت از حالت اصلی خود خارج میشوند.
نتایج مطالعات جدید
مطالعات جدید نشان میدهند که نه تنها چین و چروک آشکار کننده افزایش سن است، بلکه با بالا رفتن سن، ساختار استخوانهای صورت نیز تغییر میکند. به گفته دانشمندان، با افزایش سن، همه استخوانها در بدن انسان تغییر شکل میدهند و در بسیاری از قسمتها نیز استخوانها به شدت نازک میشوند.
این پژوهشگران با استفاده از توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) به تجزیه و تحلیل استخوانهای صورت مردان و زنان در گروههای سنی متفاوت پرداختند. این تحقیقات نشان داد که با افزایش سن و تغییر در نفوذپذیری ماهیچهها و بافت پوستی ساختار استخوان نیز تغییر میکند.
هاوارد لانگستین، رییس مرکز جراحی پلاستیک و ترمیمی در دانشگاه روچستر، در این باره گفت: "مدت هاست که پزشکان دریافته اند علت اصلی پیری، نزول بافت نرم و از دست رفتن خاصیت ارتجاعی پوست است. " وی افزود: "اما تا امروز تغییر طول و عرض استخوانها به خصوص در ناحیه صورت ارزیابی نشده بود. "
به گفته رییس مرکز جراحی پلاستیک و ترمیمی در دانشگاه روچستر این امر با سی تی اسکن ۶۰ مرد و ۶۰ زن در سنین جوانی بین ۲۰ تا ۴۰ ساله، میانسال ۴۱ تا ۶۴ ساله و مسن ۶۵ ساله به بالا به دست آمده است. تحقیقات نشان داد با افزایش سن، کاسه چشم افراد گستردهتر میشود، فاصله بین برجستهترین بخش از پیشانی تا بالای بینی کاهش مییابد، گردی استخوانهای گونه کمتر میشود، استخوان بینی بازتر و فک پایین منقبض میشود.
البته تغییر در اندازه چشمها ممکن است در اثر چین و چروک پیشانی نیز باشد. همچنین این مطالعات نشان داد که این تغییرات در زنان زودتر از مردان بروز میکند و راه جلوگیری از آن اجتناب از استعمال سیگار، استفاده از کرمهای ضدآفتاب و تقویت استخوانها با ورزش است.
چرا پوست پیر میشود؟
پیرشدن پوست را میتوان به دو بخش تقسیم کرد: پیری ناشی از افزایش سن، و پیری ناشی از نورآفتاب
پیری ناشی از افزایش سن
با گذشت زمان واکنشهای بیوشیمیایی متعددی در بدن انسان رخ میدهند که به تدریج باعث تغییراتی درپوست میشوند مثلا سلولهای اپیدرم (لایه سطحی پوست) به راحتی نمیریزند و رشتههای کلاژن و الاستین نیز میشکنند. پوست مثل سابق قادر به حفظ رطوبت خود نیست. همچنین قدرت پوست برای مقابله با عفونت ها، درک احساسات، و تنظیم دمای بدن کاهش مییابد.
" DNA " که تکثیر سلولها را کنترل میکند ممکن است آسیب دیده و این تکثیر از کنترل خارج شده، منجر به سرطان گردد.
تخریب کلاژن و الاستین و نیروی جاذبه به مرور زمان باعث برخی تغییرات مشخص میشوند:
خطوط ظریف اطراف چشم به وجود میآید، خطوط کنار دهان و روی پیشانی عمیق شده و همچنین پوست شل شده، افتادگی پیدامی کند. ناخنها هم تدریجا شکننده ترشده و موها نازک میشوند.
پیری ناشی از نورآفتاب
بزرگترین عامل آسیب رسان به پوست، پدیده افزایش سن نیست بلکه نورآفتاب است. طی سالیان و به مرور زمان تابش نورخورشید باعث چروکهای سطحی و عمیق درپوست میشود، پوست را شل و متورم کرده، رنگ کدر و زردی به آن میدهد، ظاهر پوست چرم مانند و خشک و گاهی توام با پوسته ریزی میگردد.
آفتاب احتمال ایجاد سرطان پوست را هم افزایش میدهد. نورآفتاب کلاژن را کاهش میدهد و باعث ایجاد و افزایش بعضی خالها و لکهای پوستی میشود.
چین و چروک پوست
چگونه پیری ناشی از افزایش سن را از پیری که در اثر نورآفتاب ایجاد میشود، تشخیص دهیم؟
این امر به راحتی قابل تشخیص است. به خطوط و چین وچروک و قوام پوست صورت و پشت دست تان نگاه کنید. حال آن را با قسمتی از پوست که زیاد آفتاب نخورده مانند ناحیه شکم خود مقایسه نمایید. خواهید دید که تفاوت زیاد است.
نورآفتاب چگونه به پوست آسیب میزند؟
آسیب ناشی از تابش آفتاب در اثر اشعه فرابنفش موجود در آن ایجاد میشود. انواع مختلفی از این اشعه در نورآفتاب وجود دارد که میزان نفوذ آنها در پوست با یکدیگر متفاوت است. طول موج اشعه فرابنفش بین طول موج نورمرئی و اشعه ایکس قراردارد.
اشعه فرابنفشی که از طریق نورخورشید به زمین میرسد سه طول موج عمده دارد:
اشعه فرابنفش نوع C
کوتاهترین طول موج و بیشترین سطح انرژی را نسبت به دو طول موج دیگر دارد و به همین جهت بیشترین آسیب را نیز به پوست میرساند، ولی خوشبختانه معمولا تا حد زیادی قبل از رسیدن به سطح زمین و طی عبور از اتمسفر توسط لایه "ازون" جذب میشود. البته در مناطقی مانند استرالیا که این لایه نازک شده احتمال آسیب شدید پوست در اثر این اشعه وجود دارد.
اشعه فرابنفش نوع B
طول موج کمتری نسبت به نوع C داشته و انرژی آن کمتر است و لذا آسیب کمتری هم به پوست وارد میکند. این اشعه به اپیدرم نفوذ میکند و آثار آن به شکل آفتاب سوختگی قابل مشاهده است.
هر قدر که تعداد دفعات آفتاب سوختگی بیشتر باشد، احتمال ایجاد سرطان پوست افزایش مییابد. اشعه فرابنفش نوع B باعث نوعی موتاسیون ژنتیکی میگردد و به دنبال آن سلولها دچار رشد بی رویه شده و منجربه بروز سرطان میشود. در بیش از ۹۰ درصد سرطانهای سلول اسکواموس، این موتاسیون وجود دارد.
اشعه فرانبفش نوع E
بیشترین طول موج را داشته و در پیری ناشی از نورآفتاب و همچنین ایجاد سرطان پوست نقش دارند. این اشعه به علت طول موج طویلتر خود، در درم (لایه عمقی پوست) بیشتر نفوذ میکند. فقط ۱۰ درصد اشعه فرابنفش نوع B به درم میرسد، ولی این میزان در مورد نوع E، ۵۰ درصد است. میزان اشعه فرابنفش E در نوری که از خورشید به زمین میرسد، ده برابر اشعه فرابنفش نوع B است.
همه این حقایق نشان میدهد که تا چه حد اجتناب از نورآفتاب و استفاده از لباس مناسب، کلاه لبه دار، دستکش و مواد ضد آفتاب در پیشگیری از پیرشدن زودرس پوست و بیماریها و بدخیمیهای آن اهمیت دارد.
منبع: سیناپرس