بیماران خاص در تنگنای گرانی دارو
«درد بی‌درمان دارو در نظام سلامت!» شاید این بهترین عبارت برای توصیف این روز‌های وضعیت دارو درکشور باشد. کمبود دارو در کنار گرانی بی‌وقفه آن مدت هاست که سناریوی تلخی از بی‌پناهی و بیچارگی مردم را به تصویر کشیده است. در حالی که مسئولان و دولت بار‌ها وعده داده‌اند که مشکلات دارویی کشور راحل خواهند کرد، واقعیت تلخ این است که وعده‌ها تنها در حد سخن باقی‌مانده و در عمل، تغییر اساسی در دسترسی به دارو برای مردم رخ نداده است.
در حال حاضر به گفته محمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با کمبود ۴۵۰ قلم دارو در کشور مواجه هستیم که با توجه به عدم انجام اقدامات مؤثر، پیش‌بینی می‌شود کمبود‌های دارویی در اسفندماه سال جاری افزایش یابد. کمبود دارو درکنار نوسانات ارزی موجب تغییر ناگهانی قیمت حدود ۱۰۰ دارو و افزایش بعضا ۴۰۰درصدی قیمت آنها شده که نه‌تنها هزینه‌های تولید و واردات دارو را به‌شدت افزایش داده، بلکه دسترسی به دارو‌های ضروری را برای بخش قابل‌توجهی از جامعه دشوار و گاه غیرممکن ساخته است. خروجی این وضعیت فشار مضاعفی را بر دوش بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه بیماران مزمن و سرطانی، وارد کرده است تا جایی که حالا به گفته حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بیش از ۵۰درصد از هزینه‌های درمان از جیب مردم تأمین می‌شود که در صورت عدم کنترل این وضعیت این مقدار به ۸۰درصد در سال آینده می‌رسد!
درد کهنه
مشکل دارو، مسأله امروز و دیروز نیست. چندسالی است که با تغییر نرخ ارز و تحریم‌های جدید، رکود اقتصادی کشور و مشکلاتی از این قبیل لرزه به جان نظام سلامت به‌خصوص در بحث تأمین و تولید دارو افتاده است. نظام سلامتی که دارو یکی از ده‌ها چالش اساسی آن و البته مهم‌ترین آن است. به موازات آن‌که هرروز این چالش در کشور جان می‌گیرد، کمر خانواده‌های بیشتری زیر بار درد بیماری و تأمین دارو خم می‌شود. یکشنبه شب گذشته پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو گفت: کمبود دارو و قیمت بالای آن، مشکلات جدی ایجاد کرده است. به‌عنوان مثال، برخی بیماران نیازمند دارو‌هایی هستند که هزینه آنها ماهانه به ۶۰ میلیون تومان و سالانه به ۷۰۰ میلیون تومان می‌رسد. هرچند گرانی دارو در هر کدام از دسته‌های دارویی بار مضاعفی را بر دوش مردم می‌گذارد، اما در این میان شرایط برای عده‌ای از بیماران دردناک‌تر است؛ چراکه حالا ۷۰ هزار بیمار‌ام‌اس، ۲۳ هزار بیمار تالاسمی، ۱۲ هزار بیمار هموفیلی، ۱۱۰۰ بیمار پروانه‌ای و نزدیک به ۱۳۵ هزار بیمار جدید سرطانی که سالانه به این جمعیت اضافه می‌شوند، باید در کنار بیماری‌های خود، با چالش‌های بزرگ‌تر دیگری مانند کمبود دارو و گرانی‌های سرسام‌آور آن دست و پنجه نرم کنند.
اصلاح دارو‌های زیان‌ده با سیاست‌های جبرانی
با اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی از دارو همزمان با نقش ضعیف سازمان‌های بیمه‌گر پیش‌بینی می‌شد که با تداوم روند فعلی، قیمت دارو بین ۷ تا ۱۰ برابر گران خواهد شد. محمد هاشمی، رئیس روابط عمومی سازمان غذا و دارو در گفت‌و‌گو با جام‌جم در این‌باره می‌گوید: سازمان غذا و دارو تأکید دارد که سیاست‌های اصلاح نظام دارویی کشور با هدف افزایش شفافیت، کاهش وابستگی به ارزترجیحی وبهبود دسترسی بیماران به دارو‌های اساسی اجرا شود، هرچند این تغییرات ممکن است درکوتاه‌مدت باچالش‌هایی همراه باشد، اما در بلندمدت با هدف ایجاد ثبات درزنجیره تأمین دارو ومدیریت بهتر منابع ارزی دنبال می‌شود. وی با بیان این‌که اصلاح دارو‌های زیان‌ده به دلیل نوسانات اقتصادی وهزینه‌های تولید، امری طبیعی است که با سیاست‌های جبرانی مانندحمایت‌های بیمه‌ای و تخصیص یارانه‌های هدفمندکنترل خواهد شد، می‌افزاید: درحال حاضر، چالش‌هایی مانند تأمین نقدینگی برای شرکت‌های دارویی، زمان‌بندی پرداخت‌های بیمه‌ای و تأمین ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه، از جمله عواملی هستند که بر بازار دارو تأثیر گذاشته‌اند. سازمان غذا ودارو باهمکاری وزارت بهداشت، بیمه‌ها وسایر نهاد‌های مرتبط در تلاش است تا این چالش‌ها را مدیریت کرده و از ایجاد کمبود‌های دارویی جلوگیری کند. هاشمی ادامه می‌دهد: دولت در تلاش است تا با اجرای اقداماتی مانند تقویت پوشش بیمه‌ای، تأمین ذخایراستراتژیک دارو‌های حیاتی وحمایت از تولید داخلی، فشار مالی بربیماران خاص و صعب‌العلاج را کاهش دهد و دسترسی آنها به دارو‌های موردنیاز راتسهیل کند. این سیاست‌ها درراستای کاهش هزینه‌های درمانی برای مردم وایجاد تعادل بین تأمین پایدار دارو و حفظ قدرت خرید بیماران است. موفقیت این برنامه‌هانیازمندهمکاری نزدیک دولت، بیمه‌ها و بخش خصوصی است.
پماد بیماران‌ای‌بی در بیمه جزو اقلام زیبایی است!
حجت‌الاسلام سیدحمیدرضا هاشمی گلپایگانی، مدیرعامل خانه‌ای‌بی در گفت‌و‌گو با جام‌جم با اشاره به این‌که درحال حاضر ۱۱۰۰ کودک در کشور به بیماری‌ای‌بی مبتلا هستند، می‌گوید: در حال حاضر یکی از مشکلات اساسی که ما با آن مواجه هستیم بحث دشواری تأمین پانسمان مورد نیاز این کودکان تحت تأثیر تحریم‌هاست. وی می‌افزاید: پانسمان از مهم‌ترین اقلام مورد نیاز برای این بیماران است، چراکه اگر این پانسمان‌ها به موقع نرسد بیمار عفونت می‌کند و این عفونت‌ها بعد از مدتی تبدیل به بافت‌های عمیق چرکی می‌شود. متأسفانه درحال حاضر به‌دلیل تحریم این پانسمان‌ها از طریق سازمان یونیسف یا وزارت بهداشت با دشواری تهیه می‌شوند. هاشمی گلپایگانی درخصوص هزینه درمان این کودکان نیز بیان می‌کند: حداقل برآورد هزینه این کودکان مثل خرید برخی دارو‌ها و پماد‌ها بدون در نظر گیری هزینه‌های درمانی دیگر مثل دندانپزشکی، بالون معده و سایر خدمات ماهی شش میلیون تومان است. نکته جالب اینجاست که بیمه‌ها پماد مورد نیاز این کودکان را جزو اقلام زیبایی حساب می‌کند درحالی که کرم مرطوب‌کننده بیماران‌ای‌بی کاملا درمانی و برای آنها ضروری است.
