نقش تغذیه در پیشگیری و تشدید میگرن
راضیه حسینی یکشنبه ۲۶ در کارگاه آموزشی پیرامون تاثیر تغذیه بر بیماری میگرن، گفت: واژه میگرن از لفظ یونانی Hemicrain به معنی نیمی از سر گرفته شده است اما این کلمه ریشه در زبان مصری دارد.
او توضیح داد: میگرن در واقع نوعی از اختلال سردرد است که با ترکیب متنوعی از تغییرات عصبی و گوارشی مشخص می شود. البته سازمان جهانی بهداشت (WHO) میگرن را از ناتوان کننده ترین بیماری های انسانی می‌داند
رژیم غذایی در میگرن
حسینی گفت: بهترین رژیم غذایی، رژیمی متعادل از همه گروه های غذایی با سبزی های فراوان است. افرادی که مبتلا به سردردهای میگرنی هستند، باید تا حد امکان از مصرف غذاهای فرآوری شده و آماده خودداری کنند. ماهی و سبزی های غنی از کلسیم و منیزیم مانند کلم، بروکلی و اسفناج برای این افراد مفید خواهد بود.
کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: در بیماران مبتلا به میگرن، وعده های غذایی به هیچ وجه نباید حذف شود، زیرا نوسان قند خون، گرسنگی و کم آبی می تواند سردرد را تشدید کند.
او اضافه کرد: البته خوب است بدانیم برخی غذاها، نوشیدنی ها و افزودنی های غذایی می تواند باعث تشدید علائم میگرن شود، بنابراین باید ضمن شناسایی این مواد غذایی، از مصرف آنها خودداری کرد. همچنین به نظر می رسد دریافت کلسیم و پتاسیم کافی نیز بتواند از تناوب سردردها بکاهد.
توصیه‌های رژیمی برای جلوگیری از بروز و تشدید میگرن
حسینی گفت: استفاده از سبزی های سرشار از کلسیم و منیزیم در کاهش اسپاسم های میگرنی موثر است. همچنین استفاده از آب سبزی هایی نظیر کلم پیچ، اسفناج و بروکلی به عنوان یک نوشیدنی مفید و آرام بخش توصیه می شود.
این کارشناس ارشد تغذیه همچنین استفاده از غلات سبوس دار مانند برنج قهوه ای، گندم و جو سبوس دار به دلیل دارا بودن فیبر و سرشار بودن از ویتامین ها و مواد معدنی، به جای مواد غذایی تصفیه شده مانند برنج سفید، شکر و قند، را جزء توصیه‌های تغذیه‌ای برای مبتلایان به میگرن دانست.
حسینی تاکید کرد: مصرف منابع پروتئینی مانند مرغ، خروس و بوقلمون که از دسته غذاهای کم چرب و غنی از پروتئین محسوب می‌شوند نیز توصیه می شود. اگر چه بهتر این است که افراد مبتلا به میگرن تا حد امکان مصرف گوشت قرمز را کاهش دهند.
او خاطرنشان کرد: شواهد نشان می دهد که مصرف مواد غذایی ضد التهاب مانند زنجبیل تازه و سیر برای افرادی که از میگرن رنج می برند می تواند مفید و موثر باشد. همچنین اسیدهای چرب ضروری مثل امگا۳ موجود در انواع مغزها و ماهی ها خاصیت ضدالتهابی دارد.
حسینی گفت: مکمل هایی مثل «ریبوفلاوین»، «منیزیم» و «کوآنزیم کوکیوتن» نیز در کاهش حملات مکرر و سردردهای روزانه در افراد دچار میگرن می تواند مفید باشد؛ البته تاکید براین است که این مکمل‌ها با تجویز متخصص استفاده شده و از مصرف خودسرانه هرگونه مکمل یا دارو پرهیز شود.
عوامل غذایی تشدید کننده میگرن
این کارشناس ارشد تغذیه با بیان اینکه برخی از مواد غذایی، تشدید کننده حملات میگرنی تشخیص داده شده است، گلوتامات، آسپارتام، آمین‌ها، مس و .. را جزء این دسته از موادغذایی دانست.
او گفت: گلوتامات معمولا در محصولات آماده (کنسروها، غذاهای یخ‌زده و فرآوری شده) به میزان زیادی وجود دارد. بنابراین باید قبل از مصرف این دسته از غذاها برچسب روی محصولات را به دقت مطالعه کرد.
حسینی همچنین با یادآوری اینکه آسپارتام به عنوان قند جانشین در بعضی از نوشابه‌های رژیمی یا شیرین کننده‌های مصنوعی به کار می رود، این ماده را محرک میگرن دانست و تاکید کرد که افراد مبتلا از مصرف چنین محصولاتی امتناع کنند.
او با بیان اینکه بعضی غذاهای حاوی آمین ها، فعال کننده رگ‌ها بوده و به نظر می رسد آغازگر انقباض رگ‌های مغز باشند، گفت: «تیرامین» و «فنیل اتیل آمین» دو ماده اصلی عامل این مشکل است. اگرچه سایر آمین ها نیز امکان دارد اثرات مشابهی داشته باشد.
حسینی اضافه کرد: «تیرامین» در الکل، برخی پنیرها به ویژه پنیرهای مانده، میوه ها و سبزی های کال و فاسد، مخمرها، انواع آجیل، ماهی شور، کنسرو شاه ماهی، خامه ترش، آووکادو، سوسیس های تخمیری و گوشت های مانده یا چرب وجود دارد. «فنیل اتیل آمین» نیز در کاکائو، شکلات، پنیر و مواد غذایی حاوی این سه ماده غذایی، یافت می شود.
او، مس را از املاحی دانست که بر میگرن اثر تحریکی دارد، گفت: آجیل ها، شکلات و جوانه گندم از منابع غذایی حاوی مس به شمار می رود. پرتقال، گریپ فروت و نارنگی باید از رژیم غذایی افراد دارای میگرن حذف شود، زیرا مرکبات جذب روده ای مس را افزایش می دهد و ممکن است در فرآیند آغاز حمله های میگرن نقش داشته باشد.
این کارشناس تغذیه گفت: توجه داشته باشیم که اگر ساعات تغذیه نامرتب یا مصرف قند و شکر و کربوهیدرات ها در وعده‌های غذایی زیاد باشد، احتمال بروز سردرد و میگرن نیز بیشتر می شود.
حسینی خاطرنشان کرد که متخصصان توصیه می‌کنند که افراد مستعد ابتلا به میگرن هم سعی کنند همیشه مقداری خوراکی سالم به همراه داشته باشید تا به محض گرسنگی مصرف کنند، زیرا گرسنگی شدید نیز با تشدید میگرن همراه است.
