ارتباط مستقیم کاهش وزن با کنترل دیابت
زهرا احدی افزود: در بیماران دیابتی باید شاخص Bmi به سطح نرمال نزدیک باشد و اگر اضافه وزنی وجود دارد باید کاهش یابد.
وی میزان کالری و کربوهیدرات مناسب را از موضوعات با اهمیت در مورد بیماران دیابتی عنوان کرد و افزود: درصد کربوهیدرات نباید نهایتا از ۵۰ یا ۵۵ درصد فراتر برود. این کربوهیدرات باید از نوع کمپلکس یا پیچیده باشد مانند برنج قهوه‌ای، جو دو سر، جو و ... که در بدن نیاز به زمان برای هضم و جذب داشته باشد و مانند قندهای ساده به سرعت جذب نشود.
وی اظهار کرد: قند، شکر، شکلات و شیرینی همه از کربوهیدرات‌های ساده هستند که قسمتی از آنها حتی از طریق زبان جذب می‌شود بنابراین بهتر است فرد دیابتی کمتر از این موارد استفاده کند. به عبارتی شاخص گلایسمیک غذاها نباید بالا باشد. اگر این شاخص در غذاها بالا باشد میزان قند خون فرد بالا می‌رود.
به گفته این کارشناس تغذیه جداول زیادی وجود دارد که بیماران دیابتی می‌توانند از آنها برای بررسی میزان گلایسمیک غذاها استفاده کنند و از آن طریق قند خونشان را به راحتی کنترل کنند.
احدی با بیان اینکه روش پخت و پز غذا نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، تصریح کرد: برخی نشاسته‌ها در اثر فرآیند زیاد پختن زیست دسترسی بالا پیدا کرده و راحت هضم می‌شود. به عنوان مثال ماکارونی دم کرده، سیب‌زمینی پخته و هویج آب‌پز و برنج دم‌کرده همه باعث بالا رفتن قند خون می‌شوند.
وی بهترین منبع کربوهیدرات‌ها را نان سبوس‌دار، جو و جو دوسر عنوان کرد و گفت: باید توجه شود که نان‌ها سبوس‌دار باشند و فرد از خوردن نان سفید پرهیز کند. بیماران دیابتی از خوردن نان لواش، تافتون، باگت و بربری پرهیز کنند؛ به خصوص آنهایی که از آرد سفید تهیه شده‌اند.
وی ادامه داد: بیماران دیابتی همچنین مستعد مشکلات قلبی و عروقی هستند بنابراین در کنار کربوهیدرات میزان دریافت چربی و نوع چربی نیز اهمیت دارد. چربی‌ها نباید اشباع یا ترانس باشند. روغن حیوانی، کره و خامه باید کمتر مصرف شود و از روغن زیتون، کانولا، کنجد و دانه‌های روغنی مانند گردو و زیتون کم نمک برای دریافت منبع روغن مفید استفاده کند. اگر فرد این موارد تغذیه‌ای را رعایت کند وزن و قند وی کنترل می‌شود و میزان نیاز به دارو و انسولین کاهش می‌یابد.
این کارشناس تغذیه در مورد جایگزین‌های مصنوعی مواد قندی اظهار کرد: درحال حاضر انواع قندهای فاقد کالری در بازار موجود است که بهترین آن قند استویا است که از گیاهی به همین نام تهیه می‌شود و به صورت ساشه و قرص در بازار موجود است. بیماران دیابتی می‌توانند این محصولات را به عنوان شکر یا قند رژیمی تهیه کنند و اگر تمایل به خوردن مواد خوراکی شیرین داشتند بدون اینکه نگران بالا رفتن کالری یا قند باشند، مصرف کنند.
احدی در پایان به اهمیت ورزش و فعالیت بدنی در بیماران دیابتی تأکید کرد و گفت: فرد مبتلا به دیابت باید حتما برنامه ورزشی روزانه داشته باشد زیرا اگر حتی رژیم غذایی مناسبی داشته باشد ولی ورزش نکند قند خیلی کنترل نمی‌شود. زیرا ورزش میزان حساسیت به انسولین را افزایش می‌دهد و پاسخ گیرنده‌های سلولی به انسولین را افزایش می‌دهد.
