مطالعه‌ای درباره سالم بودن تغذیه افراد چاق
فنوتیپ که در فارسی "رخ نمود" معنا شده، عبارتست از خصوصیات قابل مشاهده یا صفت یک جاندار که از تعامل بین ساختار وراثتی آن با عوامل محیطی حاصل می‌شود.
"فنوتیپ چاقی" شامل گروهی از شاخص‌های رخ نمودی است که وجود و یا فقدان آن‌ها نمایانگر سلامت و یا عدم سلامت فرد چاق در مقابل با بروز بیماری‌های متابولیک نظیر دیابت، پرفشاری خون، بیماری‌های قلبی عروقی، اختلالات چربی‌های خون و ... است و تمیزدهنده بین دو گروه افراد سالم و ناسالم است که هر دو دچار چاقی هستند.
اینکه کدام یک از تعیین‌کننده‌های تغذیه‌ای در ایجاد هرکدام از فنوتیپ‌های تغذیه‌ای مؤثر هستند، دستمایه پژوهشی قرار گرفت که اخیرا در مرکز تحقیقات پیشگیری و درمان چاقی پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام پذیرفته است.
دکتر فرهاد حسین‌پناه، فوق تخصص غدد و مجری این پروژه طی یک مرور نظام‌مند نتیجه گیری کرد که الگوهای غذایی سالم مانند الگوی مدیترانه‌ای، رویکرد رژیمی جهت کنترل پرفشاری خون و الگوهای رایج در جمعیت (مانند الگوهای غذایی "سالم" یا "میوه و سبزی") با شانس بالاتر برخورداری از فنوتیپ متابولیکی سالم در ارتباط است.
وی در این خصوص اظهار کرد: دریافت بالاتر میوه‌ها، سبزی‌ها، لبنیات، قهوه/چای، ویتامینD، منیزیم و فلاونوئیدها، خطر ایجاد فنوتیپ متابولیکی ناسالم را کاهش می‌دهند.
این استاد دانشگاه همچنین اشاره کرد که با توجه به نتایج حاصله مصرف بالاتر چربی‌های اشباع، کربوهیدرات و نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر، غذاهای آماده، غذاهای آماده و سریع و یک رژیم غذایی با شاخص التهابی بالا، این خطر را افزایش می‌دهد.
دکتر حسین‌پناه با یادآوری اعتبار بالای نتایج مطالعات مروری نظام‌مند خاطرنشان کرد: نتایج این تحقیق می‌تواند ضمن تصحیح و تثبیت رویکرد مردم و نیز شاغلان حوزه بهداشت، در جهت تدوین راهکارهای تغذیه‌ای مؤثر در بهبود سلامت متابولیکی افراد جامعه و پیشگیری از ابتلا به اختلالات متابولیکی مرتبط با وزن نیز مؤثر واقع شود.
توضیح اینکه "مرور نظام‌مند" یکی از انواع روش تحقیق است که برای بررسی پدیده‌ها و شناسایی مقوله‌ها بر اساس ادبیات پژوهش مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر روش تحلیل در منابع ثانویه است که با استفاده از رویکردهای مبتنی بر تکرار به گردآوری و تحلیل داده‌ها می‌پردازد و با حذف مطالعات ضعیف و تناقضات موجود در نتایج مطالعات، به عنوان ابزاری قوی برای پژوهش و تشخیص همه‌جانبه و تحلیل مطالعات مرتب برای پاسخگویی به پرسش‌های تحقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
