بیماریهایی که با کمبود ویتامین D به سراغتان میآید
ناهید آریاییان، متخصص تغذیه در گفتگو با برنامه «غذا سلامت زندگی» شبکه رادیویی سلامت، ویتامین دی را ویتامین محلول در چربی دانست که به دلیل اهمیت بسیار در کتابهای درسی از آن به عنوان هورمون یاد میشود و افزود: ویتامین دی، نقش بسیار مهمی در استخوان سازی و همچنین تقویت سیستم ایمنی دارد. به علاوه، در تولید مثل و رشد جنین نیز میتواند موثر باشد.
وی ادامه داد: ویتامین دی، علاوه بر نقشهایی که مطرح شد، میتواند در سلامت ماهیچهها و تعادل بدن نقش مهمی داشته باشد و به علاوه بر سلامت سیستم عصبی ما و مغز، اثر بگذارد.
آریاییان، با بیان اینکه در واقع بیشتر سلولهای بدن ما ویتامین دی دارند و نیاز به آن زیاد است، تاکید کرد: کوفاکتور، موادی هستند که کمک میکنند واکنشها در بدن با مداخلۀ آنزیمها راحتتر انجام شود. در واقع کمک میکنند آنزیمها کار خودشان را بهتر انجام دهند.
وی ادامه داد: مواد غذایی، ویتامین دی ندارند و حتما باید از نور خورشید استفاده کنیم تا نیاز بدنمان به ویتامین دی را تامین کنیم. البته بعضی مواد غذایی مانند روغن کبد ماهی کال، مقدار زیادی ویتامین دی دارد و بعضی ماهی ها، روغن لبنیات، تخم مرغ، جگر، قارچ، این ویتامین را دارند؛ اما با همه اینها نیاز بدن به این ویتامین را تامین نمیکنند. آریاییان، با بیان اینکه حتما باید در مجاورت نور خورشید قرار بگیریم، گفت: اگر بخواهیم اشعه یو وی خورشید را به مقدار کافی دریافت کنیم که ویتامین دی دارد باید موانع را بشناسیم از جمله اینکه؛ استفاده از کرمهای ضدآفتاب، دریافت ویتامین دی را کم میکند؛ استفاده از نقاب و همچنین، دریافت آفتاب از پشت شیشه، مانع جذب ویتامین دی میشوند.
وی با بیان اینکه افرادی که رنگ پوستشان تیره است میزان تولید ویتامین دی در بدنشان کمتر است، افزود: هرچه به طرف قطب شمال و جنوب نزدیک میشویم میزان اشعه خورشید کمتر میشود و میزان تولید ویتامین دی هم کاهش پیدا میکند.
آریاییان، با بیان اینکه آب پرتقال اگر غنی شده باشد میتواند ویتامین دی داشته باشد، تاکید کرد: به تازگی، شیر را با ویتامین دی غنی میکنند. کمبود ویتامین دی، خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها را موجب میشود. کمبود این ویتامین، خطر ابتلا به دیابت، ام اس و انواع سرطانها را ممکن میسازد. کمبود ویتامین دی، باعث نرمی استخوان و راشیتیسم میشود.
وی ادامه داد: ویتامین دی، جزو ویتامینهای محلول در چربی است و به هیچ وجه نباید از یک مقدار مشخص بیشتر مصرف شود، و مصرف آن باید زیرنظر متخصص باشد. اگر بیشتر مصرف شود علائم مسمومیت دارد. علائمش این است که بافتهای نرم ما ممکن است استخوانی شود؛ مشکلات کلیوی و سنگ کلیه ایجاد کند و باعث پرنوشی، پر ادراری، ضعف، خستگی، یبوست و سردرد شود.
* کم خونی و کمبود ویتامین دی، ارتباطی به هم ندارند
آریاییان، با بیان اینکه مقدار مورد نیاز در افراد بزرگسال ٦٠٠واحد و افراد بالای ٥٠سال ٨٠٠ واحد است، گفت: برای تأمین ویتامین دی، افراد سفید پوست حداقل ٥تا ١٠دقیقه سه بار در هفته باید دستها پاها و بازوهایشان را در معرض نور خورشید قرار دهند. منتهی نه در زمان اوج نور خورشید، چون خطر ابتلا به سرطان پوست را بیشتر میکند. در زمانهایی که نور خورشید کمتر است مثلا در ساعت ۹ تا ۱۱ صبح و ٤ تا ٥ بعدازظهر. این کار در خانه با پنجرههای گشوده رو به آفتاب نیز امکانپذیر است.
آریاییان، ادامه داد: در افراد تیره پوست، نیاز بیشتری به دریافت نور خورشید وجود دارد. این دسته افراد، هر بار باید، دست کم، سی دقیقه از نور خورشید استفاده کنند تا بتوانند نیاز بدن خود را تامین کنند. کمبود ویتامین دی میتواند عوارض فراوان داشته باشد؛ مشکلات استخوانی ایجاد کند و خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.
این متخصص تغذیه در پایان، با بیان اینکه ویتامین دی حتی در سلامت پوست و مو و سلامت دندانهای ما نیز نقش مهمی دارد، اظهارداشت: پس کمبودش در بچهها میتواند موجب کاهش رشد شود. در این صورت، با تجویز پزشک متخصص میتوانند از مکملها استفاده کنند. مصرف مکملها نباید بیشتر از هشت هفته طول بکشد. کم خونی و کمبود ویتامین دی، ارتباطی به هم ندارند. ویتامین دی میتواند روی جذب کلسیم و فسفر اثر داشته باشد.
