اگر یک قلب نو و صفر کیلومتر می‌خواهید این ماده را بخورید
عوامل متعددی در سلامت قلب نقش دارند که تغذیه یکی از مهم‌ترین آنهاست. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل نه‌تنها باعث بهبود سطح کلسترول می‌شود، بلکه به حفظ فشار خون نیز کمک می‌کند. به‌ویژه در بحث کنترل فشار خون، تمرکز اصلی همواره بر کاهش مصرف نمک بوده است. اما یک ماده مغذی مهم دیگر نیز وجود دارد که اغلب نادیده گرفته می‌شود: پتاسیم. در حالی که کاهش سدیم ضروری است، افزایش مصرف پتاسیم نیز می‌تواند به همان اندازه در تقویت سلامت قلب مؤثر باشد
برای درک بهتر ارتباط میان پتاسیم و فشار خون، تیم OnlyMyHealth با دکتر «سانجی بهات»، متخصص ارشد قلب و عروق مداخله‌ای در بیمارستان Aster CMI بنگلور گفت‌و‌گو کرده است.
نقش پتاسیم در سلامت قلب
پتاسیم تنها یک ماده معدنی نیست؛ بلکه پشتیبان بی‌صدای سلامت قلب شماست. این ماده با شل کردن رگ‌های خونی و کمک به دفع سدیم اضافی از بدن، به تنظیم فشار خون کمک می‌کند. این فرآیند باعث کاهش بار وارد بر قلب شده و خطر سکته مغزی و حملات قلبی را کاهش می‌دهد.
بر اساس داده‌های دفتر مکمل‌های غذایی (ODS) وابسته به مؤسسه ملی سلامت ایالات متحده (NIH)، میزان توصیه‌شده روزانه پتاسیم برای بزرگسالان، ۳۴۰۰ میلی‌گرم برای مردان و ۲۶۰۰ میلی‌گرم برای زنان است. در دوران بارداری این مقدار باید حدود ۲۹۰۰ میلی‌گرم و در دوران شیردهی ۲۸۰۰ میلی‌گرم باشد. کودکان و نوجوانان نیز بسته به سن و جنسیت، به حدود ۳۰۰۰ میلی‌گرم پتاسیم در روز نیاز دارند.
چرا باید برای کنترل فشار خون، پتاسیم بیشتری مصرف کنیم؟
دکتر بهات می‌گوید: «پتاسیم نقش حیاتی در تنظیم فشار خون دارد، زیرا به تعادل میزان سدیم در سلول‌ها کمک می‌کند؛ تعادلی که برای حفظ توازن مایعات و عملکرد صحیح اعصاب ضروری است.» وی افزود: «زمانی که سطح پتاسیم در بدن کافی باشد، دیواره‌های رگ‌های خونی شل می‌شوند، مقاومت عروقی کاهش می‌یابد و خون راحت‌تر جریان پیدا می‌کند.»
این اثر می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود و به همین دلیل، پتاسیم ماده‌ای کلیدی برای سلامت قلب و عروق به شمار می‌آید.
دکتر بهات در ادامه تأکید کرد: «گنجاندن خوراکی‌های غنی از پتاسیم مانند موز، پرتقال، سیب‌زمینی، اسفناج و حبوبات در رژیم غذایی می‌تواند به رسیدن به سطح مناسب این ماده کمک کند و در نهایت، موجب کنترل بهتر فشار خون و بهبود سلامت قلب شود.»
چگونه سطح پتاسیم بدن را افزایش دهیم؟
برخی از بهترین منابع غذایی پتاسیم عبارت‌اند از:
• موز: یک عدد موز متوسط حدود ۴۲۲ میلی‌گرم پتاسیم دارد.
• سیب‌زمینی شیرین: یک عدد متوسط از این نوع سیب‌زمینی حدود ۵۴۰ میلی‌گرم پتاسیم دارد و همچنین منبع خوبی از ویتامین‌ها و فیبر است.
• سبزی‌های برگ‌دار: مانند اسفناج و برگ چغندر
• حبوبات: مانند عدس و انواع لوبیا
• آووکادو: یک عدد آووکادوی متوسط حدود ۹۷۵ میلی‌گرم پتاسیم دارد.
از مصرف بیش از حد پتاسیم بپرهیزید
دکتر بهات در مورد مصرف بیش از حد مواد غذایی سرشار از پتاسیم هشدار داد. او خاطرنشان کرد که دریافت بیش از حد پتاسیم می‌تواند برای افراد دارای مشکلات کلیوی، خطرات جدی در پی داشته باشد.
او توضیح داد: «کلیه‌ها نقش اصلی در تنظیم سطح پتاسیم بدن دارند؛ اما زمانی که عملکرد آنها دچار اختلال باشد، توانایی‌شان در دفع پتاسیم اضافی کاهش می‌یابد. این امر می‌تواند منجر به حالتی به نام هیپرکالمی شود.» سطح بالای پتاسیم در خون ممکن است عوارضی مانند ضربان نامنظم قلب، ضعف عضلانی و در موارد شدید، ایست قلبی به همراه داشته باشد.
علائم هیپرکالمی همیشه به‌سرعت بروز نمی‌کنند، بنابراین برای افرادی که مشکلات کلیوی دارند، پایش دقیق مصرف پتاسیم ضروری است.
جمع‌بندی
در مدیریت فشار خون، کاهش نمک اهمیت دارد، اما افزایش مصرف پتاسیم نیز می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد. این ماده مغذی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، به سلامت قلب کمک می‌کند؛ از طریق کاهش فشار در رگ‌های خونی و مقابله با اثرات منفی سدیم. افزودن خوراکی‌های سرشار از پتاسیم به رژیم غذایی، راهی ساده، اما مؤثر برای محافظت روزانه از قلب است.
با این حال، اگر مشکل کلیوی یا شرایط خاص دیگری دارید، پیش از ایجاد تغییرات عمده در رژیم غذایی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. گاهی قدم‌های کوچک می‌توانند تأثیرات بزرگی در سلامت قلب شما داشته باشند.
