آفتابنیوز : سرویس بین الملل- آیا برجام حفظ خواهد شد؟ پاسخ این پرسش مشخص نیست اما اساسی است. «امانوئل مکرون» رییس جمهوری فرانسه ساعتها پس از مذاکره با «دونالد ترامپ» رییس جمهوری امریکا که از توافق هستهای به عنوان بدترین «توافق تاریخی» یاد کرده بود گفت که انتظار میرود ترامپ در ماه آینده به دلایل داخلی از برجام خارج شود.
به گزارش آفتابنیوز، «انگلا مرکل» صدراعظم آلمان احتمالا در حال رایزنی با ترامپ برای متقاعد کردن او به ماندن در برجام است. اروپا در تلاش است تا توافق هستهای امضا شده در سال ۲۰۱۵ میلادی را حفظ کند؛ توافقی که طبق آن امریکا و سایر قدرتها موافقت کردند تا برخی از تحریمهای اقتصادی وضع شده علیه ایران را لغو کنند. ترامپ متعهد شده تا توافق هستهای که از نظر او بدترین توافق بوده را از بین ببرد. او تهدید کرده که توافق هستهای را در مهلت تعیین شده ۱۲ مه تمدید نکند.
شبکه خبری «سی ان ان» در گزارشی این پرسش اساسی را مطرح کرده است که در صورتی که ترامپ تصمیم بگیرد از برجام خارج شود چه اتفاقی خواهد افتاد و مهمتر از آن این که بازندگان این خروج چه طرفینی خواهند بود:
۱-رانندگان خودرو
ایران چهارمین ذخایر نفت خام جهان و تقریبا یک پنجم از گاز طبیعی سیاره زمین را در اختیار دارد. تولید نفت ایران از زمان لغو تحریمها به حدود ۳.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است. این به معنای یک میلیون بشکه نفت بیشتر در روز از سال ۲۰۱۵ میلادی است. تحریم های تازه در مورد صادرات نفت ایران می تواند باعث ایجاد مشکل در عرضه جهانی شود و می توان موجب افزایش قیمت شود. ما شاهد ۱۳ درصد افزایش قیمت در سال جاری بودهایم که بالاترین سطح افزایش قیمت در سه سال گذشته بوده است. همچنین، قیمت گاز در امریکا به میانگین ۲.۷۹ دلار بازای هر گالن رسیده است که میزان افزایش قابل توجهی است.
«جو مک مانیگل» تحلیلگر ارشد در مدیریت ریسک در سیاستگذاری انرژی معتقد است که سیاست ترامپ در قبال ایران موجب ادامه افزایش قیمت حامل های انرژی خواهد شد. او میگوید خطر زیادی متوجه قیمت نفت است.
۲-بوئینگ و ایرباس
این دو شرکت بزرگترین قراردادهای خارجی با ایران برای توسعه ناوگان هوایی را امضا کردهاند. بوئینگ قراردادی ۸ میلیارد دلاری را امضا کرد تا ۸۰ فروند هواپیما را به ایران پس از لغو تحریم ها ارائه دهند. بوئینگ اعلام کرده که فروش هواپیما به ایران ایر مستقیما ده ها هزار شغل را در امریکا یا ایجاد می کند یا از تداومشان حمایت میکند. این شرکت خاطرنشان کرده است که ۱۰۰ هزار نفر از کارکنان بوئینگ از توافق هستهای با ایران بهره خواهند برد. این شرکت با تحویل ۳۰ فروند هواپیمای MAX 30737 به ارزش ۳ میلیارد دلار به شرکت هواپیمایی آسمان موافقت کرده است. «ایرباس» رقیب اروپایی بوئینگ نیز قرارداد مهمی را با ایران به امضا رسانده است و توافق کرده که حدود ۱۰۰ هواپیما را به ایران تخویل دهد این قراداد ۱۰ میلیارد دلار ارزش دارد. اگر ترامپ دوباره تحریمها را علیه ایران وضع کند این قرارداد نیز دچار مشکل میشود چرا که ایرباس از قطعات ساخته شده در امریکا استفاده میکند.
۳-فولکس واگن، توتال و جنرال الکتریک
علیرغم آن که شرکتهای مهم خارجی به دلیل ترس از بازگشت مجدد تحریمها در حاشیه قرار گرفتهاند تعداد اندکی از آنها روابطشان را با ایران حفظ کردهاند. «توتال» قراردادی ۲ میلیارد دلاری را با ایران به منظور توسعه میدان گازی عظیم پارس جنوبی امضا کرده است که قرار بوده با همکاری شرکت ملی نفت چین آن را اجرایی کند. با این حال، آن شرکت فرانسوی هشدار داده است که رویکرد سرسختانه ترامپ می تواند برای توافق با ایران مشکل ایجاد کند.
«پاتریک پویان» مدیر عامل شرکت فرانسوی توتال گفته است که اجرای قانونی توافق با ایران تنها در صورت وجود یک چارچوب قانونی امکانپذیر است. اگر توتال نتواند به دلایل قانونی قرارداد را اجرایی نماید باید آن را مورد بازبینی قرار دهد.
براساس گزارشها، شرکت «جنرال الکتریک» در سال ۲۰۱۷ میلادی میلیونها دلار برای سفارشات ایران دریافت کرده است. در سال ۲۰۱۷ میلادی شرکت «فولکس واگن» اعلام کرد که برای نخستین بار در ۱۷ سال گذشته خودروهایش را به ایران میفروشد.
۴-خطوط هوایی و گروههای زنجیرهای هتلهای بینالمللی
شرکتهای مسافرتی پس از برجام و لغو تحریمها از ایران به عنوان یک مقصد تجاری و گردشگری در جهان استقبال کردند. خطوط هوایی مانند «بریتیش ایرویز» و «لوفتهانزا» پروازهای مستقیم را به ایران از سر گرفتند و مقامهای ایرانی روند صدور روادید برای گردشگران خارجی را تسهیل کردند. شرکت هتل های زنجیره ای «آکور» فرانسه نیز در سال ۲۰۱۵ میلادی اولین هتل خارجی بود که در ایران شعبه ای را افتتاح کرد. همچنین گروه هتلهای «ملیا» اسپانیا و «روتانا» امارات نیز اعلام کردند که برنامه هایی برای افتتاح هتل در ایران دارند.
۵- اقتصاد ایران
رشد اقتصادی ایران در سالهای اخیر بهبود یافته است. با این حال، روند احیای اقتصاد ایران کماکان شکننده است. «سوزان مالونی» یکی از پژوهشگران ارشد موسسه «بروکینگز» می گوید با اعمال دوباره تحریمهای امریکا علیه ایران آن کشور در زمینه صادرات نفت بار دیگر مشکل پیدا خواهد کرد و وضعیت اقتصادی ایران قطعا بدتر خواهد شد. علائم هشداردهنده حتی پیش از اعلام احیای تحریمها نیز نمایان شدهاند. ارزش ریال ایران در ماههای اخیر در برابر دلار امریکا کاهش چشمگیری داشته است. واحد پول ملی ایران در طول سال گذشته یک سوم از ارزش خود را از دست داده است این موضوع سبب گرانتر شدن واردات ایران شده است و برخی از ایرانیها برای حفظ ارزش سرمایه خود مجبور به خرید دلار و یورو شدند.